Ένα διπλό αφήγημα καλείται να αναπτύξει η κυβέρνηση με το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής της περιόδου 2020-2023 το προσχέδιο του οποίου θα παρουσιάσει στους θεσμούς την επόμενη εβδομάδα στο πλαίσιο της τρίτης μεταμνημονιακής αξιολόγησης.
Αφενός θα πρέπει να ξεδιπλώσει τη νέα δημοσιονομική πολιτική της επόμενης τετραετίας που θα αξιοποιεί ένα δημοσιονομικό χώρο μεγαλύτερο των 8 δισ. ευρώ έως το 2023. Αφετέρου θα πρέπει να καθησυχάσει τους θεσμούς για τους μεσοπρόθεσμους δημοσιονομικούς κινδύνους, όπως τα ενδεχόμενα αναδρομικά που θα επιδικάσουν τα ελληνικά δικαστήρια σε συνταξιούχους και δημοσίους υπαλλήλους, προσδιορίζοντας ισοδύναμα μέτρα.
Να σημειωθεί πως το νέο Μεσοπρόθεσμο θα στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στο περσινό, το οποίο προέβλεπε δημοσιονομικό χώρο 7,9 δισ. ευρώ για το διάστημα 2019-2022. Ο δημοσιονομικός χώρος είναι η διαφορά μεταξύ του στόχου του πρωτογενούς πλεονάσματος που προβλέπει το πρόγραμμα, δηλαδή του 3,5% του ΑΕΠ έως το 2022, και του στόχου που θεωρεί πως θα πιάσει η κυβέρνηση.
Συγκεκριμένα στο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2019 – 2022 εμπεριέχετο η εκτίμηση πως το πρωτογενές πλεόνασμα θα ανέλθει το 2019 στο 3,96%, το 2020 θα ανέλθει στο 4,15% , το 2021 στο 4,53% και θα σπάσει κάθε προηγούμενο ρεκόρ το 2022 κλείνοντας στο 5,19% του ΑΕΠ. Στη βάση αυτή προέβλεπε πως ο δημοσιονομικός χώρος το 2019 θα ανέλθει στα 866 εκατ. ευρώ, θα αυξηθεί στα 1,287 δισ. ευρώ το 2020, στα 2,112 δισ. ευρώ το 2021 και θα ανέλθει σε 3,582 δισ. ευρώ το 2022. Δηλαδή από έως το 2022 θα ανέλθει αθροιστικά σε 7,9 δισ. ευρώ.
Στο ποσό αυτό θα προστεθεί πλέον και ο δημοσιονομικός χώρος του 2023 δηλαδή η διαφορά μεταξύ του πρωτογενούς πλεονάσματος 2,2% του ΑΕΠ που θα πρέπει να καταγράψει η Ελλάδα εκείνη τη χρονιά και εκείνου που θα εκτιμά πως θα πετύχει η κυβέρνηση (σ.σ. αναμένεται άνω του 3%).
Ωστόσο, εάν και η κυβέρνηση θέλει να χρησιμοποιήσει το νέο Μεσοπρόθεσμο για προεκλογικές υποσχέσεις και παροχολογία, π.χ. υποσχόμενη πως δεν θα περικοπεί το αφορολόγητο από την 1η Ιανουαρίου 2020, ωστόσο οι θεσμοί έχουν άλλες προθέσεις. Ήδη έχουν διαμηνύσει στην κυβέρνηση πως ο όποιος δημοσιονομικός χώρος θα πρέπει αφενός να διοχετευθεί για να καταστεί πιο φιλοαναπτυξιακό το μίγμα της πολιτικής, αφετέρου θα πρέπει να λειτουργήσει ως απόθεμα ασφαλείας σε περίπτωση που υπάρξουν αρνητικές δημοσιονομικές εκπλήξεις από το Συμβούλιο της Επικρατείας.
Οι θεσμοί και ειδικά το ΔΝΤ βλέπουν τις δικαστικές αποφάσεις για τις αναδρομικές διεκδικήσεις μισθών και συντάξεων ως «δημοσιονομική απειλή» που θα μπορούσε να επιφέρει εφάπαξ επιβάρυνση 9,5 δισ. ευρώ για τον ελληνικό προϋπολογισμό και επιβαρύνσεις ύψους 0,75% του ΑΕΠ σε ετήσια βάση.
Ενδεικτικά το ΔΝΤ υποστηρίζει πως ενώ ο αριθμός των συνταξιούχων που είναι επιλέξιμοι για αναδρομικές αποζημιώσεις βάσει της απόφασης του Συμβουλίου του Κράτους του 2015 είναι περιορισμένος, οι συνεχιζόμενες δικαστικές προκλήσεις της συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης του 2012, θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην καταβολή αναδρομικών έως 6,4 δισ. ευρώ. Εκτιμά δε πως πιθανές δικαστικές αποφάσεις σχετικές με την κατάργηση των επιδομάτων διακοπών στο δημόσιο τομέα θα μπορούσαν να προσθέσουν άλλα 2,6 δισ. ευρώ.
Οι θεσμοί αμφισβητούν ανοιχτά τα αντισταθμιστικά μέτρα που έχει παρουσιάσει η Ελλάδα για την περίπτωση αρνητικών εξελίξεων από το ΣτΕ και περιμένουν πως στο Μεσοπρόθεσμο θα αποτυπώνονται με μεγαλύτερη ευκρίνεια τα μέτρα που θα εξισορροπήσουν τις δημοσιονομικές πιέσεις.
