Ροή
Επικαιροποιημένη εργαλειοθήκη πρόκειται να παρουσιάσει την επόμενη εβδομάδα η Κομισιόν, στην οποία θα περιλαμβάνονται ένα νέο «πακέτο» προτεινόμενων έκτακτων μέτρων, που μπορούν να λάβουν τα κράτη-μέλη για να ανακουφίσουν τους πολίτες και τις επιχειρήσεις τους από την υψηλή μεταβλητότητα των τιμών των ενεργειακών προϊόντων.
Αυτό επισήμανε χθες η Ευρωπαία Επίτροπος Ενέργειας, Κάντρι Σίμσον, μετά την έκτακτη σύνοδο των υπουργών Ενέργειας, η οποία συγκλήθηκε έπειτα από αίτημα της Ελλάδα, της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας. Υπενθυμίζεται ότι στη συνεδρίαση ο Έλληνας υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, ανέλυσε την πρόταση της ελληνικής κυβέρνησης για τη δημιουργία μηχανισμού αλληλεγγύης, με σκοπό τη στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων από τις επιπτώσεις της διεθνούς ενεργειακής κρίσης.
Η κ. Σίμσον σημείωσε πως κατά τη συνεδρίαση του Συμβουλίου, παρουσιάστηκαν από υπουργούς ιδέες για την αντιμετώπιση των δυσμενών συνεπειών από τις διακυμάνσεις των ενεργειακών τιμών. Απαντώντας σε ερώτηση για τα επόμενα σχέδια της Κομισιόν αναφορικά με την προστασία των καταναλωτών, παρέπεμψε στην ανακοίνωση της επικαιροποιημένης εργαλειοθήκης, για την κατάρτιση της οποίας, όπως πρόσθεσε, λαμβάνονται υπόψη μια σειρά από βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες παρεμβάσεις.
«Προτεραιότητά μας είναι να διατηρήσουμε τα οφέλη από το υφιστάμενο πλαίσιο λειτουργίας των αγορών, τον ανταγωνισμό, καθώς την κινητροδότηση νέων επενδύσεων στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Την ίδια στιγμή, θέλουμε να βοηθήσουμε ώστε οι καταναλωτές να αποκομίσουν τα οφέλη από την απανθρακοποίηση του ενεργειακού μας συστήματος», πρόσθεσε.
Διαχειρίσιμη η διακοπή του ρωσικού αερίου
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, η Ευρωπαία Επίτροπος απέτρεψε το ενδεχόμενο επιβολής πλαφόν στις τιμές του φυσικού αερίου, καθώς σε μία τέτοια περίπτωση θα εξαλειφόταν το κίνητρο για τις διεθνείς εταιρείες εμπορίας ώστε να συνεχίζουν να ανεφοδιάζουν με καύσιμο την Ευρώπη, και όχι άλλες αγορές όπως οι ασιατικές. «Στόχος είναι να βρούμε με ποιον τρόπο θα ελαχιστοποιήσουμε τις συνέπειες για τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις», πρόσθεσε.
Όπως ανέφερε η Επίτροπος, κατά τη συνεδρίαση ενημέρωσε τους υπουργούς σχετικά με το σχέδιο έκτακτης ανάγκης που έχει εκπονήσει η Κομισιόν, και την εκτίμηση του κινδύνου για την ενεργειακή επάρκεια της Ε.Ε., στο ενδεχόμενο διαταραχής των εισαγωγών αερίου λόγω του πολέμου στην Ουκρανία. Επισήμανε προς το παρόν συνεχίζονται οι ροές αερίου από την Ανατολή προς τη Δύση, οι εισαγωγές LNG έχουν αυξηθεί σημαντικά, οι καιρικές συνθήκες παραμένουν ευνοϊκές, ενώ και οι υπουργοί διαβεβαίωσαν πως έχουν επικαιροποιήσει τα εθνικά σχέδια διαχείρισης κρίσεων.
«Ο κίνδυνος ωστόσο παραμένει, καθώς δεν μπορεί να αποκλεισθεί το ενδεχόμενο αντίποινων της Ρωσίας στις οικονομικές κυρώσεις της Ε.Ε., που θα προκαλέσουν διαταραχή στο ενεργειακό εμπόριο. Μία πλήρης διακοπή [των ρωσικών εξαγωγών] θα αποτελούσε πρόκληση για την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία όμως θα μπορούσε να τη διαχειριστεί», συμπλήρωσε.
Υψηλά στρατηγικά αποθέματα πετρελαίου
Όσον αφορά τις εισαγωγές πετρελαίου, η κ. Σίμσον επισήμανε πως η Ε.Ε. διαθέτει υψηλά στρατηγικά αποθέματα, με πολλές χώρες να διαθέτουν μάλιστα ποσότητες οι οποίες επαρκούν για περισσότερες από 90 ημέρες, που είναι το υποχρεωτικό όριο. Μάλιστα, ορισμένα κράτη έχουν ήδη στείλει μέρος αυτών των επιπλέον ποσοτήτων στην Ουκρανία, για τη στήριξη της χώρας.
Σύμφωνα με την Ευρωπαία Επίτροπο, τα στρατηγικά αποθέματα θα μπορούσαν να αρχίσουν να αποδεσμεύονται, στην περίπτωση που υπάρξουν διαταραχές στην εισαγωγή καυσίμου στην Ευρώπη, μέσω των αγωγών που διέρχονται από την Ουκρανία. Το ζήτημα θα τεθεί επί τάπητος σήμερα σε συνεδρίαση του Δ.Σ. του Διεθνού Οργανισμού Ενέργειας (ΙΕΑ) στην οποία θα παραστεί.
Η κ. Σίμσον αναφέρθηκε επίσης στην ενεργοποίηση του συγχρονισμού του ευρωπαϊκού δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας, για τη διασύνδεση του ηλεκτρικού δικτύου της Ουκρανίας, το οποίο έχει αποκοπεί από το δίκτυο της Ρωσίας. Όπως επισήμανε, πάντως, για την υπέρβαση των τεχνικών δυσκολιών θα χρειαστούν εβδομάδες.
Με πανευρωπαϊκό άλμα στο ρεύμα ξεκίνησε ο Μάρτιος
Η έκτακτη σύνοδος έγινε μέσα σε μία συγκυρία ιδιαίτερα ανησυχητικών «σημάτων» από τις ενεργειακές αγορές για το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα, καθώς η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία συνεχίζει να αναζωπυρώνει τις τιμές σε ρεύμα και φυσικό αέριο. Πιο ήπια είναι η άνοδος του αερίου, με το συμβόλαιο Απριλίου στο ολλανδικό hub (TTF) να κινείται χθες στα 97,6 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, σημειώνοντας αύξηση 5% περίπου σε ένα 24ωρο.
Πολύ μεγαλύτερες είναι ωστόσο οι αυξήσεις στις χονδρεμπορικές αγορές ηλεκτρικής ενέργειας για σήμερα, 1η Μαρτίου, καθώς με εξαίρεση την Πολωνία, καμία χώρα δεν κινείται κάτω από τα 215 ευρώ ανά Μεγαβατώρα. Παράλληλα, σε τέσσερα μόλις κράτη καταγράφεται ημερήσια μείωση, χωρίς ωστόσο σε κανένα από αυτά η τιμή να μην διαμορφώνεται αισθητά κάτω από τα 250 ευρώ ανά Μεγαβατώρα.
Η χώρα μας συγκαταλέγεται στις αγορές με αισθητή αύξηση, η οποία αγγίζει το 13%, με συνέπεια η ελληνική αγορά Επόμενης Ημέρας να αγγίζει σήμερα τα 255,4 ευρώ ανά Μεγαβατώρα. Σημαντική αιτία το υψηλό μερίδιο του φυσικού αερίου, το οποίο ξεπερνά το 49%, πιθανότατα εν μέρει και λόγω της προτεραιοποίησης που έχει δοθεί στην κατανάλωση του αερίου αγωγού. Δεύτερο «καύσιμο» στο μίγμα ηλεκτροπαραγωγής είναι οι ΑΠΕ, με 22% περίπου.
Αισθητά ψηλότερα από τη χώρα μας κινούνται η Ιταλία (271,1 ευρώ/MWh), η Γαλλία (270 ευρώ/MWh) και η Σλοβενία (266 ευρώ/MWh), οι οποίες είναι σήμερα οι τρεις ακριβότερες ακριβότερες αγορές στην Ε.Ε.
Ακριβότερη πανευρωπαϊκά η Ελλάδα τον Φεβρουάριο
Την ίδια στιγμή, ο Φεβρουάριος έκλεισε χθες με την ελληνική χονδρεμπορική αγορά ρεύματος να είναι η ακριβότερη στην Ευρώπη, με μέση μηνιαία τιμή στα 213,43 ευρώ ανά Μεγαβατώρα. Σύμφωνα με πηγές του κλάδου, το αρνητικό ρεκόρ οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο γεγονός ότι αρκετοί ιδιοκτήτες ηλεκτροπαραγωγικών μονάδων αερίου στη χώρα μας συνεχίζουν να καταναλώνουν καύσιμο που έχουν αγοράσει σε υψηλές τιμές. Κι αυτό γιατί μέρος του αερίου που συνεχίζουν να καταναλώνουν αφορά φορτία τα οποία έκλεισαν το τελευταίο δίμηνο του 2021, όταν οι διεθνείς τιμές του καυσίμου κινούνταν σε υψηλά επίπεδα.
Σημαντικό ρόλο έπαιξε επίσης το γεγονός ότι και στις χονδρεμπορικές αγορές των γειτονικών κρατών καταγράφηκαν υψηλές τιμές, με συνέπεια ούτε το διασυνοριακό εμπόριο να συμβάλει στην αποκλιμάκωση του εγχώριου κόστους ηλεκτρικής ενέργειας. Απόδειξη το γεγονός ότι η Ιταλία είχε τη δεύτερη μεγαλύτερη τιμή για τον Φεβρουάριο, στα 212,7 ευρώ ανά Μεγαβατώρα.
Για τον Φεβρουάριο, η τρίτη υψηλότερη τιμή στην Ε.Ε. καταγράφηκε στην Πορτογαλία, με 201,44 ευρώ ανά Μεγαβατώρα. Στον αντίποδα, οι τρεις χώρες με τις χαμηλότερες μέσες μηνιαίες τιμές ήταν το Λουξεμβούργο (131,95 ευρώ/MWh), η Πολωνία (120,86 ευρώ/MWh) και η Δανία (110,25 ευρώ/MWh).
Σε κάθε περίπτωση, ο Φεβρουάριος κλείνει για την Ελλάδα με ελαφρώς αποκλιμακωμένη τιμή έναντι του Ιανουαρίου, όταν η τιμή στην αγορά Επόμενης Ημέρας είχε διαμορφωθεί στα 227,3 ευρώ ανά Μεγαβατώρα. Επομένως, παρά το γεγονός ότι μειώθηκε η επιδότηση για τον Φεβρουάριο, καθοριζόμενη στα 39 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, από 42 ευρώ που ήταν τον Ιανουάριο, καλύφθηκε το ίδιο περίπου ποσοστό των ανατιμήσεων.
