Τις βασικές προτάσεις του σχεδίου της ΕΕ για την απεξάρτηση από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα παρουσίασε η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, τονίζοντας ότι η εξυπηρέτηση του RepowerEU προβλέπει πρόσθετες επενδύσεις 300 δισ. ευρώ. Εξ αυτών, περίπου 72 δισ. ευρώ θα είναι σε επιχορηγήσεις και 225 δισ. ευρώ σε δάνεια.
Ο πόλεμος του Πούτιν στην Ουκρανία διαταράσσει σοβαρά την παγκόσμια αγορά ενέργειας, είπε η Λάιεν, τονίζοντας ότι είναι ανάγκη να μειωθεί η εξάρτηση από τη Ρωσία και πως η εξοικονόμηση ενέργειας είναι ο πιο γρήγορος και αποτελεσματικός τρόπος για να αντιμετωπιστεί η σοβούσα κρίση ενέργειας.
Η αντικατάσταση των ρωσικών ορυκτών καυσίμων θα γίνει σε τρία επίπεδα:
-στην πλευρά της ζήτησης, μέσω της εξοικονόμησης ενέργειας που είναι απλός και πολύ αποτελεσματικός τρόπος
-στην πλευρά της προσφοράς, μέσω της διαφοροποίησης των πηγών, απομάκρυνση από τη Ρωσία και στροφή προς πιο αξιόπιστους προμηθευτές.
-επιτάχυνση της μετάβασης στην καθαρή ενέργεια άρα και τεράστιες επενδύσεις στις ΑΠΕ.
Οι δράσεις
Η ΕΕ θα αυξήσει τον στόχο ενεργειακής απόδοσης για το 2030, από 9%, σε 13%. Και αυξάνει τον στόχο του 2030 για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας της ΕΕ από 40% σε 45%.
Παράλληλα, θα προχωρήσει σε δράσεις για την ενίσχυση και επιτάχυνση της μετάβασης στην καθαρή ενέργεια. Προτείνεται, για παράδειγμα:
- η επιτάχυνση των αδειοδοτήσεων για ΑΠΕ και συναφείς υποδομές, όπως τα δίκτυα
- η υποχρέωση ηλιακής στέγης για εμπορικά και δημόσια κτίρια έως το 2025 και για νέα κτίρια κατοικιών έως το 2029.
Οι ηγέτες των κυβερνήσεων της ΕΕ των 27 συμφώνησαν να δημιουργήσουν μια πλατφόρμα για την κοινή αγορά αερίου, LNG και υδρογόνου. Ως μέρος του σχεδίου μας REPowerEU, η ΕΕ προτείνει μια επιχειρησιακή πορεία προς τα εμπρός, με κοινό μηχανισμό προμηθειών και κοινή προσέγγιση στις προμηθεύτριες χώρες. «Με αυτόν τον τρόπο, μπορούμε να εξασφαλίσουμε την εισαγωγή ενέργειας που χρειαζόμαστε χωρίς ανταγωνισμό μεταξύ των κρατών μελών μας» υπογράμμισε η Πρόεδρος της Επιτροπής επισημαίνοντας ότι αυτά, απαιτούν τεράστιες επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις.
Πόροι 300 δισ. ευρώ
«Κινητοποιούμε κοντά στα 300 δισ. ευρώ. Περίπου 72 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 225 δισ. ευρώ σε δάνεια» ανέφερε η Λάιεν. Αυτά θα περιλαμβάνουν μερική χρηματοδότηση -έως 10 δισ. ευρώ- για χαμένα σημεία σύνδεσης για το αέριο και το LNG έτσι ώστε κανένα κράτος-μέλος να μην παγώσει. Και έως 2 δισ. ευρώ για υποδομές πετρελαίου προκειμένου να σταματήσει η μεταφορά ρωσικού πετρελαίου. Η υπόλοιπη χρηματοδότηση θα διοχετευτεί στην επιτάχυνση και κλιμάκωση της μετάβασης στην καθαρή ενέργεια.
Κοινή task force για την άμυνα
Η Λάιεν τόνισε ξεχωριστά την ανάγκη να διατηρηθεί το ίδιο momentum και στην άμυνα, κάνοντας λόγο για μια χαμένη δεκαετία στις αμυντικές δαπάνες. Σημείωσε ότι τα κράτη μέλη ανακοίνωσαν επιπλέον 200 δισεκατομμύρια ευρώ αμυντικές δαπάνες τα επόμενα χρόνια. «Εμείς πρέπει να διασφαλίσουμε ότι αυτά τα χρήματα δαπανώνται με συντονισμένο τρόπο και θα αντιμετωπίζουν το έλλειμμα αμυντικής ικανότητας που έχει αναγνωριστεί τόσο από την ΕΕ όσο και από το ΝΑΤΟ».
Η ΕΕ προτείνει κοινές προμήθειες επειδή είναι καλύτερο επιχειρησιακά για τις ένοπλες δυνάμεις, οικονομικά και βιομηχανικά. Και ενισχύει το τεράστιο δίκτυο καινοτόμων ΜμΕ.
Θα δημιουργηθεί άμεσα μια Task Force των κρατών μελών που θα συντονίζει και θα αναπληρώνει τις ανάγκες προμηθειών στον συγκεκριμένο τομέα. Το κίνητρο θα είναι η πλήρης απαλλαγή από τον ΦΠΑ .
«Αυτό θα ενισχύσει την ανεξαρτησία και ανθεκτικότητά μας. Και την ίδια στιγμή θα ενισχύσει το ΝΑΤΟ», είπε η Λάιεν.
