Αξιοσημείωτες αντοχές μέσα στην κρίση της πανδημίας, παρά τις ισχυρές αναταράξεις που προκάλεσε στο διεθνές οικονομικό και επιχειρηματικό γίγνεσθαι ο κορονοϊός, επέδειξε την τελευταία διετία η παγκόσμια αγορά αλκοολούχων ποτών, ενώ πλέον βάζει πλώρη για ένα πολύ διαφορετικό μέλλον.
Σύμφωνα με την εταιρεία IWSR, η οποία εκπονεί μελέτες αγοράς, οι δομικές αλλαγές που αναμένεται να συντελεστούν τα επόμενα χρόνια αναμένεται να καλλιεργήσουν το έδαφος για ένα τελείως διαφορετικό τοπίο στην αγορά των αλκοολούχων ποτών.
Οι προκλήσεις
Ήδη ο τομέας της φιλοξενίας - στον οποίο ποντάρει πολλά για την ανάπτυξή της η βιομηχανία των αλκοολούχων ποτών - έχει βρεθεί αντιμέτωπος με μια σειρά από σημαντικές προκλήσεις που χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης. Η άνοδος των πληθωριστικών πιέσεων προκαλεί παγκόσμια ανησυχία, καθώς τα μεταφορικά κόστη και η ενεργειακή κρίση, σε συνδυασμό με τις αναταράξεις στην εφοδιαστική αλυσίδα, εντείνουν την αβεβαιότητα. Ενδεικτικά παραδείγματα της εξαιρετικά ρευστής εικόνας που παρουσιάζει η παγκόσμια οικονομία αποτελούν ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ (τον περασμένο Νοέμβριο σκαρφάλωσε στα υψηλότερα επίπεδα σε διάστημα 40 ετών) και οι διευρυμένες ελλείψεις βασικών αγαθών στη Βρετανία.
Την ίδια ώρα, η δυναμική που αποκτά το ηλεκτρονικό εμπόριο δίνει άλλη διάσταση στις ανάγκες του καταναλωτικού κοινού.
Όσο οι συμπεριφορές των καταναλωτών θα αλλάζουν, τόσο περισσότερο θα ενισχύεται η ανάγκη για νέα, καινοτόμα προϊόντα που θα κάνουν την παγκόσμια αγορά αλκοολούχων ποτών να ξεχωρίσει. Νέες τάσεις θα διαμορφωθούν, ανατρέποντας τις ισορροπίες σε έναν χώρο που μεταλλάσσεται διαρκώς.
Εδραίωση των μη παραδοσιακών ποτών πολυτελείας
Όπως αποτυπώνεται στην τελευταία έρευνα της IWSR, μπορεί η αγορά των αλκοολούχων ποτών να υπέστη ζημιές το 2020, στη σκιά της πανδημίας, ωστόσο πλέον αναμένεται δυναμική ανάπτυξη και μάλιστα σε επίπεδα που θυμίζουν την προ κορονοϊού εποχή και συγκεκριμένα το χρονικό διάστημα 2014-2019.
Η αγορά θα χαρακτηριστεί προσεχώς από την είσοδο νέων «παικτών» στο χώρο, αλλά και από την ενίσχυση των περιθωρίων πλούτου. Όσο οι νέοι «παίκτες» θα εισέρχονται στην αγορά, τόσο μεγαλύτερη θα καθίσταται η ανάγκη για διαφοροποίηση των αλκοολούχων ποτών. Ένα ενδεικτικό παράδειγμα θα ήταν τα οινοπνευματώδη ποτά με βάση την αγαύη.
Ποτά χωρίς καθόλου αλκοόλ ή χαμηλής περιεκτικότητας αλκοόλ
Οι διαρκώς μεταλλασσόμενες ανάγκες των καταναλωτών στρέφουν προς μια συγκεκριμένη κατεύθυνση την αγορά των αλκοολούχων ποτών, η οποία δεν είναι άλλη από τα ποτά χωρίς αλκοόλ ή τα ποτά χαμηλής περιεκτικότητας σε αλκοόλ. Η τάση αυτή ήρθε για να μείνει, αφού δεν είναι μόδα της εποχής, αλλά τείνει να καταστεί ένας νέος τρόπος ζωής. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο πως η αγορά των ποτών με μηδενική ποσότητα αλκοόλ καταγράφει συνεχώς αυξητικές τάσεις.
Στην κατεύθυνση άλλωστε της παραγωγής ποτών χωρίς αλκοόλ πολύ σημαντικό ρόλο έχει διαδραματίσει η δύναμη των νέων τεχνολογιών. Τα προϊόντα χωρίς αλκοόλ δείχνουν να ταυτίζονται με τους υγιείς και χωρίς άγχος καταναλωτές, αποτελώντας μια καλή εναλλακτική επιλογή για τα παραδοσιακά οινοπνευματώδη ποτά.
Απογειώνεται το ηλεκτρονικό εμπόριο
Η αξία του ηλεκτρονικού εμπορίου αυξήθηκε κατά 43% το 2020 σε 16 βασικές αγορές, όταν η αντίστοιχη αύξησή του το 2019 - πριν το ξέσπασμα της πανδημίας – δεν ξεπερνούσε το 12%. Σύμφωνα με τις προβλέψεις της IWSR, μέχρι το 2025, το 6% του παγκόσμιου όγκου αλκοολούχων ποτών αναμένεται να διακινείται μέσω του ηλεκτρονικού καναλιού, όταν το 2018, το αντίστοιχο ποσοστό έφτανε μετά βίας το 2%.
Καθώς οι πωλήσεις οινοπνευματωδών ποτών μέσω του ηλεκτρονικού εμπορίου «τρέχουν», οι επιχειρηματίες του λιανικού εμπορίου θα αλλάξουν τα επιχειρηματικά τους μοντέλα, με στόχο να παράγουν όσο το δυνατόν πιο διαφοροποιημένα προϊόντα.
Στο σπίτι «μεταφέρεται» η κατανάλωση αλκοόλ
Το ξέσπασμα της πανδημίας του κορονοϊού και τα περιοριστικά μέτρα στην κυκλοφορία που τέθηκαν σε ισχύ τον πρώτο καιρό έκλεισαν τους ανθρώπους στα σπίτια τους με έναν τρόπο πρωτόγνωρο για όλους. Οι αλλαγές που έχουν συντελεστεί τα τελευταία δύο χρόνια - ως προς τον χρόνο που περνάει κανείς στο σπίτι του είτε εργάζεται στο γραφείο, είτε κάνει τηλεργασία - δεν αποτελούν παράγοντα μείωσης της κατανάλωσης αλκοολούχων ποτών. Ο κόσμος δεν σταμάτησε να πίνει αλκοόλ. Απλά εκεί που το έπινε έξω, τώρα το καταναλώνει στο σπίτι του. Η εμπειρία του να φτιάχνει κανείς κοκτέιλ στο σπίτι του αποκτά όλο και περισσότερη δυναμική.
Κερδίζουν έδαφος τα ready to drink ποτά
To τελευταίο διάστημα, τα έτοιμα προς κατανάλωση ποτά (ready to drink – RTD) κερδίζουν ολοένα και περισσότερο την προτίμηση των καταναλωτών, υποδεικνύοντας πως είναι μια τάση που αναμένεται να παγιωθεί.
Και μπορεί η γεύση να αποτελεί τον πρωταρχικό λόγο για να αγοράσει κανείς ένα έτοιμο προς κατανάλωση ποτό, πλέον όμως οι καταναλωτές θα αρχίσουν να λαμβάνουν υπόψιν τους κι άλλους λόγους για να αγοράσουν ένα RTD ποτό, όπως για παράδειγμα εάν είναι κοκτέιλ. Αυτό καταδεικνύει μια σημαντική μεταβολή στις καταναλωτικές συνήθειες και μια μετατόπιση των καταναλωτών στα premium προϊόντα.
Νέες επιλογές με στόχο τη διαφοροποίηση
Όπως προκύπτει από τα στοιχεία της μελέτης της IWSR, οι καταναλωτές πλέον είναι πιο ανοιχτοί στο να δοκιμάζουν νέα ποτά, δείχνοντας ισχυρό ενδιαφέρον για παράδειγμα για τις μπύρες craft, το κρασί και το ουίσκι της Ιαπωνίας. Από την πλευρά τους οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην παγκόσμια βιομηχανία των αλκοολούχων ποτών απαντούν με αμεσότητα στις νέες αγοραστικές συνήθειες, διευρύνοντας τα χαρτοφυλάκιά τους και εξερευνώντας νέες κατηγορίες προϊόντων, προκειμένου να διαφοροποιηθούν. Γίνεται πλέον αντιληπτό ότι οι εταιρείες δεν πωλούν πια προϊόντα σε μια ομάδα καταναλωτών, αλλά αντίθετα πωλούν προϊόντα που ταιριάζουν με συγκεκριμένες καταναλωτικές περιστάσεις. Όσο πιο ευρύ χαρτοφυλάκιο υιοθετούν, τόσο πιο εύκολα μπορούν να σταθούν απέναντι στον ανταγωνισμό και να ενημερωθούν για όλα τα νέα προϊόντα και όλες τις περιστάσεις.
Εξωτερικές πιέσεις
Μια σειρά παραγόντων - πέρα από τη ζήτηση των καταναλωτών - θα συνεχίσουν να επηρεάζουν την παραγωγή και τη διακίνηση των προϊόντων της παγκόσμιας βιομηχανίας αλκοολούχων ποτών. Η αύξηση του κόστους συσκευασίας, η χωρητικότητα των εμπορευματοκιβωτίων και άλλα ζητήματα της εφοδιαστικής αλυσίδας, οι πληθωριστικές πιέσεις και η κλιματική αλλαγή είναι παράγοντες που αναμένεται να επηρεάσουν σε σημαντικό βαθμό πλειάδα προμηθευτών. Επομένως, δεν αποκλείεται, ορισμένες εταιρείες να αναγκαστούν να προχωρήσουν σε αναπροσαρμογή των στρατηγικών τους βραχυπρόθεσμα, ώστε να είναι σε θέση να προσαρμοστούν στο υφιστάμενο οικονομικό και λειτουργικό περιβάλλον.
