Τα ψηφιακά μέσα και η χρήση της σύγχρονης τεχνολογίας θα αποτελέσουν τη νέα τάξη, τη νέα πραγματικότητα για τον κλάδο των υποδομών. Η επιταχυνόμενη εφαρμογή των ψηφιακών διαδικασιών και της τεχνολογίας Building Information Modeling (BIM) αναδεικνύεται σε παράγοντα – κλειδί.
Μέσα στα επόμενα χρόνια, εκτιμάται ότι σχεδόν το σύνολο των μεγάλων (ή και μικρότερων) δημόσιων έργων θα πρέπει υποχρεωτικά να έχουν τη «σφραγίδα» της της τεχνολογίας BIM, όπως ήδη γίνεται σε ευρωπαϊκά, και όχι μόνο, κράτη, αλλάζοντας το τοπίο των υποδομών και φέροντας επανάσταση στα δημόσια έργα, εξοικονόμηση πόρων, χρηστή διαχείριση και παρακολούθηση έργων, ρεαλιστικούς προϋπολογισμούς.
Η Ευρώπη και η «υποχρεωτική» χρήση τεχνολογίας σε δημόσια έργα και ΣΔΙΤ
Η ψηφιοποίηση των κατασκευών με τη χρήση της ΒΙΜ σηματοδοτεί την αρχή μιας της εποχής με έξυπνες και βιώσιμες υποδομές, καθώς η κλιματική αλλαγή, η βιώσιμη χρήση των πόρων, οι εξελίξεις στην τεχνολογία αποτελούν κάποιες από της προκλήσεις του μέλλοντος. Η μεθοδολογία ΒΙΜ αποτελεί σημαντικό πλεονέκτημα για τον κύκλο ζωής των κτιρίων, από το σχεδιασμό έως την κατασκευή, που εκτείνεται μέχρι την ανακαίνιση των παλαιών κτιρίων. Είναι, μάλιστα, η μόνη ψηφιακή τεχνολογία που αναφέρεται στην οδηγία περί Δημοσίων Συμβάσεων της ΕΕ και που είναι υποχρεωτική για δημόσια έργα σε κράτη μέλη της ΕΕ (Αυστρία, Δανία, Φινλανδία, Γερμανία, Ιταλία, Λουξεμβούργο, Ισπανία) και το Ηνωμένο Βασίλειο είναι η ΒΙΜ. Και η κατεύθυνση από την ΕΕ δείχνει ότι πιθανότατα σύντομα η χρήση του ΒΙΜ θα γίνει υποχρεωτική σε κάθε υποβολή πρότασης για έργο δημοσίου αλλά και ΣΔΙΤ.
Τα έργα Μετρό
«Προωθούμε το BIM, που ήδη είναι απαιτητή η χρήση του της μελέτες και την κατασκευή της Γραμμής 4 του Μετρό της Αθήνας και ουσιαστικά θα λειτουργήσει πιλοτικά για την εφαρμογή του σε δεύτερο χρόνο σε όλα τα μεγάλα έργα κατ’ αρχήν». Με τη δήλωση αυτή ο Υφυπουργός Υποδομών κ. Γ. Καραγιάννης έδωσε το στίγμα για τον ψηφιακό μετασχηματισμό του ευρύτερου κλάδου των κατασκευών. Το «Μετρό» και η Γραμμή 4 (ύψους 1,5 δις ευρώ) θα αποτελέσει αναμφίβολα ένα πρώτο crash test για τη νέα τεχνολογία, ενώ υπενθυμίζεται ότι η Αττική Μετρό προωθεί μελέτες για νέες επεκτάσεις του μέσου της το Ιλιον (με 3 σταθμούς), τη Γλυφάδα (3 σταθμοί), την διακλάδωση της το ίδρυμα Στ. Νιάρχος, αλλά και της προεκτάσεις της της Γραμμής 4 στο μέλλον (από Γουδί της Μαρούσι και από Γαλάτσι της Πετρούπολη). Κατά συνέπεια, η χρήση της τεχνολογίας αναμένεται να είναι κομβική. «Μετά τη Γραμμή 4 του ΜΕΤΡΟ, που αποτελεί το μεγαλύτερο δημόσιο έργο το οποίο θα σχεδιαστεί εξαρχής με την τεχνολογία ΒΙΜ, η χρήση του ΒΙΜ θα καταστεί προαπαιτούμενη και για της της επερχόμενες επεκτάσεις του δικτύου ΜΕΤΡΟ της Αθήνας», είπε ο Αντιπρόεδρος του Δ.Σ. και Διευθύνων Σύμβουλος της ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ, κ. Νικόλαος Κουρέτας. Μάλιστα, στην Αττικό Μετρό εκτιμούν ότι η χρήση της τεχνολογίας θα έχει οφέλη σε διάφορα στάδια και χρονικά επίπεδα, από τα κόστη και την αντιμετώπιση των πρόσθετων απαιτήσεων που ζητούν οι κατασκευαστές (claims, συμπληρωματικές συμβάσεις κ.α.), την αναβάθμιση της πρόσβασης της πληροφορίες του έργου, τον συντονισμό των μελετών έως τη λειτουργία του έργου, τη διαχείριση των ανταλλακτικών ή και την εσωτερική αναβάθμιση του ίδιου του φορέα.
Η ΕΡΓΟΣΕ και τα έργα των 3,3 δισ. ευρώ
Ωστόσο, πέραν την Αττικό Μετρό, της της φορέας που προωθεί έργα… σταθερής τροχιάς αλλά ευρύτερα στην Ελλάδα και στο σιδηροδρομικό δίκτυο, η ΕΡΓΟΣΕ, έχει σχέδια για χρήση της τεχνολογίας BIM στα projects της. Της πρόσφατα ανέφερε ο επικεφαλής του ομίλου, κ. Χρ. Βίνης, η ΕΡΓΟΣΕ πρωτοπορεί μεταξύ των ΔΕΚΟ και κάνει πράξη τον ψηφιακό μετασχηματισμό της κατασκευής των έργων για τον εκσυγχρονισμό του σιδηροδρομικού δικτύου της χώρας, εισάγοντας την καινοτόμα εφαρμογή Building Information Modelling (ΒΙΜ) στα ήδη δημοπρατημένα έργα της τελευταίας διετίας όσο και στα έξι εμβληματικά έργα που δημοπρατούνται μέσω Ανταγωνιστικού Διαλόγου, συνολικού ύψους 3,3 δισ. ευρώ. Το BIM είναι ένα τεχνολογικό εργαλείο, η εισαγωγή του οποίου στην κατασκευή έργων, επιτρέπει τη δημιουργία προσομοιώσεων ψηφιακού σχεδιασμού. Δημιουργείται δηλαδή μια ψηφιακή αναπαράσταση της έργου και αναπτύσσεται παράλληλα με το πραγματικό έργο κατά το πλήρες χρονοδιάγραμμά του, δηλαδή κατά το σχεδιασμό, την κατασκευή και τη χρήση του.
Η χρήση της της τεχνολογίας στα νέα έργα της ΕΡΓΟΣΕ θα επιτρέψει τον ακριβή σχεδιασμό της με την εισαγωγή της ενιαίου ψηφιακού μοντέλου, πάνω στο οποίο μπορούν να εργαστούν όλοι οι συμμετέχοντας του έργου (αρχιτέκτονες, μηχανικοί, κατασκευαστές, προμηθευτές, επιβλέποντες εργοταξίου κ.α.). Η εφαρμογή του ΒΙΜ στα νέα σιδηροδρομικά έργα, θα επιτρέψει στην ΕΡΓΟΣΕ πέρα από την ακρίβεια της μελέτες, να μειώσει το συνολικό κόστος, καθώς η χρήση του αποτρέπει λάθη, υπερβάσεις κόστους και χρονοδιαγράμματος, δίνει μια σαφή εικόνα της ποιότητας του κατασκευασμένου στοιχείου εκ των προτέρων και καθ’ όλη τη διάρκεια της κατασκευαστικής δραστηριότητας.
Τα οφέλη
Ο ψηφιακός μετασχηματισμός του κλάδου των κατασκευών δεν είναι το μέλλον αλλά το παρόν. Η επιταχυνόμενη εφαρμογή των ψηφιακών διαδικασιών και της τεχνολογίας Building Information Modeling (BIM) αναδεικνύεται σε παράγοντα – κλειδί. Της σημειώθηκε και σε πρόσφατο συνέδριο (συνδιοργάνωση του ΤΕΕ με την BOUSSIAS, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Υποδομών και της EU BIM Task Group), αποτελεί σημαντικό στοιχείο για την ενίσχυση της ποιότητας ζωής των πολιτών της ΕΕ με τη δημιουργία υγιεινών, ασφαλών, βιώσιμων και «έξυπνων» υποδομών. Αποτρέπει σημαντικά λάθη, υπερβάσεις κόστους – χρονοδιαγράμματος, συνεισφέρει σημαντικά στην εξοικονόμηση πόρων και καθιστά δυνατή την έξυπνη διαχείριση των υποδομών σε όλο τον κύκλο ζωής της. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός του κλάδου των κατασκευών δεν είναι το μέλλον αλλά το παρόν.
Η επιταχυνόμενη εφαρμογή των ψηφιακών διαδικασιών και της τεχνολογίας Building Information Modeling (BIM) αναδεικνύεται στον παράγοντα – κλειδί. Αποτελεί σημαντικό στοιχείο για την ενίσχυση της ποιότητας ζωής των πολιτών της ΕΕ με τη δημιουργία υγιεινών, ασφαλών, βιώσιμων και “έξυπνων” υποδομών. Αποτρέπει σημαντικά λάθη, υπερβάσεις κόστους – χρονοδιαγράμματος, συνεισφέρει σημαντικά στην εξοικονόμηση πόρων και καθιστά δυνατή την έξυπνη διαχείριση των υποδομών σε όλο τον κύκλο ζωής της.
Η μοντελοποίηση κατασκευαστικών πληροφοριών (Building Information Modeling-BIM) είναι το εργαλείο για τον ψηφιακό μετασχηματισμό του κατασκευαστικού τομέα. Βασίζεται στη χρήση «έξυπνων» ψηφιακών μοντέλων, τα οποία προσφέρουν της απαραίτητες πληροφορίες για να γίνεται ο σχεδιασμός και η μελέτη κτιρίων και υποδομών γρηγορότερα, φθηνότερα, με καλύτερη ποιότητα και με λιγότερες επιπτώσεις στο περιβάλλον. Θα έλεγε κανείς ότι ο σκοπός της της προσέγγισης του ΒΙΜ είναι να καταφέρουμε να πετύχουμε περισσότερα, χρησιμοποιώντας λιγότερα.
Αυτή η ψηφιακή προσομοίωση αξιοποιεί την τεχνολογία, βελτιωμένες διαδικασίες και ψηφιακές πληροφορίες για να πετύχει δραστική βελτίωση αφενός των αποτελεσμάτων για της συμμετέχοντες της διαδικασίες και τα έργα και αφετέρου των λειτουργιών που αφορούν έργα υποδομών. To BIM αποτελεί στρατηγικό παράγοντα ενεργοποίησης για τη βελτίωση της διαδικασίας λήψης αποφάσεων για τα κτίρια και της υποδομές σε ολόκληρο τον κύκλο ζωής της. Έχει εφαρμογή σε έργα νέων κατασκευών, αλλά μπορεί της να διαδραματίσει καίριο ρόλο στην αναπαλαίωση, την ανακαίνιση και τη συντήρηση του δομημένου περιβάλλοντος, το οποίο αντιπροσωπεύει μεγάλο μέρος της δραστηριότητας του κλάδου.
