«Χαμηλές πτήσεις» καταγράφει η κίνηση στα εμπορικά καταστήματα της χώρας, καθώς συμπληρώνονται δέκα ημέρες από την έναρξη των χειμερινών εκπτώσεων και παρά το γεγονός ότι ο κλάδος του λιανικού εμπορίου διαθέτει πλέον περισσότερα «όπλα» στη φαρέτρα του στην κατεύθυνση προστασίας του καταναλωτικού κοινού.
Η νέα εκπτωτική περίοδος βρίσκει μουδιασμένους τους επιχειρηματίες, καθώς επιχειρούν να «ξορκίσουν» τις μεγάλες προκλήσεις που δημιουργεί στην αγορά το εκρηκτικό «κοκτέιλ» των πληθωριστικών πιέσεων και της ενεργειακής κρίσης.
Υπενθυμίζεται εδώ ότι οι χειμερινές εκπτώσεις ξεκίνησαν τη Δευτέρα 9 Ιανουαρίου και θα διαρκέσουν έως και την Τρίτη 28 Φεβρουαρίου.
Θετικός ο εμπορικός κόσμος στον «κανόνα των 30 ημερών»
Ο εμπορικός κόσμος της χώρας τάσσεται, μάλιστα, υπέρ του «κανόνα των 30 ημερών», ήτοι του νέου τρόπου υπολογισμού των εκπτώσεων που παρουσίασε την περασμένη εβδομάδα η ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, στο πλαίσιο του νέου κώδικα δεοντολογίας που συστάθηκε με στόχο την αποφυγή των πλασματικών εκπτώσεων στην αγορά και την παραπλάνηση των καταναλωτών.
«Είμαστε πάντοτε υπέρ τέτοιων πρωτοβουλιών. Είμαστε υπέρ της νομιμότητας και κάθε τρόπου προστασίας των καταναλωτών. Δεν θέλουμε σύννεφα στην αγορά, αλλά καταναλωτές άνετους να κινούνται μέσα σε αυτή», εξηγεί, μιλώντας στο insider.gr, o πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Πειραιώς, Θεόδωρος Καπράλος.
Υπενθυμίζεται εδώ πως σχετική διάταξη του νόμου 4933/2022 προβλέπει πως «σε κάθε ανακοίνωση περί μείωσης τιμής υποδεικνύεται η προγενέστερη τιμή που εφάρμοζε ο έμπορος για καθορισμένο χρονικό διάστημα πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής. Ως προγενέστερη τιμή νοείται η χαμηλότερη τιμή που εφάρμοσε ο έμπορος κατά τη διάρκεια χρονικού διαστήματος όχι συντομότερο των 30 ημερών πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής».
Ωστόσο, όταν το προϊόν κυκλοφορεί στην αγορά για λιγότερο από 30 ημέρες «ως προγενέστερη τιμή νοείται η χαμηλότερη τιμή που εφάρμοσε ο έμπορος κατά τη διάρκεια χρονικού διαστήματος 10 ημερών πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής. Όταν η μείωση της τιμής αυξάνεται προοδευτικά, ως προγενέστερη τιμή νοείται η τιμή χωρίς τη μείωση της τιμής πριν από την πρώτη εφαρμογή της μείωσης της τιμής».
Σύμφωνα με την ίδια διάταξη, ως ανακοίνωση μείωσης τιμής χαρακτηρίζονται εκπτώσεις, προσφορές και προσφορές τύπου Black Friday και Cyber Monday, ενώ γενικοί ισχυρισμοί εμπορικής προώθησης που συγκρίνουν την τιμή του πωλητή με την τιμή άλλων πωλητών, προγράμματα επιβράβευσης πελατών και εξατομικευμένες μειώσεις τιμών, αλλά και προσφορές της μορφής «1 + 1 δώρο» ή «δύο στην τιμή του ενός» δεν θεωρούνται ως ανακοίνωση μείωσης τιμής.
Με αυτόν το νέο τρόπο υπολογισμού των εκπτώσεων, τον οποίο ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Άδωνις Γεωργιάδης, χαρακτήρισε πιο δίκαιο, γεννάται εύλογα το ερώτημα πως θα γίνονται οι έλεγχοι στην αγορά. Για αυτό τον λόγο, όπως εξήγησε ο υπουργός, το υπουργείο Ανάπτυξης προχώρησε στη δημιουργία μιας νέας ψηφιακής πλατφόρμας υποβολής καταγγελιών για τυχόν παραβάσεις της καταναλωτικής νομοθεσία». Η νέα πλατφόρμα kataggelies.mindev.gov.gr είναι ήδη στον αέρα και θα δέχεται επτά κατηγορίες παραβάσεων και 62 είδη καταγγελιών, τα οποία συνεχώς θα εμπλουτίζονται.
Κατώτερη των προσδοκιών η εμπορική κίνηση μέχρι στιγμής
Όπως επιβεβαιώνουν παράγοντες της αγοράς, η εμπορική κίνηση στα καταστήματα από την έναρξη των χειμερινών εκπτώσεων μέχρι και σήμερα είναι αρκετά υποτονική.
«Παρά τις γενναίες εκπτώσεις στους κλάδους της ένδυσης, της υπόδησης και των ειδών σπιτιού, δεν έχουμε την επισκεψιμότητα που θα θέλαμε. Η πλειοψηφία των επιχειρηματιών δεν είναι ικανοποιημένη από την κίνηση των τελευταίων δέκα ημερών», σχολιάζει ο κ. Καπράλος, παραθέτοντας μάλιστα τρεις λόγους στους οποίους πιθανότατα αποδίδονται οι «χαμηλές πτήσεις» των εκπτώσεων.
Το πιθανότερο είναι το αγοραστικό ενδιαφέρον των καταναλωτών να έχει «ξεθυμάνει» μετά τις εκτεταμένες προσφορές στις οποίες επιδόθηκαν οι επιχειρηματίες ακόμη και μέσα στην περίοδο των γιορτών των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, προκειμένου να διευκολύνουν τους καταναλωτές απέναντι στην αβεβαιότητα που γεννούν για τα εισοδήματα των νοικοκυριών οι πληθωριστικές πιέσεις και η ενεργειακή κρίση. Πρόσφατη άλλωστε έρευνα της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας επιβεβαιώνει ότι μία στις τρεις επιχειρήσεις προχώρησε σε προσφορές ή ακόμη και εκπτώσεις ακόμα και κατά τη διάρκεια της εορταστικής περιόδου.
Ένας δεύτερος λόγος αφορά στη στροφή του καταναλωτικού κοινού σε πιο στοχευμένες αγορές, άρα και πιο περιορισμένες και ένας τρίτος στο γεγονός ότι το λιανεμπόριο δεν δείχνει να αποτελεί προτεραιότητα για τους καταναλωτές, όπως μπορεί να είναι για παράδειγμα μια έξοδος για φαγητό ή μια βόλτα για καφέ.
Το γενικό συμπέρασμα είναι και οι τρεις αυτοί λόγοι έχουν την ίδια αφετηρία: Τον φόβο για το «πέπλο» της ακρίβειας που έχει σκεπάσει εδώ και μήνες την ελληνική αγορά.
Σύμφωνα, μάλιστα, με τον κ. Καπράλο, η περασμένη Κυριακή 15 Ιανουαρίου κατά την οποία τα εμπορικά καταστήματα παρέμειναν ανοιχτά «δεν ήταν μια καλή Κυριακή», από πλευράς επισκεψιμότητας. «Αρκετά συνοικιακά καταστήματα αποφάσισαν να μην ανοίξουν καθόλου», αποκαλύπτει, εκφράζοντας μια πολύ συγκρατημένη αισιοδοξία για μια πιθανή - μικρή - τόνωση της αγοράς στα τέλη Ιανουαρίου όταν θα έχουν καταβληθεί μισθοί και συντάξεις και θα έχουν πιθανότατα «ζεσταθεί» λίγο τα πορτοφόλια των καταναλωτών.
«Αν δεν υπάρχουν εκπτώσεις δεν γίνονται πωλήσεις», σχολίασε πρόσφατα, μιλώντας σε τηλεοπτική εκπομπή του σταθμού Open, ο πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, Γιάννης Χατζηθεοδοσίου, εξηγώντας πως «πλέον οι πολίτες είναι πιο ‘ψαγμένοι’ λόγω των οικονομικών δυσκολιών, άρα όταν μία επιχείρηση δεν κάνει τις ανάλογες εκπτώσεις δεν θα έχει κέρδη».
Όπως αποκάλυψε λίγο πριν την έναρξη των εκπτώσεων ο πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιώς και του Περιφερειακού Επιμελητηριακού Συμβουλίου Αττικής, Βασίλης Κορκίδης, μιλώντας στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο εμπορικός κόσμος είχε θέσει ως αρχικό στόχο κατά τη διάρκεια των χειμερινών εκπτώσεων του 2023 να ξεπεράσει τον τζίρο των 5,5 δισ. ευρώ που είχε καταγραφεί στο λιανικό εμπόριο τους πρώτους δύο μήνες του 2019, ήτοι του τελευταίου έτους κανονικότητας πριν το ξέσπασμα της πανδημίας του κορονοϊού.
Όσο για τον τζίρο των καταστημάτων που καταγράφηκε κατά την εορταστική περίοδο που έληξε πριν από λίγες ημέρες, εκτιμάται ότι διαμορφώθηκε κοντά στα 4 δισ. ευρώ, έναντι των 3,6 δισ. ευρώ που είχε κινηθεί τις προηγούμενες χρονιές.
Σύμφωνα με την ΕΣΕΕ και σε ό,τι αφορά τις προοπτικές του 2023, μία στις πέντε επιχειρήσεις (18,4%) δηλώνει αδυναμία πρόβλεψης εξαιτίας της υψηλής αβεβαιότητας και του ιδιαίτερα ρευστού επιχειρηματικού περιβάλλοντος, ενώ μία στις τέσσερις (26,4%) αναμένουν επιδείνωση. Βασικοί παράγοντες τροφοδότησης αυτής της αβεβαιότητας είναι αφενός οι ανατιμήσεις στο ενεργειακό κόστος και αφετέρου η αύξηση των τιμών των προμηθευτών. Ως εκ τούτου, περισσότερες από τις μισές επιχειρήσεις (53,7%) δηλώνουν εξαιρετικά υψηλή αρνητική επίδραση. Για σχεδόν έξι στις δέκα επιχειρήσεις (58,9%) οι ανατιμήσεις των τιμών των εμπορευμάτων από τους προμηθευτές κυμάνθηκε από 11% έως 30%.
