Στις δικαστικές αίθουσες, και μάλιστα σε αυτές του ανώτατου δικαστηρίου της χώρας, του Συμβουλίου της Επικρατείας, θα καθοριστεί η «τύχη» ενός ακόμα διαγωνισμού για την κατασκευή «ΜΟΝΑΔΑΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ (Μ.Ε.Α.) ΔΥΤΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ» (Θεσσαλονίκης), μέσω ΣΔΙΤ, εκτιμώμενης αξίας 202 εκατ. ευρώ. Όπως και σχετικά πρόσφατα είχε αναδείξει το insider.gr (Μονάδες Αποβλήτων: Τι «τρέχει» με 2 διαγωνισμούς 450 εκατ. ευρώ στην Κεντρική Μακεδονία – Ο ισχυρός ανταγωνισμός), στον εν λόγω διαγωνισμό υπήρχαν προδικαστικές προσφυγές, αιτήματα αναστολής και λήψης προσωρινών μέτρων, ακύρωσης κ.α.. Έτσι, ο ΦΟΔΣΑ Κεντρικής Μακεδονίας είχε μεταφέρει την ημερομηνία υποβολής προσφορών στις 16 Νοεμβρίου. Στο τελικό στάδιο έχουν περάσει και οι 5 αρχικοί υποψήφιοι, που είχαν προκριθεί και στη φάση του ανταγωνιστικού διαλόγου, δηλαδή οι ΕΝΩΣΗ ΠΡΟΣΩΠΩΝ «ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ – ΤΙΤΑΝ», ΕΝΩΣΗ ΠΡΟΣΩΠΩΝ «MORE - ΑΒΑΞ - THALIS», ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ (αρχικά εμφανίζονταν μαζί με τη Μεσόγειος), INTRAKAT, ΕΝΩΣΗ ΠΡΟΣΩΠΩΝ «ΗΛΕΚΤΩΡ Α.Ε. – ΑΚΤΩΡ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ Α.Ε.». Ωστόσο, το θέμα μεταφέρεται για το ΣτΕ, όπου θα προσφύγει ο ΦΟΔΣΑ.
Οι προδικαστικές προσφυγές που «πάγωσαν» τον διαγωνισμό και το «ΟΚ» της ΕΑΔΗΣΥ
Όπως προκύπτει από σχετικό έγγραφο των ΦΟΡΕΩΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ (Φο.Δ.Σ.Α.) ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ, κατά της πρόσκλησης του φορέα για τη διενέργεια του νέου γύρου Ανταγωνιστικού Διαλόγου που αφορά τη Β΄ Φάση Διαγωνισμού- Στάδιο Β.ΙΙ του Δημοσίου Διεθνούς Διαγωνισμού με τη διαδικασία του ανταγωνιστικού διαλόγου, υποβλήθηκαν προδικαστικές προσφυγές από τις «ΗΛΕΚΤΩΡ Α.Ε. - ΑΚΤΩΡ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ Α.Ε.» και «ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ Α.Ε». Με τις αποφάσεις Α774/2023 και Α775/2023 της Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ. έγινε δεκτό το αίτημα προσωρινών μέτρων που περιλαμβανόταν στην πρώτη προσφυγή και ανεστάλη η διαγωνιστική διαδικασία και σε συμμόρφωση με τις παραπάνω αποφάσεις, λήφθηκε η απόφαση της Εκτελεστικής Επιτροπής του Περιφερειακού Συνδέσμου ΦΟΔΣΑ Κεντρικής Μακεδονίας. Στις 30.10.2023 περιήλθε στην Υπηρεσία απόφαση της Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ. (5ο Κλιμάκιο), με την οποία έγιναν δεκτές και οι δύο (2) προδικαστικές προσφυγές και ακυρώνεται το προσβαλλόμενο Τεύχος Πρόσκλησης Υποβολής Προσφορών (Β΄ Φάση Διαγωνισμού- Στάδιο Β.ΙΙ) του Δημοσίου Διεθνούς Διαγωνισμού. Ωστόσο, η αναθέτουσα αρχή, σε περίπτωση αποδοχής της προδικαστικής προσφυγής, έχει δικαίωμα άσκησης αιτήσεως ακυρώσεως – αναστολής κατά της απόφασης της ΕΑΔΗΣΥ.
Γιατί είναι αντίθετος ο ΦΟΔΣΑ, πάει στο ΣτΕ
Σύμφωνα με τον ΦΟΔΣΑ, «η ΕΑΔΗΣΥ, είναι η αρμόδια αρχή που αποφαίνεται επί των προσφυγών των ενδιαφερομένων κατά των αποφάσεων των αναθετουσών Αρχών κατά την διαδικασία ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων. Ο Περιφερειακός Σύνδεσμος ΦΟΔΣΑ Κεντρικής Μακεδονίας ασφαλώς και σέβεται τις αποφάσεις της Αρχής και υποχρεούται να τις εφαρμόσει, όμως οι αποφάσεις αυτές είναι δυνατόν να προσβληθούν ενώπιον του ΣτΕ. Η απόφαση της ΕΑΔΗΣΥ ελήφθη κατόπιν προσφυγής δύο εκ των πέντε διαγωνιζομένων. Ουσιαστικά, η ΕΑΔΗΣΥ δέχθηκε δύο αιτιάσεις, η μία ότι το ποσό του συνολικού προϋπολογισμού δεν είναι επαρκές και η άλλη ότι επειδή ο ΦΟΔΣΑ αναθέτει την ευθύνη της διαχείρισης και διάθεσης του δευτερογενούς/απορριμματογενούς καυσίμου (όπως και όλων των δευτερογενώς παραγόμενων προϊόντων) στον ανάδοχο, ευνοείται ένα εκ των σχημάτων στο οποίο μετέχει μια τσιμεντοβιομηχανία. Η θέση του Περιφερειακού Συνδέσμου ΦΟΔΣΑ Κεντρικής Μακεδονίας, ο οποίος θα ασκήσει αίτηση ακυρώσεως στο ΣτΕ, είναι α) ότι ο προϋπολογισμός που έχει εγκριθεί από την Διυπουργική Επιτροπή, είναι επαρκέστατος και αυτό αποδεικνύεται και από το γεγονός, ότι οι 3 από τους 5 διαγωνιζόμενους δεν τον προσέβαλαν και β) ότι επιβάλλεται για λόγους προστασίας του Περιβάλλοντος, αλλά και τεχνικοοικονομικά, ο ανάδοχος που θα αναδειχθεί, να αναλάβει την διαχείριση και την εκμετάλλευση όλων των δευτερογενών αποβλήτων, δυνατότητα που προβλεπόταν ήδη στην έναρξη της διαγωνιστικής διαδικασίας (Α΄ Φάση του Διαγωνισμού, Μάιος 2021), στο Τεύχος Πρόσκλησης Υποβολής Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος, προτού καθορισθούν τα σχήματα που συμμετείχαν στον διαγωνισμό. Ο δε διαγωνισμός διεξάγεται με απόλυτη διαφάνεια, αμεροληψία και με απολύτως αντικειμενικά κριτήρια. Οι διαγωνισμοί δεν διεξάγονται χάριν των εταιριών που δραστηριοποιούνται στο χώρο, αλλά για την εξυπηρέτηση δημόσιων αναγκών και η ανάγκη, να γίνεται διαχείριση όλων των δευτερογενών αποβλήτων με ευθύνη του αναδόχου είναι ανάγκη που εξυπηρετεί και το οικονομικό συμφέρον του ΦΟΔΣΑ και την προστασία του περιβάλλοντος».
Ως εκ τούτου, η συνεδρίαση του Φορέα που έγινε χτες 7 Νοεμβρίου αποφάσισε τη μη συμμόρφωση με απόφαση της Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ. (5ο Κλιμάκιο), με την οποία έγιναν δεκτές και οι δύο (2) προδικαστικές προσφυγές, ενώ ενέκρινε την άσκηση αίτησης ακύρωσης – αναστολής-προσωρινής διαταγής κατά της απόφασης της ΕΑΔΗΣΥ (Ε’ Κλιμάκιο) ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Ποια είναι η ΣΔΙΤ
Υπενθυμίζεται ότι στο πλαίσιο της προτεινόμενης Σύμπραξης Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα, ο Ιδιωτικός Φορέας Σύμπραξης (ΙΦΣ) θα υλοποιήσει τη μελέτη, κατασκευή, χρηματοδότηση, λειτουργία και συντήρηση της Μονάδας Επεξεργασίας Αποβλήτων (Μ.Ε.Α.) Δυτικού Τομέα Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. Η ΜΕΑ δυτικού τομέα είναι η μεγαλύτερη στη Βόρεια Ελλάδα. Η μονάδα της Θεσσαλονίκης θα είναι δυναμικότητας 300.000 τόνων και θα κατασκευαστεί κοντά στη χωματερή Μαυροράχης. Η διάρκεια της σύμβασης είναι 324 μήνες (έχει οριστεί σε 27 έτη, εκ των οποίων τα δύο πρώτα αφορούν στην κατασκευαστική περίοδο). Θα εξυπηρετεί 9 δήμους της δυτικής πλευράς του νομού Θεσσαλονίκης (Αμπελοκήπων – Μενεμένης, Βόλβης, Δέλτα, Κορδελιού – Ευόσμου, Λαγκαδά, Νεάπολης – Συκεών, Παύλου Μελά, Χαλκηδόνος, Ωραιοκάστρου), το 60% του κεντρικού Δήμου Θεσσαλονίκης, το σύνολο των δήμων των νομών Πέλλας, Ημαθίας και Πιερίας, καθώς και τον Δήμο Παιονίας Κιλκίς.
Η αξία της σύμβασης αναλύεται σε 60 εκατ. ευρώ χρηματοδοτική συμβολή και 142,2 εκατ. ευρώ καθαρή παρούσα αξία πληρωμών διαθεσιμότητας. Οι πληρωμές διαθεσιμότητας θα είναι συνδεδεμένες με την ποσότητα των απορριμμάτων που θα διαχειρίζεται ο Ιδιωτικός Φορέας Σύμπραξης καθώς και με την τήρηση των κριτηρίων διαθεσιμότητας και των προδιαγραφών λειτουργίας. Τα πιο σημαντικά οφέλη από τη λειτουργία της μονάδας, σύμφωνα με τον ΦΟΔΣΑ, είναι η δραστική μείωση του όγκου των προς διάθεση αποβλήτων και της επικινδυνότητας των προς διάθεση αποβλήτων, ο περιορισμός και η αποφυγή της πιθανότητα ρύπανσης των υδροφόρων οριζόντων και η εξάλειψη της ανάγκης για διαρκή αναζήτηση εκτάσεων υγειονομικής ταφής που συνεπάγονται και κοινωνικές αντιδράσεις.
