Το Eurogroup συμφώνησε πως η αβεβαιότητα για την οικονομία είναι μεγάλη και έδωσε νέο «ραντεβού» για τον Μάιο για να δει πιο «καθαρά» έως τότε τις επιπτώσεις του πολέμου αλλά και το «ακανθώδες» θέμα της παράτασης ή όχι της ρήτρας διαφυγής (ή άλλων ευελιξιών). Αφήνοντας την Επιτροπή στο μεσοδιάστημα να ξεδιπλώνει σταδιακά το πακέτο «παροχών» σε όρους χρηματοδοτήσεων ή νομικών διευκολύνσεων (κρατικές ενισχύσεις).
Υπό αυτές όμως τις συνθήκες η Ελλάδα, που έλαβε και σήμερα εύσημα για την επιτυχή 13η αξιολόγηση πρέπει να διατηρήσει μία πολύ λεπτή ισορροπία ανάμεσα στην «εικόνα» της προς τα έξω και στις – ταχύτατα αυξανόμενες – ανάγκες επιχειρήσεων και κοινωνίας. Ο λόγος για μία εικόνα που δεν περνά μόνο από το πακέτο μέτρων στήριξης που θα ανακοινωθεί εντός της εβδομάδος, αλλά και από τον νέο (πολυετή) προϋπολογισμό που θα πρέπει να στείλει προς έγκριση «έξω» έως το τέλος Απριλίου περιλαμβάνοντας κοστολογημένα μέτρα όχι μόνο για φέτος αλλά και για τα επόμενα χρόνια έως το 2025.
Η θέση του Eurogroup
«H αβεβαιότητα έχει αυξηθεί σημαντικά. Ο οικονομικός αντίκτυπος του πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας δεν έχει ακόμη προσδιοριστεί και προστίθεται στους κινδύνους που απορρέουν από τα συνεχιζόμενα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδας, στις υψηλότερες τιμές ενέργειας και τον πληθωρισμό που παραμένει υψηλός για περισσότερο από ό,τι αναμενόταν» αναφέρει το Eurogroup στη σημερινή του δήλωση/επικύρωση των οδηγιών της Επιτροπής προς τα κράτη που έχουν ως στόχο την χάραξη των νέων προϋπολογισμών.
Οι ΥΠΟΙΚ κανονίζουν το επόμενο «ραντεβού» για το δημοσιονομικό πεδίο για τον Μάιο, όταν ορίσθηκε πως θα αποτιμήσει η Επιτροπή την κατάσταση και θα συστήσει (ή όχι) την παράταση της ρήτρας διαφυγής και το 2023 ή κάποιες άλλες διευκολύνσεις (σ.σ. και ο Γερμανός ΥΠΟΙΚ σε δήλωσή του εισερχόμενος στη σύνοδο ανέφερε τον Μάιο ως ορόσημο για να αποφασισθεί ή όχι μια ανάγκη παράτασης, ενώ ο Επίτροπος Τζεντιλόνι μίλησε για την ανάγκη διάσωσης ενός μέρους της ανάκαμψης του 2022 με την ανάληψη κοινής δράσης). Διατηρώντας έως τότε την πρόταση της Επιτροπής, για δημοσιονομικές πολιτικές φέτος που «πρέπει να είναι έτοιμες να αντιδράσουν στις ταχέως μεταβαλλόμενες συνθήκες» αλλά με στόχο την επιστροφή σε ισορροπία το 2023, με αυξημένη… μέριμνα για τα κράτη με υψηλό χρέος.
Νέος Προϋπολογισμός με σχέδιο έως και το 2025
Το ζήτημα είναι πως πιο πριν, έως το τέλος Απριλίου, όλα τα κράτη, και η Ελλάδα θα πρέπει (όπως θα συζητηθεί και αύριο στο Ecofin) να στείλουν στις Βρυξέλλες τα προγράμματα σταθερότητας, δηλαδή πολυετείς προϋπολογισμούς. Που θα περιλαμβάνουν πέρα από το νέο βασικό σενάριο για την πορεία του ΑΕΠ, του πληθωρισμού και για τα πλεονάσματα και κοστολογημένα τα μέτρα που θα εφαρμοσθούν από τώρα έως και το 2025.
Δηλαδή, η κυβέρνηση καλείται να ενσωματώσει τα μέτρα που θα ανακοινώσει εντός της εβδομάδας (για τα καύσιμα, το έκτακτο επίδομα κλπ), αλλά και το σχέδιο για την κάλυψη του πακέτου των μέτρων στο ρεύμα και το αέριο έως το τέλος του έτους. Και παράλληλα να ενσωματώσει (με υπολογισμό του δημοσιονομικού κόστους) την παράταση για όλο το 2022 του χαμηλού ΦΠΑ στο «πακέτο» των μεταφορών, του τουρισμού, του πολιτισμού και των γυμναστηρίων (κόστος 250 εκατ. ευρώ), αλλά και ενός ενισχυμένου επιδόματος θέρμανσης στο τέλος του έτους. Και προφανώς του μειωμένου κατά 350 εκατ. ΕΝΦΙΑ. Αναζητώντας παράλληλα επιπλέον 2,2 δις ευρώ για την μονιμοποίηση των χαμηλών εισφορών και την διατήρηση/επέκταση της καθολικής κατάργησης της εισφοράς αλληλεγγύης….
Ο νέος αυτός προϋπολογισμός θα έχει εναλλακτικά σενάρια «ευαισθησίας» όπως λέγονται, με το «στίγμα» που δίνει η ΕΚΤ μέσα από τις τελευταίες προβλέψεις να έχει έντονη μεταβλητότητα. Χωρίς να προσμετρά τις τιμές στα εμπορεύματα αλλά μόνο στην ενέργεια υπολογίζει την επίπτωση στο ΑΕΠ έως 2% και στις τιμές έως 4%. Με την Αθήνα θα επιθυμεί πλέον ένα «δικαίωμα» να ξεφύγει από τον στόχο περιορισμού του ελλείμματος του 2022 στο 1,4% του ΑΕΠ και να ζητά για το 2023 πέραν των αλλαγών στους κανόνες και εξαιρέσεις για μία σειρά από δαπάνες, και αμυντικές.
Ο ΥΠΟΙΚ Χρήστος Σταϊκούρας είχε σήμερα επαφές με τον αρμόδιο Επίτροπο Πάολο Τζεντιλόνι αλλά και με τον πρόεδρο του Eurogroup Paschal Donohoe, καθώς «τρέχει» παράλληλα τη διαδικασία «εξόδου» τον Ιούνιο από την Ενισχυμένη Εποπτεία. Κάτι που συνεπάγεται μία νέα κάθοδο των θεσμών στις αρχές Απριλίου στην Αθήνα η οποία επιχειρείται να είναι η τελική. Και η πορεία θα κριθεί από την πρόοδο στα προαπαιτούμενα που ακόμα εκκρεμούν, αλλά και από τη γενικότερη αποτίμηση για τη δημοσιονομική και την οικονομική εικόνα της χώρας, στην οποία βασίστηκε προ ολίγων εβδομάδων και η τελευταία εξάμηνη παράταση του καθεστώτος το οποίο βρέθηκε η χώρα το 2018.
Το πρόγραμμα σταθερότητας με μία άλλη μορφή θα πρέπει να κατατεθεί το Μάιο - Ιούνιο στη Βουλή, ως Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα. Ενσωματώνοντας έως τότε τις αλλαγές στις ντιρεκτίβες της ΕΕ, αλλά και την νεότερη εικόνα για την πορεία του πολέμου.
