Στις «ράγες» της προώθησης, τουλάχιστον όσον αφορά (και) κάποια σημαντικά διαδικαστικά ζητήματα, φαίνεται να βρίσκεται το φιλόδοξο σχέδιο της σιδηροδρομικής διασύνδεσης των βόρειων λιμανιών της χώρας με τα αντίστοιχα της Βουλγαρίας (αλλά και της Ρουμανίας). Ο λόγος για το περίφημο σχέδιο «Rail T-K-A-B-V-R Project», ή αλλιώς «Sea2Sea», ή επισήμως «το υπό εξέλιξη πρόγραμμα σιδηροδρομικής διασύνδεσης λιμανιών της Βορείου Ελλάδας με λιμάνια της Βουλγαρίας [«Rail T-K-A-B-V-R Project»] και την σύσταση κοινής ελληνο-βουλγαρικής εταιρείας».
Ένα πρόγραμμα συνολικού προϋπολογισμού άνω των 5 δισ. ευρώ, κατά άλλους ακόμα υψηλότερο (6+ δισ. ευρώ σε πλήρη διάσταση), που έχει στόχο να δημιουργήσει μια νέα «οδό» εμπορευματικών μεταφορών με την παράκαμψη των Στενών του Βοσπόρου, σχέδιο που έχει μπει στην ατζέντα τόσο της ελληνική και βουλγαρικής κυβέρνησης (στη γείτονα χώρα πάντως προγραμματίζονται εκλογές) και θα μπορούσε να αναδείξει την Ελλάδα ως σημαντικότατο εμπορευματικό και μεταφορικό hub ιδίως με την προώθηση μεγάλων υποδομών σε σιδηρόδρομο, λιμάνια, οδικούς άξονες, logistics centers κ.α.
Συγκεκριμένα, το έργο αναφέρεται στη σιδηροδρομική σύνδεση Θεσσαλονίκης - Καβάλας - Αλεξανδρούπολης - Μπουργκάς – Ρούσε, δηλαδή το «Sea2Sea» προβλέπει την ανάπτυξη ενός διαδρόμου πολυτροπικών μεταφορών για τη σύνδεση των λιμένων του Βορειοανατολικού Αιγαίου, ειδικότερα της Θεσσαλονίκης, της Καβάλας και της Αλεξανδρούπολης, με τους αντίστοιχους της Μαύρης Θάλασσας (Μπουργκάς και Βάρνα) και τον Δούναβη, παρέχοντας έτσι μια εναλλακτική οδό σε σχέση με τα Στενά του Βοσπόρου και τα Δαρδανέλια. Θα προσφέρει δηλαδή εναλλακτική ροή εμπορευμάτων από την Ασία προς την Ευρώπη, ενδεχομένως με χαμηλότερο κόστος και σε μειωμένο χρόνο, σε μια συγκυρία που μόνο εύκολη δεν είναι.
Χτες, το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών προχώρησε περαιτέρω κάποιες αρχικές διαδικασίες, καθώς δημοσιοποίησε σχετική πρόσκληση προς συγκεκριμένα γραφεία ώστε να υποβάλουν προσφορές για τη σύναψη σύμβασης «Παροχή υπηρεσιών νομικού συμβούλου για την εποπτεία εκ μέρους επί νομικών θεμάτων με το υπό εξέλιξη πρόγραμμα σιδηροδρομικής διασύνδεσης λιμανιών της Βορείου Ελλάδας με λιμάνια της Βουλγαρίας [«Rail T-K-A-B-V-R Project»] και την σύσταση κοινής ελληνοβουλγαρικής εταιρείας». Το αντικείμενο της υπόψη σύμβασης Παροχής Υπηρεσιών Νομικού Συμβούλου είναι η υποβοήθηση της Διεύθυνσης Υποδομών Σταθερής Τροχιάς, Συντηρήσεων και Ασφάλειας για την εποπτεία σε σχέση με το υπό εξέλιξη πρόγραμμα και σε σχέση με την σύσταση κοινής ελληνο-βουλγαρικής εταιρείας, η οποία θα αναλάβει την υλοποίηση του ανωτέρου έργου.
Το συγκεκριμένο project, που ως ειδικού σκοπού προωθείται σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, απαιτεί και συγκεκριμένες νομικές ενέργειες – υπηρεσίες, στο πρότυπο ίσως αντίστοιχης συνεργασίας των χωρών πέριξ της Βαλτικής (Rail Baltica), ώστε να διευθετούνται ή παρακάμπτονται ζητήματα, έλεγχοι, νομικά –οικονομικά θέματα κ.α. στο σημείο στο οποίο θα «κουμπώνει» στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα το project.
Με την… ελληνική σιδηροδρομική συνδρομή, συνολικού ύψους 2,8 δισ. ευρώ, να σχετίζεται με τα μεγάλα έργα που προωθεί η ΕΡΓΟΣΕ, υπό τον Χρ. Βίνη, στη Βόρεια Ελλάδα με το μοντέλο του ανταγωνιστικού διαλόγου. Δηλαδή, την αναβάθμιση και διπλασιασμό της σιδηροδρομικής γραμμής Αλεξανδρούπολη - Ορμένιο (1,07 δις ευρώ) και την κατασκευή της νέας σιδηροδρομικής γραμμής Θεσσαλονίκη - Νέα Καρβάλη – Τοξότες (σχεδόν 1,69 δις ευρώ), αλλά και το έργο σύνδεσης του 6ου προβλήτα του ΟΛΘ / κατασκευής προαστιακού δυτικής Θεσσαλονίκης.
Βέβαια, πέραν των εν λόγω έργων στην ελληνική επικράτεια (η περίφημη Σιδηροδρομική Ανατολική Εγνατία) και τα υπόλοιπα έργα του ανταγωνιστικού διαλόγου της ΕΡΓΟΣΕ (6 συνολικά, άνω των 4 δισ. ευρώ) ή οι απαιτούμενες αναβαθμίσεις δικτύου από τον ΟΣΕ, υπό τον Σπ. Πατέρα, θα παίξουν τον ρόλο τους καθώς στο «σιδηροδρομικό σύστημα» θα μπούνε και νέες αναβαθμισμένες συνδέσεις με Πάτρα (δυτική Ελλάδα), Λαύριο, Ραφήνα, Θεσσαλονίκη, ήτοι η «βεντάλια θα ανοίξει περισσότερο» με ότι αυτό μπορεί να σημαίνει για το μεταφορικό έργο, τις υπηρεσίες και τον αναβαθμισμένο ρόλο της Ελλάδας οικονομικά, εμπορευματικά και γεωπολιτικά, σε συνδυασμό με άλλες διαδικασίες που «τρέχουν» (π.χ. ιδιωτικοποιήσεις λιμένων) και σε μια αν μη τι άλλο «εκρηκτική» όσο και ενδιαφέρουσα συγκυρία.
Προφανώς βέβαια, πρόκειται για έργα μεγάλου βεληνεκούς, με τη «σφραγίδα» κυβερνήσεων και βέβαια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με υψηλότατες χρηματοδοτικές ανάγκες, προφανώς με πιθανή συμμετοχή και ιδιωτικού τομέα, ενώ θα χρειαστεί και εύλογος χρόνος για να υλοποιηθούν τα έργα. Κατά πόσο όλα θα πάνε με θετικό τρόπο, θα φανεί στην πορεία. Κατά παλιότερες εκτιμήσεις, το «Sea2Sea» θα μπορούσε να αντλήσει χρηματοδότηση μέσω ευρωπαϊκών προγραμμάτων, όπως το «Connecting Europe Facility» (CEF), δάνεια από την ETEπ κ.α.
Για να επιστρέψουμε στον νομικό σύμβουλο, σύμφωνα με το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, «προκειμένου να υλοποιηθεί η βέλτιστη διευθέτηση του σχήματος υπό το οποίο δύναται να πραγματοποιηθεί η επικείμενη συνεργασία με τους αντίστοιχους αρμόδιους φορείς της Βουλγαρίας, καθώς και η διαπραγμάτευση των όρων που θα διέπουν το σχήμα που θα δημιουργηθεί, ο Νομικός Σύμβουλος θα παρέχει τις ακόλουθες υπηρεσίες:
i. Μελέτη του φακέλου που περιλαμβάνει τις διακρατικές συμφωνίες και μνημόνια κατανόησης μεταξύ Ελλάδος και Βουλγαρίας που σχετίζονται με τον σχεδιασμό και την υλοποίηση του έργου σιδηροδρομικής διασύνδεσης λιμένων της Βορείου Ελλάδος με λιμένες της Βουλγαρίας - Rail T-K-A-B-V-R Project, καθώς και των πρακτικών των διακρατικών συναντήσεων που έχουν πραγματοποιηθεί αναφορικά με το παραπάνω έργο και μελέτη των σχετικών νομικών αναλύσεων που έχουν ήδη εκπονηθεί σε σχέση με την υλοποίηση του ως άνω έργου.
ii. Συμμετοχή σε επίσημες συναντήσεις με τη διακρατική task force των δύο κρατών Ελλάδος – Βουλγαρίας και σε συναντήσεις με τους εκπροσώπους και νομικούς παραστάτες της βουλγαρικής πλευράς σε σχέση με τον προγραμματισμό της σύστασης της κοινής εταιρείας.
iii. Σύνταξη και διαπραγμάτευση με την βουλγαρική πλευρά των όρων του καταστατικού της κοινής εταιρείας καθώς και κάθε συναφούς συμβατικού κειμένου (Μνημονίου Συναντίληψης, συμφωνητικού μετόχων, κλπ) που τυχόν θα συμφωνηθεί μεταξύ των μερών να καταρτιστεί.
iv. Παροχή κάθε αναγκαίας συμβουλευτικής νομικής υποστήριξης προς τη Διεύθυνση Υποδομών Σταθερής Τροχιάς, Συντηρήσεων και Ασφάλειας και προς τις εποπτευόμενες από τη Γ.Γ.Υ. εταιρείες και οργανισμούς που θα εμπλακούν στο ανωτέρω έργο αναφορικά με τη σύσταση της κοινής εταιρείας και γενικότερα το Rail T-K-A-B-V-R Project».
Ως ημερομηνία λήξης της προθεσμίας υποβολής των προσφορών ορίζεται η 6η Σεπτεμβρίου 2022, ενώ το υπουργείο απευθύνεται σε νομικά γραφεία όπως: ΦΟΡΤΣΑΚΗΣ ΔΙΑΚΟΠΟΥΛΟΣ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ, ANΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ, . ΜΠΕΝΕΚΗ-ΛΑΣΚΟΣ.