Οι γίγαντες των social media και ευρύτερα οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα του διαδικτύου επιδίδονται σε «μαζική παρακολούθηση» των χρηστών για να κεφαλαιοποιήσουν προσωπικά του δεδομένα χρηστών τους, όπως αποκάλυψε πολυετής μελέτη και αφορά συγκεκριμένα εννέα εταιρείες που συγκεντρώνουν πελώριες ποσότητες data που είτε τα πωλούν ή ενίοτε κρατούν στα αρχεία τους τις πληροφορίες επ’ αόριστον.
Η μελέτη βασίστηκε σε αιτήματα που εστάλησαν στα τέλη του 2020 σε εταιρείες όπως οι Meta (Facebook, Instagram), YouTube (Google), Snap, Amazon (αφορούσαν το Twitch), ByteDance (TikTok), και Twitter (έχει μετονομαστεί σε X). Η έρευνα τεσσάρων ετών από την ομοσπονδιακή αρχή προστασίας του ανταγωνισμού και των καταναλωτών (Federal Trade Commission, FTC) «ρίχνει φως στον τρόπο με τον οποίο ιστότοποι κοινωνικής δικτύωσης και υπηρεσίες μετάδοσης βίντεο με streaming συγκεντρώνουν τεράστιες ποσότητες προσωπικών δεδομένων και τα αξιοποιούν εμπορικά, εξασφαλίζοντας δισεκατομμύρια δολάρια σε ετήσια βάση».
Η πρόεδρος της FTC, Λίνα Χαν, εξέφρασε «έντονη ανησυχία» για το ότι πολλές από αυτές τις εταιρίες «δεν προστατεύουν τα παιδιά και τους εφήβους» που χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες τους. Σε αρκετές από τις εταιρείες, το οικονομικό μοντέλο βασίζεται στη στοχευμένη διαφήμιση, που πρακτικά ενθαρρύνει τη μαζική συλλογή δεδομένων χρηστών, ρίχνοντας το βάρος στην εξασφάλιση κέρδους, όχι στην προστασία της ιδιωτικής ζωής.
«Ενώ είναι προσοδοφόρες για τις εταιρείες, αυτές οι πρακτικές παρακολούθησης μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο την ιδιωτική ζωή ανθρώπων, τις ελευθερίες τους, και να τους εκθέσουν σε διάφορα κακά, από κλοπή ταυτότητας ως την παρενοχλητική παρακολούθησή τους», σύμφωνα με την κυρία Χαν. Την απογοήτευσή του για τη δημοσιοποίηση της μελέτης, εξέφρασε ο επικεφαλής της αμερικανικής ένωσης διαφημιστών διαδικτύου (Interactive Advertising Bureau, IAB) Ντέιβιντ Κόεν, τονίζοντας πως οι χρήστες του διαδικτύου κατανοούν ότι οι στοχευμένες διαφημίσεις επιτρέπουν να επωφελούνται από υπηρεσίες που σε διαφορετική περίπτωση δεν θα ήταν δωρεάν, ή φθηνές.
