Τον δρόμο για την ίδρυση υδατοδρομίων όχι μόνο στα λιμάνια αλλά και σε μαρίνες, αγκυροβόλια ακόμη και ιδιωτικά τουριστικά συγκροτήματα, ανοίγει το νομοσχέδιο που έθεσε προς διαβούλευση προχθές Παρασκευή το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών.
Ουσιαστικά το νέο νομοσχέδιο έρχεται να βελτιώσει τις υπάρχουσες διατάξεις που έδιναν τη δυνατότητα ίδρυσης υδατοδρομίων αποκλειστικά σε ΟΤΑ, Λιμενικά Ταμεία , Οργανισμούς Λιμένων και άλλους φορείς του Δημοσίου. Με το που θα ψηφιστεί ο νέος νόμος θα μπορεί να δημιουργήσει το δικό της υδατοδρόμιο μια Μαρίνα ή ένα ξενοδοχειακό συγκρότημα χωρίς να εξαρτάται από κάποιον κρατικό οργανισμό. Ήδη σύμφωνα με πληροφορίες τουλάχιστον δύο εταιρείες που διαχειρίζονται ολοκληρωμένα τουριστικά συγκροτήματα έχουν εκφράσει την πρόθεσή του να συνδεθούν με ένα δίκτυο υδατοδρομίων. Πάντως παραμένει η δυνατότητα αδειοδότησης σε δύο στάδια, δηλαδή τη χορήγηση «άδειας ίδρυσης» και «άδειας λειτουργίας» που θα επιτρέψει τις συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα. Θα μπορεί για παράδειγμα ένας Οργανισμός Λιμένα να ιδρύει ένα υδατοδρόμιο και μια ιδιωτική εταιρεία να αναλαμβάνει τη λειτουργία τους.
Στην κυβέρνηση θεωρούν πως με το νέο θεσμικό πλαίσιο, θα προχωρήσουν σημαντικές επενδύσεις που ενώ έχουν ανακοινωθεί αλλά παραμένουν στον «πάγο» εδώ και σχεδόν 10 χρόνια. Εξάλλου τα υδροπλάνα θεωρούνται ως τα πλέον κατάλληλα μέσα μεταφοράς ειδικά για την Ελλάδα που διαθέτει πολλά νησιά. Εκτός όμως από τον επενδυτικό πρόσημο η λειτουργία ενός δικτύου υδατοδρομίων μπορεί να παρέχει σημαντικές υπηρεσίες ειδικά στα μικρά και απομακρυσμένα νησιά που δεν διαθέτουν χερσαίο αεροδρόμιο και αντιμετωπίζουν πρόβλημα σύνδεσης με την ηπειρωτική χώρα τους χειμερινούς μήνες.
Δύο τουλάχιστον εταιρείες, η Ελληνικά Υδατοδρόμια και η Hellenic Seaplanes, αναμένουν το νέο θεσμικό πλαίσιο για να ξεκινήσουν την λειτουργία τους. Το πρώτο δίκτυο υδατοδρομίων της χωρας αναμένεται να ξεκινήσει μέσα στην επόμενη χρονιά καλύπτοντας το Ιόνιο Πέλαγος με βάση την Κέρκυρα. Αυτή τη στιγμή έχουν αδειοδοτηθεί υδατοδρόμια μόνο στην Κέρκυρα, στους Παξούς και στην Πάτρα, ενώ η Ελληνικά Υδατοδρόμια έχει καταθέσει αιτήσεις και για τη Λευκάδα και το Μεγανήσι.
Μόλις τον περασμένο Σεπτέμβριο και οι δύο εταιρείες υπέγραψαν συμφωνία με τη Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου για τη δημιουργία 11 υδατοδρομίων στα Δωδεκάνησα και 9 υδατοδρομίων στις Κυκλάδες και συγκεκριμένα στα εξής νησιά: Ρόδος (δύο υδατοδρόμια), Χάλκη, Σύμη, Τήλος, Κάρπαθος, Καστελλόριζο, Αγαθονήσι, Νίσυρος, Αστυπάλαια, Κάσος, Μύκονος, Σαντορίνη, Κύθνος, Κέα, Άνδρος, Σίκινος, Σέριφος, Δονούσα και Ανάφη. Οι επενδυτές εκτιμούν ότι μπορεί υπό προϋποθέσεις να δημιουργηθεί ένα δίκτυο με περισσότερα από 100 υδατοδρόμια που θα συνδέουν όλα τα μέρη της χώρας.
Θεωρείται ότι απαραίτητη προϋπόθεση για την λειτουργία των υδατοδρομίων με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια είναι η δημιουργία τουλάχιστον ενός μητροπολιτικού υδατοδρομίου στην Αττική. Παλαιότερα είχαν γίνει συζητήσεις με τον Οργανισμό Λιμένα Ελευσίνας για τον σκοπό αυτό. Δεν αποκλείεται, μάλιστα, η Αττική να αποκτήσει όχι ένα αλλά δύο υδατοδρόμια με το δεύτερο να σχεδιάζεται για την Ανατολική Αττική.
Η ιστορία των υδατοδρομίων
Η χρήση των υδροπλάνων στην πολιτική αεροπορία εισήχθη για πρώτη φορά κατά τη δεκαετία του '20, μιας και οι απαιτήσεις υποδομών ήταν υποτυπώδεις. Στο πλαίσιο αυτό η Ελλάδα χρησιμοποιήθηκε από τις εταιρείες της Ευρώπης ως σταθμός προς τη Μέση, την Άπω Ανατολή και την Αφρική, αλλά και για πτήσεις εσωτερικού και εξωτερικού, σε ναυτικούς αερολιμένες (Φάληρο - Νέα Πέραμος, Μίκρα, ακτές Πελοποννήσου και Στερεάς Ελλάδας, Εύβοια, Σποράδες, Κύθηρα, Κέρκυρα, Κρήτη, Μυτιλήνη, Πάτρα, Σύρος).
Η τελευταία πτήση έγινε λίγο πριν την έναρξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, ενώ μεταπολεμικά η χρήση υδροπλάνων μηδενίστηκε, αφού κατά τη διάρκεια του πολέμου είχαν κατασκευαστεί αεροδρόμια και υπήρχε πλήθος αεροπλάνων.
Στην Ελλάδα τα υδροπλάνα επανεμφανίζονται το 2004, και έως το 2008 -οπότε και αποχωρούν, πραγματοποιούνται περί τις 18.500 πτήσεις μεταφέροντας περίπου 180.000 επιβάτες. Δημιουργείται δίκτυο στην ευρύτερη περιοχή του Ιονίου, στο οποίο περιλαμβάνονται: τα Ιόνια νησιά (Κέρκυρα, Κεφαλονιά, Λευκάδα, Ιθάκη, Ζάκυνθος, Παξοϊ), η Αθήνα και η Πάτρα, τα Ιωάννινα και η Καστοριά (λίμνες), ενώ υπάρχει και σύνδεση με το Πρίντεζι. Για πολύ μικρό χρονικό διάστημα δραστηριοποιήθηκαν και στο Αιγαίο, συνδέοντας την Ίο, την Πάτμο και την Κάλυμνο με το Λαύριο.
