Σε αντίθεση με τη δέσμη «πράσινων» δράσεων του ΕΣΠΑ που έχουν πραγματικά ξεπουλήσει, οι ψηφιακές δράσεις δεν εμφανίζουν την ίδια ζήτηση από τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, με αποτέλεσμα να υπάρχουν σκέψεις για ανακατανομή των διαθέσιμων πόρων αν δεν αυξηθούν σύντομα οι αιτήσεις.
Σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα στοιχεία από τον διαθέσιμο προϋπολογισμό των 300 εκατ. ευρώ που έχουν συνολικά οι τρεις ψηφιακές δράσεις του νέου ΕΣΠΑ έχουν κατατεθεί αιτήσεις για μόλις 90 εκατ. ευρώ. Την ίδια στιγμή οι αιτήσεις για τις δράσεις «Πράσινος Μετασχηματισμός ΜμΕ» και «Πράσινη Παραγωγική Επένδυση ΜμΕ» υπερκαλύπτουν την διαθέσιμη δημόσια δαπάνη των 700 εκατ. ευρώ.
Γιατί δεν τραβάει ο «Ψηφιακός Μετασχηματισμός ΜμΕ»
Αρμόδιοι παράγοντες αποδίδουν σε μεγάλο βαθμό την υστέρηση που παρατηρείται στην ύπαρξη παράλληλων προγραμμάτων του Ταμείου Ανάκαμψης, όπως για παράδειγμα το «voucher» για ψηφιακά εργαλεία προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Αυτός ο «ανταγωνισμός» εξαντλεί τη ζήτηση από τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Για αυτό το λόγο εξάλλου όπως έχει σημειώσει και στο παρελθόν ο αρμόδιος αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Οικονομίας, Νίκος Παπαθανάσης, θα υπάρχει ιδιαίτερη μέριμνα στον σχεδιασμό ώστε τα προγράμματα του ΕΣΠΑ και του Ταμείου Ανάκαμψης που έχουν κοινό πεδίο δράσης να μην συμπίπτουν χρονικά.
Πηγές της αγοράς πάντως δίνουν και μια άλλη διάσταση που έχει να κάνει με την ετοιμότητα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και την πρόθεσή τους να προχωρήσουν σε επενδύσεις ψηφιακού μετασχηματισμού, ειδικά εκτός Αττικής. Αυτό φαίνεται και από τα αναλυτικά στοιχεία των αιτήσεων.
Η μεγαλύτερη υστέρηση καταγράφεται στις λεγόμενες «Λιγότερο Ανεπτυγμένες Περιφέρειες», δηλαδή όλες τις περιφέρειες εκτός Αττικής και Νοτίου Αιγαίου. Οι περισσότερες αιτήσεις, με σημαντική διαφορά από τις υπόλοιπες, έχουν κατατεθεί στη δράση «Βασικός Ψηφιακός Μετασχηματισμός ΜμΕ» που χρηματοδοτεί μικρά επενδυτικά σχέδια 18.000 έως 30.000 ευρώ, για την κάλυψη βασικών αναγκών των ΜμΕ με σύγχρονες τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών
Αρκετά καλά πάει και η δράση 3 «Ψηφιακός Μετασχηματισμός Αιχμής ΜμΕ», η οποία απευθύνεται κυρίως σε μεγαλύτερες επιχειρήσεις με επενδυτικά σχέδια από 200.000 έως 1,2 εκατ. ευρώ που έχουν να κάνουν κατά βάση με ανεπτυγμένες ψηφιακές εφαρμογές σε τεχνολογίες αιχμής και σε συστήματα Industry 4.0. Αξίζει βέβαια να σημειωθεί πως η συγκεκριμένη δράση έχει και τον χαμηλότερο προϋπολογισμό, της τάξης των 60 εκατ. ευρώ.
- Διαβάστε επίσης: Ζεστό χρήμα προς νέες ΜΜΕ από ΕΣΠΑ: Ποιες είναι οι αυξημένες απαιτήσεις για τις νέες επιδοτήσεις των 350 εκατ. ευρώ
Το μεγαλύτερο κενό έχει η μεσαία δράση «Προηγμένος Ψηφιακός Μετασχηματισμός ΜμΕ», που απευθύνεται σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις που έχουν ήδη ενσωματώσει στη λειτουργία τους ψηφιακές υπηρεσίες (έχουν δηλαδή ψηφιακή ωριμότητα) και θέλουν να κάνουν το επόμενο βήμα. Στην εν λόγω δράση έχουν υποβληθεί συνολικά μόλις 129 αιτήσεις με δημόσια δαπάνη 21,8 εκατ. ευρώ, όταν ο συνολικός προϋπολογισμός είναι 150 εκατ. ευρώ. Αυτό, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς ΤΠΕ, δείχνει και την μεγάλη έλλειψη τέτοιων επιχειρήσεων που μπορούν και θέλουν να προχωρήσουν σε νέες επενδύσεις.
Διορθωτικές κινήσεις
Με βάση την πορεία των προγραμμάτων μέχρι τώρα αρμόδιοι παράγοντες δεν αποκλείουν το επόμενο διάστημα το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών να προχωρήσει σε διορθωτικές κινήσεις με την ανακατανομή των διαθέσιμων πόρων. Στο μεταξύ πάντως προχωρούν οι πρώτες αξιολογήσεις.
Αναλυτικά η εικόνα των τριών δράσεων έχει ως εξής:
«Βασικός Ψηφιακός Μετασχηματισμός ΜμΕ»
Έχουν υποβληθεί 2.126 Αιτήσεις Χρηματοδότησης συνολικού προϋπολογισμού 60.835.303 ευρώ και Δημόσια Δαπάνη 31.162.136 ευρώ. Συγκεκριμένα, στην Κατηγορία των Λιγότερο Ανεπτυγμένων Περιφερειών (Βόρειο Αιγαίο, Ανατολική Μακεδονία-Θράκη, Κεντρική Μακεδονία, Ήπειρος, Θεσσαλία, Δυτική Ελλάδα, Κρήτη, Δυτική Μακεδονία, Ιόνια Νησιά, Στερεά Ελλάδα, Πελοπόννησος), έχουν υποβληθεί 771 Αιτήσεις Χρηματοδότησης με Δημόσια Δαπάνη 11.301.264 ευρώ, ενώ η Δημόσια Δαπάνη της Δράσης για την Κατηγορία αυτή είναι 70.200.000 ευρώ. Στην Κατηγορία των Περιφερειών Μετάβασης (Αττική, Νότιο Αιγαίο) έχουν υποβληθεί χίλιες τριακόσιες πενήντα πέντε 1.355 Αιτήσεις με Δημόσια Δαπάνη 19.860.872 ευρώ, ενώ η Δημόσια Δαπάνη για την Κατηγορία αυτή είναι 19.800.000 ευρώ και δεν υπάρχει πλέον διαθέσιμη Δημόσια Δαπάνη για τη συγκεκριμένη Κατηγορία Περιφερειών.
«Προηγμένος Ψηφιακός Μετασχηματισμός ΜμΕ»
Έχουν υποβληθεί συνολικά 129 αιτήσεις χρηματοδότησης συνολικού προϋπολογισμού 48.023.803 ευρώ, με Δημόσια Δαπάνη 21.801.062 ευρώ. Συγκεκριμένα, στην Κατηγορία των Λιγότερο Ανεπτυγμένων Περιφερειών (Βόρειο Αιγαίο, Ανατολική Μακεδονία-Θράκη, Κεντρική Μακεδονία, Ήπειρος, Θεσσαλία, Δυτική Ελλάδα, Κρήτη, Δυτική Μακεδονία, Ιόνια Νησιά, Στερεά Ελλάδα, Πελοπόννησος), έχουν υποβληθεί 74 αιτήσεις χρηματοδότησης με Δημόσια Δαπάνη 12.971.835 ευρώ, ενώ η Δημόσια Δαπάνη της Δράσης είναι 117.000.000 ευρώ. Στην Kατηγορία των Περιφερειών Μετάβασης (Αττική, Νότιο Αιγαίο) έχουν υποβληθεί 55 αιτήσεις με Δημόσια Δαπάνη 8.829.227 ευρώ, ενώ η Δημόσια Δαπάνη της Δράσης είναι 33.000.000 ευρώ.
«Ψηφιακός Μετασχηματισμός Αιχμής ΜμΕ»
Στην κατηγορία των Λιγότερο Ανεπτυγμένων Περιφερειών (Βόρειο Αιγαίο, Ανατολική Μακεδονία-Θράκη, Κεντρική Μακεδονία, Ήπειρος, Θεσσαλία, Δυτική Ελλάδα, Κρήτη, Δυτική Μακεδονία, Ιόνια Νησιά, Στερεά Ελλάδα, Πελοπόννησος), έχουν υποβληθεί 44 Αιτήσεις Χρηματοδότησης με Δημόσια Δαπάνη 22.921.983 ευρώ, ενώ η Δημόσια Δαπάνη της Δράσης για την Κατηγορία αυτή είναι 46.800.000 ευρώ. Στην κατηγορία των Περιφερειών Μετάβασης (Αττική, Νότιο Αιγαίο) έχουν υποβληθεί 50 Αιτήσεις με Δημόσια Δαπάνη 13.102.421 ευρώ, ενώ η Δημόσια Δαπάνη της Δράσης είναι για την Κατηγορία αυτή 13.200.000€. και δεν υπάρχει πλέον διαθέσιμη Δημόσια Δαπάνη για τη συγκεκριμένη Κατηγορία Περιφερειών.