Ροή
Η σχέση Ε.Ε. και Ηνωμένου Βασιλείου είναι ιδιαίτερα τεταμένη το τελευταίο διάστημα και αφορμή είναι η εμπορική συμφωνία για το Brexit. Η επικύρωση της και το γεγονός ότι άφησε απ' έξω πολλά ζητήματα δημιούργησαν μια αλληλουχία εντάσεων που οδήγησε την Κομισιόν να κάνει δύο ξεχωριστές αγωγές κατά του Ηνωμένου Βασιλείου τον Μάρτιο. Οι παγκόσμιες εξελίξεις όμως και εν μέρει η βρετανική στρατηγική του Μπόρις Τζόνσον, ανάγκασαν την Κομισιόν σε αναδίπλωση και έτσι από προχθές δήλωσε ότι θα παγώσει δύο ξεχωριστές αγωγές εναντίον του Ηνωμένου Βασιλείου "σε αυτό το στάδιο" καθώς θέλει να "συνεχίσει τις εποικοδομητικές συζητήσεις" με το Λονδίνο σχετικά με τις εμπορικές συμφωνίες στη Βόρεια Ιρλανδία.
Το θέμα της Β. Ιρλανδίας
Η Κομισιόν ξεκίνησε τη διμερή νομική ενέργεια απέναντι στο ΗΒ γιατί η βρετανική κυβέρνηση μονομερώς αποφάσισε να δημιουργήσει ένα ευνοϊκό καθεστώς αυξημένης περιόδου χάριτος για τον εκτελωνισμό αγαθών που προέρχονται από τη Β. Ιρλανδία. Η κίνηση αυτή από την πλευρά των Βρετανών θεωρήθηκε ότι ακυρώνει το Πρωτόκολλο για τη Βόρεια Ιρλανδία, το οποίο είναι σημαντικό μέρος της Συμφωνίας Αποχώρησης του Brexit, που συμφωνήθηκε το 2019. Ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον, πρόσφατα ανακοίνωσε ότι το Πρωτόκολλο είναι "μη βιώσιμο" και κάλεσε την Κομισιόν να κηρύξει επαναδιαπραγμάτευση προς το ρεαλιστικότερο. Το αίτημά του απορρίφθηκε αυτοστιγμή από την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, Πρόεδρο της Κομισιόν.
Ωστόσο, ενώ από ότι φαίνεται η Κομισιόν δεν ήταν καθόλου έτοιμη να μπει στη διαδικασία των συζητήσεων για επαναδιαπραγμάτευση, την Τετάρτη 28 Ιουλίου, ανακοινώθηκε ότι υπάρχει ανοιχτός δίαυλος διαλόγου μεταξύ των δύο πλευρών για να συζητηθούν προτάσεις που "θα σέβονται τις αρχές του πρωτοκόλλου". Η Κομισιόν, δηλαδή, όχι μονο δεν σταμάτησε τις μονομερείς ενέργειες του Τζόνσον, αλλά πρακτικά δήλωσε ότι θα συμμορφωθεί με τις αιτιάσεις του ΗΒ, παρόλο που επιμένει ότι το Πρωτόκολλο δεν μπορεί να γίνει αντικείμενο διαπραγμάτευσης
Βήματα επαναπροσέγγισης
Είναι σαφές ότι η Κομισιόν δεν μπορεί να αφήσει τον Τζόνσον να εκμεταλλευτεί πολιτικά μια τέτοια νίκη. Έτσι, δήλωσε μέσω εκπροσώπων της ότι "είναι σημαντικό να συνεχίσουμε ετις ποικοδομητικές συζητήσεις τις επόμενες εβδομάδες", παραπέμποντας την εξέταση των βρετανικών αιτημάτων στο άμεσο μέλλον στις διαδικασίες του Ευρωκοινοβουλίου. Η κίνηση αυτή, η οποία σκοπεύει να αφήσει τον χρόνο να περάσει παγώνοντας τις όποιες θετικές εξελίξεις για το ΗΒ, δικαιολογείται για "να παράσχει τον απαραίτητο χώρο (σ.σ. Η Κομισιόν στο ΗΒ) για να προβληματιστούν σχετικά με αυτά τα ζητήματα και να βρουν βιώσιμες λύσεις για την εφαρμογή του Πρωτοκόλλου".
Ως πρώτο βήμα επαναπροσέγγισης αποφασίστηκε , σε αυτό το στάδιο, να μην προχωρήσει η Κομισιόν τις δύο αγωγές για παράβαση της Συμφωνίας για το Brexit που είχε ξεκινήσει τον Μάρτιο. Με αυτή την κίνηση η Κομισιόν αποσύρει τη δυνατότητα επιβολής επιπλέον δασμών στα βρετανικά προϊόντα, ως τιμωρητική κίνηση συμμόρφωσης του ΗΒ.
Από την πλευρά του το Λονδίνο "πήρε το μήνυμα" και δήλωσε ότι "η Κομισιόν έδωσες μια εποικοδομητική απάντηση στο αίτημά μας για πάγωμα των υπαρχόντων ρυθμίσεων" και πρόσθεσε: "Ανυπομονούμε να συμμετάσχουμε σε συνομιλίες με την ΕΕ τις επόμενες εβδομάδες για να προχωρήσουμε τις προτάσεις μας. Όπως αναφέραμε στο έγγραφο εντολών την περασμένη εβδομάδα, απαιτούνται σημαντικές αλλαγές για να διασφαλιστεί ότι το πρωτόκολλο θα είναι βιώσιμο για το μέλλον".
Η Β. Ιρλανδία με τη σειρά της χαιρέτισε την κίνηση της Κομισιόν ως «μια πραγματική χειρονομία καλής θέλησης».
Οι δικαιολογημένες αντιδράσεις των Ευρωβουλευτών
Το Ευρωκοινοβούλιο δεν είδε με καλό μάτι την υποχώρηση της Κομισιόν αφού αποδυναμώνει την ισχύ της Ε.Ε. απέναντι στις μονομερείς ενέργειες συμμάχων όπως το ΗΒ. Μάλιστα, η ομάδα του Ευρωκοινοβουλίου που είναι υπεύθυνη για το Brexit εξέδωσε μια έντονη ανακοίνωση στην οποία αναφέρει ότι "Αντί να θέσουμε υπό αμφισβήτηση το Πρωτόκολλο, παροτρύνουμε τη βρετανική κυβέρνηση να επιδείξει ευελιξία και πραγματισμό, όπως έκανε μέχρι τώρα η Ευρωπαϊκή Ένωση, και να συνεχίσει να συνεργάζεται με την πλευρά της ΕΕ για να βρει λειτουργικές και πρακτικές λύσεις για ανθρώπους και επιχειρήσεις στο νησί της Ιρλανδίας μέσα στο τρέχον νομικό πλαίσιο".
Το γεγονός ότι εκ των υστέρων, οι Ευρωβουλευτές προσπαθούν να καλύψουν την απότομη στροφή της Κομισιόν, δείχνει περισσότερο έλλειψη συντονισμού μεταξώ των Ευρωπαίων και δευτερευόντως δείχνει ότι η Βρετανία έχει αποφασίσει να επιμείνει στις μονομερείς ενέργειες, αναβαθμίζοντας την διαπραγματευτική της ισχύ. Η διελκυστίνδα μεταξύ Ε.Ε. και ΗΒ δεν θα τελειώσει σε αυτό το επεισόδιο και φαίνεται ότι όλα τα θέματα που εκκρεμούν για το Brexit θα είναι αντικείμενο ενός διαρκούς power game μεταξύ Λονδίνου και Βρυξελλών. Πάντως, σε αντίθεση με το Ευρωπαϊκό Κύπελλο Ποδοσφαίρου, η βρετανική ηγεσία σκοράρει πιο εύκολα στη διεθνή οικονομία.
