Υστέρηση στις ανακτήσεις σε ποσοστό 20% - 25% μεσοσταθμικά, εμφανίζουν τα χαρτοφυλάκια μη εξυπηρετούμενων δανείων που έχουν πωληθεί σε επενδυτές και βρίσκονται υπό τη διαχείριση εταιρειών διαχείρισης. Το θέμα, όπως επίσης η πορεία των ρυθμίσεων οφειλών μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού, βρέθηκαν στο επίκεντρο των επαφών που είχαν χθες οι Θεσμοί (ΕΚΤ, Κομισιόν, ESM) με τις εταιρείες διαχείρισης.
Το ζήτημα της υποαπόδοσης των business plans των διαχειριστών απασχολεί τους Θεσμούς, καθώς αγγίζει τις τιτλοποιήσεις του «Ηρακλή» που είναι το βασικό εργαλείο για τη μείωση των κόκκινων δανείων των τραπεζών. Ο μηχανισμός, χάρη στον οποίο ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων δανείων αναμένεται να κλείσει στο 11% το 2021 από 45% τον Ιούνιο του 2019 και μέσα στο τρέχον έτος να υποχωρήσει σε μονοψήφια ευρωπαϊκά επίπεδα, υπέστη αρνητικές επιπτώσεις από την απόφαση της κυβέρνησης να παγώσει τα μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης για έναν ολόκληρο χρόνο. Αν και η απόφαση αυτή υπαγορεύτηκε από τις πρωτόγνωρες συνθήκες της πανδημικής κρίσης, εντούτοις «σαμποτάρισε» την επίτευξη των επιχειρησιακών πλάνων των Servicers για τις ανακτήσεις οφειλών από τις τιτλοποιήσεις.
Όπως ανέφεραν χθες στους Θεσμούς, κατά μέσο όρο, τα business plans για τη διαχείριση των τιτλοποιήσεων προέβλεπαν συμβολή 30% των μέσων αναγκαστικής εκτέλεσης για ρευστοποιήσεις εξασφαλίσεων προκειμένου να ανακτηθούν οφειλές. Το πάγωμα των πλειστηριασμών για ένα χρόνο και η μερική επανεκκίνησή τους στη συνέχεια, είχαν ως αποτέλεσμα οι στόχοι των διαχειριστικών πλάνων να υπολείπονται μεσοσταθμικά κατά 20% - 25%, με το μεγαλύτερο πλήγμα να δέχονται τα χαρτοφυλάκια στεγαστικών δανείων και δανείων μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Σημειώνεται ότι οι πλειστηριασμοί ξεπάγωσαν στις αρχές Απριλίου, ωστόσο οι πρώτοι πλειστηριασμοί στα δικαστήρια ξεκίνησαν τον Σεπτέμβριο του 2021.
Οι εταιρείες διαχείρισης έθεσαν στους Θεσμούς το κρίσιμο ζήτημα της επιτάχυνσης των ρυθμών της Δικαιοσύνης προκειμένου από την καταγγελία μίας δανειακής σύμβασης η οποία δεν τηρείται από τον δανειολήπτη μέχρι τη στιγμή του πλειστηριασμού που αποτελεί το έσχατο μέσο για την ανάκτηση της οφειλής, να μην μεσολαβεί διάστημα μεγαλύτερο των 18 μηνών.
Όπως ανέφεραν χαρακτηριστικά, οι πλειστηριασμοί θα είναι το μεγάλο στοίχημα του 2022 και θα είναι κρίσιμη η ταχύτητα με την οποία θα λειτουργεί η Δικαιοσύνη. Καθοριστική επίσης συνθήκη για την πορεία των ανακτήσεων θα είναι η πορεία ανάκαμψης της οικονομίας, καθώς όσο καλύτερο θα είναι το μακροοικονομικό περιβάλλον, οι οφειλέτες θα μπορούν να βάλουν σε προτεραιότητα την εξυπηρέτηση των οφειλών τους και οι εταιρείες διαχείρισης να τους παρέχουν ακόμη φιλικότερους διακανονισμούς.
Το ενθαρρυντικό στοιχείο, πάντως, που παρουσίασαν στους Θεσμούς οι εταιρείες διαχείρισης είναι ότι πλέον οι ανακτήσεις βρίσκονται αρκετά υψηλότερα από τα προ Covid επίπεδα, καθώς αποδίδουν οι συναινετικές ρυθμίσεις οφειλών. Αυτό παρατηρείται κυρίως στα δάνεια φυσικών προσώπων (στα νομικά πρόσωπα ισχύουν κατά περίπτωση συμπεριφορές και αποτελέσματα) και είναι αποτέλεσμα της καλύτερης χρήσης των data analytics μέσω των οποίων οι εταιρείες διαχείρισης δύνανται να δώσουν φιλικότερες και βιώσιμες ρυθμίσεις στους οφειλέτες. Παράλληλα, έχει αλλάξει και η κουλτούρα πληρωμών των δανειοληπτών, οι οποίοι δείχνουν σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό προθυμία να ρυθμίσουν τα δάνειά τους.
Οι ρυθμίσεις δανείων απασχόλησαν χθες τους Θεσμούς και όσον αφορά τον εξωδικαστικό μηχανισμό. Οι εταιρείες διαχείρισης ανέφεραν ότι έχουν υποστηρίξει την πλατφόρμα για τη ρύθμιση των οφειλών και πιστεύουν στα αποτελέσματα που μπορεί να φέρει, παρά το ότι μέχρι στιγμής από τις 30.000 αιτήσεις που έχουν υποβληθεί, 800 έχουν ολοκληρώσει τη διαδικασία για να λάβουν ρύθμιση από τους πιστωτές. Όπως είπαν, 13.000 αιτήσεις δανειοληπτών έχουν εκκινήσει αλλά δεν έχουν προχωρήσει τη διαδικασία, καθώς είναι κολλημένες στο στάδιο της άρσης του τραπεζικού απορρήτου.
Πρόκειται κυρίως για συνοφειλέτες και εγγυητές που δεν πατούν το κουμπί για την άρση του τραπεζικού απορρήτου τους ώστε να προχωρήσει η αίτηση του πρωτοφειλέτη και να προταθεί η λύση ρύθμισης της οφειλής από τους πιστωτές.
Προκειμένου να διευκολυνθούν οι οφειλέτες στην ολοκλήρωση της διαδικασίας, οι εταιρείες διαχείρισης βρίσκονται σε συνεννόηση με το Υπουργείο Οικονομικών για τη δημιουργία call center, το οποίο θα παρέχει βοήθεια στους δανειολήπτες σε κάθε βήμα για τη συμπλήρωση της αίτησης για εξωδικαστική ρύθμιση. Με τον τρόπο αυτό εκτιμάται ότι θα επιταχυνθεί η ολοκλήρωση των αιτήσεων και οι οφειλέτες θα παραινεθούν στην αναγκαία άρση του τραπεζικού απορρήτου.