Ροή
Ώθηση στη στεγαστική πίστη αναμένουν οι τράπεζες από το κυβερνητικό πρόγραμμα «Σπίτι μου 2», τις λεπτομέρειες του οποίου θα ανακοινώσει στη ΔΕΘ ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης.
Ο νέος κύκλος του προγράμματος, ύψους 2 δισ. ευρώ (1 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και 1 δισ. ευρώ από τις ελληνικές τράπεζες), θα απευθύνεται σε περισσότερους από 30.000 δικαιούχους ηλικίας έως 50 ετών, έναντι του ορίου των 39 ετών που ίσχυε στο «Σπίτι μου 1», με διεύρυνση των εισοδηματικών κριτηρίων καθώς και χρηματοδότηση αγοράς πιο καινούργιων σπιτιών, ηλικίας κάτω των 15 ετών. Σήμερα τα εισοδηματικά κριτήρια είναι 16.000 ευρώ για τους άγαμους και 24.000 ευρώ για ζευγάρι, με προσαύξηση κατά 3.000 ευρώ για κάθε παιδί. Οι μονογονεϊκές οικογένειες έχουν ανώτατο εισοδηματικό όριο τα 27.000 ευρώ. Τα δάνεια που θα χορηγούν οι τράπεζες με το «Σπίτι μου 2» θα καλύπτουν έως και το 90% της εμπορικής αξίας του ακινήτου και θα έχουν διάρκεια αποπληρωμής έως 30 έτη. Θα χρηματοδοτούν δε την αγορά σπιτιών αξίας έως 200.000 ευρώ, έναντι του ορίου των 150.000 ευρώ που ίσχυε στο «Σπίτι μου 1» και με επιτόκια περίπου 50% χαμηλότερα από αυτά της αγοράς, ενδεχομένως και άτοκα κατά 75%, με πρόβλεψη για μηδενικό επιτόκιο και πλήρη κρατική κάλυψη των δανείων για πολύτεκνες οικογένειες και τρίτεκνους.
Οι πολύ ευνοϊκοί όροι που θα συνοδεύουν το «Σπίτι μου 2», αναμφίβολα θα ενισχύσουν σημαντικά την στεγαστική πιστωτική επέκταση των τραπεζών, η οποία παρέμενε βαλτωμένη τα προηγούμενα χρόνια και φέτος άρχισε να δείχνει τα πρώτα σημάδια ανάκαμψης. Η αύξηση των αιτήσεων για λήψη στεγαστικών δανείων που βλέπουν οι τράπεζες το τελευταίο διάστημα συνδέεται με την περαιτέρω μείωση των (ήδη πολύ χαμηλών) σταθερών επιτοκίων στην οποία προχώρησαν, αλλά και στα στεγαστικά προγράμματα με πολύ ευνοϊκούς όρους για νέους (ηλικιακά) δανειολήπτες που λάνσαραν. Ωστόσο, η συμβολή του προγράμματος «Σπίτι μου» παραμένει ο βασικός μοχλός ενίσχυσης της στεγαστικής πίστης.
Όπως είχε γράψει το insider.gr, στο τέλος του α' εξαμήνου οι νέες εκταμιεύσεις στεγαστικών δανείων από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες ανήλθαν σε 550 εκατ. ευρώ, ενώ αν υπολογιστούν και οι εκταμιεύσεις δανείων από το πρόγραμμα «Σπίτι μου», τα νέα στεγαστικά δάνεια που χορηγήθηκαν ανήλθαν στα 930 εκατ. ευρώ, καθώς μέσω του προγράμματος εκταμιεύθηκαν δάνεια 380 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται ότι συνολικά το 2023 τα στεγαστικά δάνεια που έδωσαν οι τράπεζες ανήλθαν σε περίπου 1,2 δισ. ευρώ, εκ των οποίων δάνεια 485 εκατ. ευρώ αφορούσαν το πρόγραμμα «Σπίτι μου».
Σύμφωνα με στοιχεία της ΤτΕ, από το πρόγραμμα «Σπίτι μου» είχαν εκταμιευθεί έως τέλος του 2023, τα 5.228 δάνεια από τις συνολικά 9.909 αιτήσεις που είχαν εγκριθεί στο πλαίσιο του προγράμματος. Το 57% των εγκεκριμένων αιτήσεων αφορούσε σε νέα ζευγάρια και το 4% σε μονογονεϊκές οικογένειες, ενώ ο μέσος όρος του εισοδήματος των δικαιούχων ανερχόταν σε περίπου 17.000 ευρώ. Επιπλέον, το μέσο ποσό δανείου διαμορφώθηκε σε 100.147 ευρώ, ο μέσος όρος της εμπορικής αξίας των υπέγγυων ακινήτων σε 135.523 ευρώ, ενώ η ηλικία και το μέγεθος των ακινήτων ήταν 40 έτη και 91 τ.μ. κατά μέσο όρο αντίστοιχα.
Η ζήτηση για στεγαστικά δάνεια υπολείπεται ακόμη σημαντικά των στεγαστικών αναγκών των πολιτών, καθώς η ΕΚΤ δεν έχει προχωρήσει αισθητά σε μειώσεις επιτοκίων. Πάντως, οι δανειολήπτες έχουν απομακρυνθεί από τα κυμαινόμενα επιτόκια (που συνδέονται αυτόματα με τα επιτόκια της ΕΚΤ και ως εκ τούτου έχουν εκτοξευτεί κατά 4,50 μονάδες την τελευταία διετία) και έχουν επικεντρωθεί στα σταθερά επιτόκια. Σε σταθερό επιτόκιο συνάπτεται το 95% των συμβάσεων στεγαστικών δανείων, με τη μέση διάρκεια του δανείου να κινείται στα 20 – 22 χρόνια. Εκτός από τον παράγοντα των επιτοκίων που πιέζει τη ζήτηση για στεγαστικά, η συντριπτική πλειοψηφία (85% - 90%) των αγορών ακινήτων γίνεται με μετρητά και όχι με τραπεζικό δανεισμό. Επιπλέον, από το 10% - 15% των αγορών που γίνονται με λήψη στεγαστικών δανείων, το 35% κατά μέσο όρο χρηματοδοτείται από ίδια κεφάλαια των δανειοληπτών και το υπόλοιπο με δάνειο.
