Ροή
Μπορεί, για την ώρα, να μην επιβεβαιώνονται (στην πράξη) τα διάφορα σενάρια που κατά καιρούς επανέρχονται (ή διακινούνται) στην κατασκευαστική «πιάτσα» περί νέων πιθανών συνεργασιών – συγχωνεύσεων στο επίπεδο των ισχυρών ομίλων του τομέα υποδομών, ήτοι των ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Intrakat (ΑΚΤΩΡ), ΑΒΑΞ, ΜΕΤΚΑ (Metlen), ως συνέχεια των όσων έχουν προηγηθεί τελευταία με αποκορύφωμα την εξαγορά της ΑΚΤΩΡ, ωστόσο, φαίνεται ότι οι κατασκευαστές… δεν κάθονται ήσυχοι.
Και έχοντας να υλοποιήσουν ανεκτέλεστο υπόλοιπο έργων – συμβάσεων που ανέρχεται σε 16 δισ. ευρώ συνολικά, αλλά και να διεκδικήσουν τη νέα γενιά υποδομών (πολλών δισ. ευρώ αθροιστικά), επιζητούν την ενίσχυσή τους. Μένει, βέβαια, να επαληθευθούν οι εκτιμήσεις στελεχών του χώρου ότι οι κινήσεις ενίσχυσής ίσως έχουν και συνέχεια, καθώς ο ανταγωνισμός εντείνεται, τα εργοτάξια «απλώνονται» σε όλη την επικράτεια της Ελλάδας και οι ανάγκες για εξοπλισμό, πάγια και εργατικά «χέρια» έχουν κορυφωθεί.
Προς την κατεύθυνση αυτή είτε έχουν προχωρήσει σε εξαγορές, είτε βολιδοσκοπούν άλλες εταιρείες που μπορούν αν τους προσφέρουν «βοήθεια» σε διάφορα επίπεδα είτε «ψήνουν» deals που ενδέχεται να ανακοινωθούν στους επόμενους μήνες, στο πλαίσιο μετασχηματισμών. Να αναφέρουμε, επίσης, ότι οι όμιλοι του τομέα υποδομών δεν «βλέπουν» μόνο τον τομέα των κλασσικών έργων (οδικά, σιδηρόδρομο, Μετρό, κτηριακά, αντιπλημμυρικά / φράγματα κ.α.), αλλά και τις συμπληρωματικές μπίζνες (διαχείρισης αποβλήτων ή υδάτων, διαχείριση λιμένων και αεροδρομίων), τα ΣΔΙΤ και τις Παραχωρήσεις, τις μεγάλες ίδιες ή ιδιωτικές αναπτύξεις (γραφεία, malls, ξενοδοχεία, logistics, οικιστικά, καζίνο, αναπλάσεις κ.α.), όπως και τις αποκρατικοποιήσεις κ.λπ. Κατά συνέπεια, το «πακέτο» των έργων που είναι σε εξέλιξη, ξεκινούν προσεχώς, είναι σε κάποια διαγωνιστική φάση ή σχεδιάζονται, απαιτούν ενίσχυση δυνάμεων, είτε σε επίπεδο… μεγάλων, είτε μέσω μικρότερων σχημάτων.
Άλλωστε, μπορεί να χρησιμοποιούνται συχνά εταιρείες χαμηλότερης τάξης και ισχύος ως υπεργολάβοι, πλην όμως, αυτή η διαδικασία «τροχίζει» τα περιθώρια κέρδους. Για τα οποία «παλεύουν» οι μεγάλοι του κλάδου σε μια περίοδο στην οποία τα κόστη ανέβηκαν, οι κακοκαιρίες ανέδειξαν την ανάγκη για πιο ανθεκτικές και βιώσιμες υποδομές, ενώ οι συμβάσεις παραχώρησης και οι ΣΔΙΤ απαιτούν χρηματοοικονομική «δύναμη πυρός».
Ξεκινώντας από το πιο… πρόσφατο επίσημο deal, η ΜΕΤΚΑ, κατασκευαστικός βραχίονας του ομίλου Metlen, ανακοίνωσε την εξαγορά του συνόλου των μετοχών της εταιρείας M.T. ATE. (έναντι 14 εκατ.), η οποία δραστηριοποιείται στην ανάληψη και κατασκευή δημοσίων και ιδιωτικών τεχνικών έργων, με ειδίκευση στα περιβαλλοντικά έργα. Επιπλέον, δραστηριοποιείται σε κτηριακά, υδραυλικά και ειδικά βιομηχανικά έργα. Η εξαγορά αυτή εντάσσεται στο στρατηγικό σχεδιασμό της METKA για την διεύρυνση της δραστηριότητάς της στον τομέα των περιβαλλοντικών έργων (διαχείριση υγρών και στερεών αποβλήτων, μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων και ανάκτησης ανακύκλωσης, συντηρήσεις κάθε είδους περιβαλλοντικών έργων) αλλά και για την περαιτέρω αναβάθμιση και αύξηση του δυναμικού της στην πολλά υποσχόμενη νέα γενιά ιδιωτικών και δημόσιων κτιριακών έργων.
Βέβαια, η έτσι κι αλλιώς πανίσχυρη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ είχε σπεύσει να κάνει τις κινήσεις της, απορροφώντας μικρότερες εταιρίες. Για παράδειγμα, πέρυσι το καλοκαίρι γίνονταν γνωστή, σύμφωνα με τα όσα γνωστοποιήθηκαν στην Επιτροπή Ανταγωνισμού, η απόκτηση ελέγχου των τεχνικών εταιρειών Αίγιστος ΑΕ και την ΣΑΝΤΑ ΙΚΕ. Η Αίγιστος αποτελεί εταιρεία με εργοληπτικό πτυχίο 2ης τάξης και ειδίκευση σε έργα Οδοποιίας, Φράγματα, Λατομική Δραστηριότητα, Ενεργειακά και Κατασκευαστικά. Λειτουργούσε επίσης ως υπεργολάβος μεγάλων εισηγμένων κατασκευαστικών ομίλων. Σε ό,τι αφορά την ΣΑΝΤΑ ΙΚΕ, έχει ως κύρια δραστηριότητα την παροχή υπηρεσιών μεταφοράς βαρέων μηχανημάτων. Να προσθέσουμε και την απόκτηση ελέγχου της «Ρ. & C. DEVELOPMENT S.A», η οποία δραστηριοποιείται στην ανάληψη, μελέτη και κατασκευή δημόσιων και ιδιωτικών έργων στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Η Intrakat προφανώς «τίναξε την μπάνκα» με την εξαγορά της ΑΚΤΩΡ, αλλά φαίνεται ότι ετοιμάζεται για νέες κινήσεις, Αυτό έχει αναφέρει η διοίκησή της, υπό τον Αλέξανδρο Εξάρχου, με τις αγορές τόσο της Ρουμανία, όσο και της Ελλάδα, όπου βολιδοσκοπεί μικρότερες εταιρείες με σημαντικά πλεονεκτήματα (π.χ. εξοπλισμό κ.α.), να είναι στο στόχαστρο. Θυμίζουμε ότι παλιότερα η Intrkat φέρονταν να ενδιαφέρεται και για την εξειδικευμένη Watt (τομέας περιβάλλοντος), δίχως να προχωρήσει κάποια μετοχική συνεργασία. Κάποιοι στην αγορά δεν αποκλείουν σύντομα να έχουμε εξελίξεις στο πλαίσιο του μετασχηματισμού του γκρουπ.
Να σημειωθεί, επίσης, ότι οι τεχνικές εταιρίες έχουν αρχίσει να κοιτάζουν εντονότερα προς το εξωτερικό. Και ο λόγος δεν γίνεται μόνο για την διεκδίκηση έργων, όπως π.χ. κάνει έντονα τελευταία η ΑΒΑΞ ή και από παλιότερα η Metlen (αν και η ΜΕΤΚΑ για την ώρα κοιτάζει την εγχώρια αγορά). Αλλά γίνεται για τα σχέδια επέκτασης σε χώρες όπως η Ρουμανία ή η Βουλγαρία, σε πρώτη φάση, με τα στελέχη του χώρου να «βλέπουν» ευκαιρίες σε δημόσια έργα και κοινοτικά κονδύλια, όπως όμως και σε ΣΔΙΤ/Παραχωρήσεις. Κάποιες προσδοκίες υπάρχουν και για έργα στα δυτικά Βαλκάνια.
Σε κάθε περίπτωση, οι ανάγκες για να στηριχθεί η υλοποίηση τόσο μεγάλου όγκου έργων δείχνει να απαιτεί ενίσχυση δυνάμεων. Μένει να φανεί αν μείνει σε επίπεδο απόκτησης εταιρειών εντός ή εκτός Ελλάδας (μικρότερων σχημάτων), «περάσει» και πάλι στην «τετράδα» με τους μεγαλύτερους ομίλους, αν δούμε κινήσεις μικρότερων ομίλων (ΕΚΤΕΡ, Δομική Κρήτης κ.α.) που θέλουν να «μεγαλώσουν». Πάντως, υπάρχουν ζυμώσεις στον τομέα υποδομών, έχουν γίνει κινήσεις σε χώρους όπως η διαχείριση αποβλήτων (Thalis, Ηλέκτωρ από Motor Oli κ.α.), υπάρχουν αγοραπωλησίες συμμετοχών, τομείς με ενδιαφέρον (π.χ. assets παραχωρήσεων), ενώ ο ανταγωνισμός ολοένα και διογκώνεται. Κατά συνέπεια, τίποτα δεν αποκλείεται…
