Πριν από λίγες εβδομάδες, είδαμε τον πρωθυπουργό να κάνει «επίθεση φιλίας» στην επιχειρηματικότητα, έμπλεος ενθουσιασμού για αυτά που έβλεπε. Επισκέψεις σε επιχειρήσεις, συναντήσεις με ανθρώπους της αγοράς, υποσχέσεις για μείωση της γραφειοκρατίας και επίσπευση διαδικασιών συγκαταλέγονται ανάμεσα στις κινήσεις που έκανε προκειμένου να προωθήσει το φιλο-επιχειρηματικό του προφίλ. Και –πέραν της όποιας κριτικής για την επιλογή των εταιρειών- ήταν κινήσεις που κατά γενική ομολογία έγιναν προς τη σωστή κατεύθυνση, αφήνοντας ελπίδες για μια καλύτερη αντιμετώπιση του υγιούς επιχειρείν.
Ταυτόχρονα, σε όλους τους τόνους, η κυβέρνηση διατείνεται ότι θέλει να στηρίξει τις νεοφυείς επιχειρήσεις, να δώσει ευκαιρίες σε όσους θέλουν να δουλέψουν στην Ελλάδα, να βοηθήσει την καινοτομία και να περιορίσει το Brain Drain.
Και μετά, ήρθαν οι συνδικαλιστές. Και επιστρέψαμε στην πραγματικότητα. Στην πραγματικότητα που στηρίζει διαχρονικά τα συντεχνιακά συμφέροντα, που φρενάρει τις μεταρρυθμίσεις, που βάζει τρικλοποδιά σε οτιδήποτε θέλει να πάει μπροστά την επιχειρηματικότητα. Και στην πολιτική πραγματικότητα, που κάνει ντιλς με βάση το μικροπολιτικό συμφέρον, αδιαφορώντας για το αν «πνίγει στην κούνια» ιδέες και τάσεις που μπορούν να αλλάξουν την Ελλάδα.
Η πεμπτουσία των νεοφυών επιχειρήσεων είναι ότι αλλάζουν τους κανόνες του παιχνιδιού σε αγορές που έχουν «βαλτώσει», κατά κανόνα προς όφελος των καταναλωτών. Και αυτό είναι το «Άγιο Δισκοπότηρο» της κάθε startup που σέβεται τον εαυτό της. Να προσφέρει ένα καινοτόμο προϊόν ή υπηρεσία, η οποία και θα δώσει αξία σε όλους τους εμπλεκόμενους, αποφέροντας προφανώς κέρδη και στην ίδια.
Καινοτομία δεν σημαίνει βέβαια ασυδοσία. Επειδή είσαι startup δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να πληρώνεις φόρους, να μην σέβεσαι τους νόμους ή να βρίσκεις «παραθυράκια» μέσω των οποίων ανταγωνίζεσαι αθέμιτα τις υπόλοιπες επιχειρήσεις.
Και για να μιλήσω με συγκεκριμένα παραδείγματα, ναι, είμαι υπέρ της (λελογισμένης) φορολόγησης της AirBnB, ώστε να λειτουργεί σε φορολογικό πλαίσιο αντίστοιχο των ξενοδοχείων. Και αντίστοιχα, θεωρώ ότι πρέπει να υπάρξει ρύθμιση για την Uber, καθώς δεν θέλω να με μεταφέρει στην πόλη κάποιος ερασιτέχνης οδηγός, χωρίς να πληροί συγκεκριμένους όρους και προϋποθέσεις.
Όπως η περίπτωση του Beat είναι διαφορετική. Το Beat λειτουργεί με επαγγελματίες οδηγούς και μου δίνει τη δυνατότητα της επιλογής. Όπως διαλέγω σε ποιο εστιατόριο θα πάω, όπως επιλέγω σε ποιο ξενοδοχείο θα κάνω τις διακοπές μου, έτσι θέλω να επιλέγω και με ποιο ταξί θα μετακινηθώ στην πόλη. Σέβομαι ότι υπάρχουν συγκεκριμένα τιμολόγια, αλλά απαιτώ να μπορώ να διαλέξω από πού θα πάρω τις συγκεκριμένες υπηρεσίες. Όπως ακριβώς κάνω κάθε φορά που επισκέπτομαι το Άμστερνταμ.
Και αντίστοιχα, όπως κάτω από αυτό το άρθρο στα social media θα υπάρχουν (ελπίζω) likes και σχόλια, θέλω να μπορώ να πω τη γνώμη μου για τη συγκεκριμένη υπηρεσία, να διαβάσω τις γνώμες των άλλων και με βάση αυτές να διαμορφώσω την άποψή μου. Ώστε να ανταμείψω εκείνον που κάνει καλά τη δουλειά του και να δώσω κίνητρο βελτίωσης στους υπόλοιπους.
Επιπλέον, δεν είναι λογικό να ζητάς από το Beat να προσφέρει το ίδιο υπηρεσίες μεταφορών. Με την ίδια λογική, η Booking.com θα πρέπει να… αγοράσει όλα τα ξενοδοχεία του κόσμου ή το e-Food να έχει στη δούλεψή του τα περισσότερα ελληνικά εσιτατόρια.
Αυτή ακριβώς την καινοτομία –που άλλαξε ευρύτερα την εικόνα των ταξί στην Ελλάδα- επιδιώκει να «ευνουχίσει» το εν λόγω νομοσχέδιο. Επαναφέροντας των κλάδο στα «πέτρινα χρόνια» των προηγούμενων ετών, όταν ο πελάτης «έριχνε ζάρια» κάθε φορά που σήκωνε το χέρι του στο δρόμο.
Και βέβαια, το πρόβλημα είναι σαφώς μεγαλύτερο. Γιατί αν κάθε φορά που μια startup κάνει (νόμιμα) disrupt την αγορά, η πολιτεία σπεύδει με νόμο να προστατεύσει όσους θίγονται, δεν μιλάμε για επιχειρηματικότητα αλλά για άκρατο προστατευτισμό. Προφανώς κάθε τι καινούργιο πρέπει να ελέγχεται και να εξετάζεται αν είναι σύννομο. Αλλά δεν μπορείς να αλλάζεις τους κανόνες του παιχνιδιού, μόνο και μόνο για να χαϊδέψεις συντεχνίες ή να προσελκύσεις ψηφοφόρους.
Ή τουλάχιστον δεν μπορείς να το κάνεις ενώ διατείνεται ότι ενδιαφέρεσαι και προωθείς την καινοτομία και τη νεοφυή επιχειρηματικότητα ως μέθοδο εξόδου από την κρίση.
