Το «πετράδι του στέμματος» στον τομέα των Παραχωρήσεων, και ιδίως των οδικών, αποτελεί η νέα 25ετής σύμβαση της Αττικής Οδού που μόλις χτες υπέγραψε ο όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ως μοναδικός μέτοχος της εταιρείας «Νέα Αττική Οδός Παραχώρηση Μ.Α.Ε», με αντισυμβαλλόμενους το Ελληνικό Δημόσιο και το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ).
Ως γνωστόν, πρόκειται για τη χρηματοδότηση, λειτουργία, συντήρηση και εκμετάλλευση της Αττικής Οδού για χρονικό διάστημα 25 ετών, για τη μεγαλύτερη σε αξία σύμβασης παραχώρησης που έχει υπογραφεί ποτέ στην Ελλάδα με συνολικό τίμημα 3,270 δισ. ευρώ, ήτοι σχεδόν, ως ποσοστό, το 1,5% του εγχώριου ΑΕΠ.
Ισχυρό χαρτοφυλάκιο
Βέβαια, ο όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ είναι ο μεγαλύτερος επενδυτής σε έργα παραχωρήσεων, ΣΔΙΤ και εμβληματικά έργα που αντιστοιχούν σε επενδύσεις δισεκατομμυρίων ευρώ, όπως ο νέος Διεθνής Αερολιμένας Ηρακλείου Κρήτης, το Ολοκληρωμένο Τουριστικό Συγκρότημα στο Ελληνικό, ο Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης (ΒΟΑΚ), η Ολοκληρωμένη Διαχείριση Απορριμμάτων στις Περιφέρειες Ηπείρου και Πελοποννήσου, το Ενιαίο Ηλεκτρονικό Εισιτήριο σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη κ.ά. Ωστόσο, η σύμβαση παραχώρησης της Αττικής οδού θεωρείται «χρυσοφόρα», αν κρίνουμε από τα εκατοντάδες εκατ. ευρώ σε μερίσματα που έχει προσφέρει έως τώρα (σε Άκτωρ Παραχωρήσεις και Άβαξ), τα αναμενόμενα δισ. ευρώ σε ροές, έσοδα που θα μπούνε στα «ταμεία» του γκρουπ, τα εκτιμώμενα EBITDA των 300 εκατ. ευρώ που αναμένει η εισηγμένη κατά μέσο όρο ετησίως (στο σύνολο της διάρκειας). Άλλωστε, το insider.gr έχει δώσει πλήρη… εικόνα για το δυναμικό come back του οδικού άξονα, σε κυκλοφορία και έσοδα, που έχει αφήσει πίσω του την περίοδο της πανδημίας και…. «πάει σφαίρα».
Στελέχη του ομίλου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ αναφέρουν ότι πρόκειται για ένα έργο χαμηλού ρίσκου και σταθερών αποδόσεων, με ιδιαίτερη ανθεκτικότητα, όπως απέδειξε η απόδοσή του τόσο κατά την οικονομική κρίση όσο και κατά την πρόσφατη πανδημία, που υπό τη διαχείριση της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ μπορεί να αποφέρει κατά μέσο όρο EBITDA άνω των 300 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση, για τα 25 χρόνια της σύμβασης.
Ταυτόχρονα, οι προοπτικές υλοποίησης των επεκτάσεων του έργου (μέσω άλλων συμβάσεων) επιτρέπουν την προσδοκία αυξημένης κυκλοφορίας και αυξημένων εσόδων. Σε αυτό το πλαίσιο η απόδοση του έργου αναμένεται εντός του εύρους αποδόσεων που παραδοσιακά στοχεύει και επιτυγχάνει η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ σε ομοειδή έργα, προσδίδοντας επιπλέον αξία στην εταιρεία και σημαντικά οφέλη στους μετόχους της. Και μαζί με τις άλλες αντίστοιχες συμβάσεις, συνθέτουν ένα ισχυρό «πακέτο» παραχωρήσεων υπό τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ Παραχωρήσεις, που θα μπορούσε να εισαχθεί στο Χρηματιστήριο με προφανή περαιτέρω οφέλη για το γκρουπ. Πάντως, η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ περιμένει εξελίξεις και στα άλλα δύο μέτωπα οδικών παραχωρήσεων, δηλαδή την Εγνατία οδό και τον ΒΟΑΚ, όπως και πρόσφατα ανέδειξε το insider.gr.
Γ. Περιστέρης: «Ξεχωρίζει η Αττική Οδός»
«Η Αττική Οδός, με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της, είναι ένα έργο που αναπόφευκτα ξεχωρίζει, μεταξύ των άλλων οδικών παραχωρήσεων της χώρας, καθώς λόγω της θέσης στην Αττική, επηρεάζεται και επηρεάζει συνολικά την κυκλοφοριακή πραγματικότητα της πρωτεύουσας. Για αυτό και η Αττική Οδός δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως νησίδα, αλλά ως νευραλγικό κομμάτι ενός ευρύτερου κυκλοφοριακού ιστού, που πρέπει να αναπτυχθεί και να επεκταθεί περαιτέρω προκειμένου οι μετακινήσεις των πολιτών και των επισκεπτών της Αθήνας να γίνουν αποδοτικές, βελτιώνοντας το ανθρωπογενές και φυσικό περιβάλλον και την καθημερινότητα εκατομμυρίων ανθρώπων», ανέφερε χτες ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ κ. Γιώργος Περιστέρης.
Εστιάζοντας στη σημασία της εξασφάλισης της παραχώρησης της Αττικής Οδού για τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ο Πρόεδρος της παραχωρησιούχου εταιρείας Νέα Αττική Οδός Παραχώρηση Μ.Α.Ε. και Γενικός Διευθυντής Ανάπτυξης του Ομίλου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, κ. Εμμανουήλ Μουστάκας, επισήμανε κατά την υπογραφή της σύμβασης:
«Για τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, πρόκειται για ένα έργο που διευρύνει το δίκτυο αυτοκινητοδρόμων του Ομίλου στην Ελλάδα, προσφέροντας σημαντικά σε επίπεδο εσόδων, EBITDA και μερισματικών αποδόσεων, με ένα προφίλ σημαντικά χαμηλότερου ρίσκου. Η απόδοση του έργου αναμένεται εντός του εύρους αποδόσεων που παραδοσιακά στοχεύει και επιτυγχάνει η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ σε ομοειδή έργα, προσδίδοντας επιπλέον αξία στην εταιρεία και σημαντικά οφέλη στους μετόχους της».
Η συνέχεια
Τα επόμενα βήματα της διαδικασίας περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων την κύρωση της Σύμβασης Παραχώρησης από τη Βουλή, το χρηματοοικονομικό κλείσιμο της συναλλαγής με την εφάπαξ καταβολή του τιμήματος και την εκπλήρωση όλων των συμβατικών προϋποθέσεων παράδοσης-παραλαβής. Η σύμβαση δίνει περιθώριο πέντε μηνών για να ολοκληρωθεί το οικονομικό κλείσιμο της συμφωνίας.
Το δημόσιο θα παραλάβει στις αρχές Οκτωβρίου το χρυσοφόρο οδικό άξονα για να αναθέσει στην συνέχεια το ενδιάμεσο στάδιο λειτουργίας, με επικρατέστερο σχήμα την υφιστάμενη κοινοπραξία του έργου που ελέγχουν οι τεχνικές εταιρείες Άκτωρ Παραχωρήσεις και ΑΒΑΞ, αν και ανάλογη εμπειρία έχει και ο όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ (Νέα Οδός κ.α.). Ο επικεφαλής του ομίλου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Γ. Περιστέρης είχε προβλέψει πρόσφατα πως το οικονομικό κλείσιμο θα γίνει εντός του πρώτου τριμήνου του 2025, δεν εξετάζεται η παράταση της υφιστάμενης παραχώρησης. Μένει όμως να φανεί αν ο φορέας που θα αναλάβει αυτόν τον ενδιάμεσο ρόλο θα είναι το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών ή το ΤΑΙΠΕΔ.
Η χρηματοδότηση του έργου αναμένεται να προέλθει από έναν συνδυασμό ιδίων κεφαλαίων του Ομίλου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και τραπεζικού δανεισμού, όπως έχει προβλεφθεί και στο πλαίσιο της διαγωνιστικής διαδικασίας. Ως αποκλειστικός χρηματοοικονομικός σύμβουλος της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ Α.Ε. για τη συναλλαγή ενήργησε η Mediobanca S.p.A., ενώ η χρηματοδοτική υποστήριξη προήλθε από τις ελληνικές τράπεζες (Τράπεζα Πειραιώς, Εθνική Τράπεζα, Eurobank και Alpha Bank).
Το έργο βρίσκεται ήδη σε λειτουργία, ενώ η βαριά του συντήρηση θα έχει ολοκληρωθεί κατά την ημερομηνία μεταβίβασης στη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ. Τα δεδομένα κυκλοφορίας των τελευταίων 20 χρόνων, σε συνδυασμό με τις προβλέψεις της σύμβασης παραχώρησης, δείχνουν ότι το συγκεκριμένο έργο μπορεί να ανταπεξέλθει αποτελεσματικά σε δύσκολες καταστάσεις, κατατάσσοντάς το μεταξύ αυτών με το χαμηλότερο ρίσκο και με ιδιαίτερη ανθεκτικότητα, όπως απέδειξε η απόδοσή του τόσο κατά την οικονομική κρίση όσο και κατά την πρόσφατη πανδημία.
Τα διόδια
Να θυμίσουμε ότι από τις 6 Οκτωβρίου η τιμή των διοδίων θα διαμορφωθεί σε 2,5 ευρώ, από 2,8 ευρώ πριν, όπως άλλωστε προβλέπονταν εξαρχής.
Με την ολοκλήρωση του διαγωνισμού που διενήργησε το ΤΑΙΠΕΔ και την υπογραφή της Σύμβασης Παραχώρησης τίθεται σε τροχιά υλοποίησης η μετάβαση του οδικού άξονα στο νέο καθεστώς παραχώρησης. Ο Παραχωρησιούχος, που θα αναλάβει για 25 έτη τη χρηματοδότηση, λειτουργία, συντήρηση και εκμετάλλευση της Αττικής Οδού, πέραν του εφάπαξ οικονομικού ανταλλάγματος, θα αποδίδει ετησίως στο ΤΑΙΠΕΔ ποσοστό που θα ανέρχεται σε 7,5% επί των πάσης φύσεως εσόδων από την εκμετάλλευση του αυτοκινητοδρόμου, ενώ προβλέπονται περαιτέρω επενδύσεις και δαπάνες αναβαθμίσεων και εκσυγχρονισμού ύψους 380 εκατ. ευρώ στο σύνολο διάρκειας της παραχώρησης.
Η Αττική Οδός κατασκευάστηκε τη δεκαετία του 1990. Έχει μήκος 70 χλμ. και αποτελεί τον περιφερειακό δακτύλιο της ευρύτερης μητροπολιτικής περιοχής της Αθήνας και τη ραχοκοκαλιά του οδικού δικτύου του Νομού Αττικής, όπου κατοικούν περισσότεροι από 5 εκατ. άνθρωποι. Επίσης, αποτελεί τον συνδετικό κρίκο του οδικού άξονα ΠΑΘΕ (Πάτρα - Αθήνα - Θεσσαλονίκη - Εύζωνοι), αφού συνδέει την Εθνική Οδό Αθηνών – Λαμίας με την Εθνική Οδό Αθηνών-Κορίνθου, παρακάμπτοντας το κέντρο της Αθήνας, ενώ συνδέει οδικά και το αεροδρόμιο της Αθήνας με το κέντρο της πόλης.
Τα μεγέθη
Όπως πρόσφατα είχε αποκαλύψει το insider.gr, σύμφωνα με πληροφορίες, συνολικά στο πρώτο 6μηνο του έτους, η μέση ημερήσια κυκλοφορία εμφανίζονταν ενισχυμένη κατά σχεδόν 5,5% με 6% σε σχέση με το α’ εξάμηνο 2023 (257 χιλ.), ενώ σε σχέση με το 2019 (την προ covid χρονιά) η μέση ημερήσια κυκλοφορία εμφανίζεται ενισχυμένη κατά σχεδόν 16% - 17%. Ειδικότερα, στην Αττική Οδό οι διελεύσεις ανήλθαν κατά μέσο όρο σε πάνω από 270-271 χιλιάδες οχήματα την ημέρα, με κάποιους μήνες να εμφανίζουν και ροές άνω των 300 χιλ. διελεύσεων. Για την ιστορία, συνολικά το 2023 η μέση ημερήσια κυκλοφορία προσέγγισε τα 260 χιλιάδες οχήματα, έναντι 236 χιλ. το 2022 ή και πίσω στο 2019.
Ανάλογη, ή μάλλον καλύτερη σε ποσοστιαία βάση, είναι η επίδοση όσον αφορά στα έσοδα της Αττικής Οδού (χωρίς ΦΠΑ). Στο πρώτο 6μηνο 2024 ανήλθαν συνολικά σε περίπου 113 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά σχεδόν 9% σε σχέση με το πρώτο 6μηνο 2023 (103 εκατ.). Μάλιστα, όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, σε κάποιους μήνες η άνοδος «έγραφε» και διψήφια ποσοστά, άνω του 16%-18%. Μεγαλύτερη είναι η άνοδος εσόδων έναντι του πρώτου «μισού» του 2019, στο +19% περίπου, πάντα κατά τις ίδιες πληροφορίες. Για την ιστορία, συνολικά το 2023 τα έσοδα προσέγγισαν τα 215 εκατ. ευρώ, έναντι 196 εκατ. το 2022 ή 194 εκατ. πίσω στο 2019.
