Η σημαντική αύξηση του μεριδίου του λιγνίτη για το επόμενο 12μηνο στο εγχώριο μίγμα ηλεκτροπαραγωγής αποφασίστηκε στη χθεσινή σύσκεψη στο Μαξίμου υπό τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, με αντικείμενο τα μέτρα ενίσχυσης της ενεργειακής επάρκειας για ενδεχόμενο περιορισμό ή ακόμη και πλήρη διακοπής των εισαγωγών ρωσικού αερίου.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στόχος είναι το ποσοστό του εγχώριου ορυκτού καυσίμου να φτάσει στο 20%, το οποίο θα επιτευχθεί με τον διπλασιασμό της ηλεκτροπαραγωγής από λιγνίτη. Έτσι, από τις 5 Τεραβατώρες (TWh), στις οποίες κινείται τώρα, θα αυξηθεί στις 10 Τεραβατώρες.
Οι ετήσιες ανάγκες της χώρας σε ηλεκτρική ενέργεια ανέρχονται σε 51 Τεραβατώρες περίπου. Επομένως, με την αύξηση της παραγωγής των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ, από αυτές θα προέρχεται περίπου 1 στις 5 κιλοβατώρες που καταναλώνονται στην Ελλάδα.
Μεγαλύτερα ποσά για επιδοτήσεις στο ρεύμα
Η ενίσχυση της ηλεκτροπαραγωγής από λιγνίτη αναμένεται να θωρακίσει ακόμη περισσότερο το εγχώριο ενεργειακό σύστημα, καθώς θα μειώσει το μερίδιο κάλυψης από εισαγόμενο φυσικό αέριο των εγχώριων αναγκών σε ρεύμα. Παράλληλα, το γεγονός ότι είναι περιορισμένη η διείσδυση του αερίου στους υπόλοιπους τομείς στην Ελλάδα, πέρα από την ηλεκτροπαραγωγή, περιορίζει τις αρνητικές επιπτώσεις που θα είχε για τη χώρα μας, έναντι των περισσότερων ευρωπαϊκών κρατών, ένα καθολικό «κλείσιμο της στρόφιγγας» από τη Μόσχα για όλη τη «Γηραιά Ήπειρο».
Την ίδια στιγμή, με δεδομένα τα επίπεδα στα οποία κινείται η τιμή του αερίου, η μείωση των εισαγωγών του αποτελεί όφελος και για την εθνική οικονομία. Επίσης, όλες οι μονάδες ηλεκτροπαραγωγής αμείβονται πλέον με βάση ένα καθορισμένο πλαφόν, και όχι με βάση την οριακή τιμή στην οποία «κλείνει» η χονδρεμπορική αγορά.
Επομένως, όσο περισσότερες ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας παράγονται από τις λιγνιτικές μονάδες, έναντι των μονάδων αερίου, τόσο αυξάνονται τα ποσά που παρακρατώνται και διοχετεύονται στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης (ΤΕΜ) για χρηματοδότηση των επιδοτήσεων των λογαριασμών ρεύματος. Είναι ενδεικτικό ότι, για τον Ιούλιο, το «ταβάνι» αποζημίωσης των λιγνιτών έχει προσδιορισθεί στα 208,29 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, ενώ των μονάδων αερίου συνδυασμένου κύκλου στα 292 ευρώ ανά Μεγαβατώρα.
Τα παραπάνω νούμερα δείχνουν ότι οι «υψηλές πτήσεις» του φυσικού αερίου, οι οποίες έχουν συμπαρασύρει προς τα πάνω τα κόστη των μονάδων που καίνε το συγκεκριμένο καύσιμο, έχει ανατρέψει πλήρως τα δεδομένα των τελευταίων ετών. Έτσι, σε αντίθεση με ό,τι ίσχυε περίπου μέχρι τον προηγούμενο Σεπτέμβριο, πλέον οι λιγνιτικές μονάδες όχι μόνο μπορούν να ενταχθούν με εμπορικούς όρους στο σύστημα, αλλά και να συμβάλουν στην ελάφρυνση των καταναλωτών.
Σε αυτό το πλαίσιο, όπως έχει γράψει το Insider.gr, η κυβέρνηση προχώρησε στην απόσυρση του αιτήματος προς την Κομισιόν, για την έγκριση ενός μηχανισμού Στρατηγικού Εφεδρείας, όπου θα εντασσόταν το λιγνιτικό χαρτοφυλάκιο.
Ενίσχυση των επενδύσεων στα λιγνιτωρυχεία
Η ενίσχυση της ηλεκτροπαραγωγής από λιγνίτη έρχεται σε συνέχεια της απόφασης για αύξηση κατά 40% της εξόρυξης καυσίμου, που είχε προαναγγείλει ο πρωθυπουργός. Με την αύξηση των εξορύξεων, ήδη έχει συγκεντρωθεί ένα μεγάλο απόθεμα λιγνίτη στις «αυλές» των μονάδων της ΔΕΗ, ώστε να μπορούν να συμμετάσχουν σε μεγαλύτερο βαθμό στο ηλεκτρικό σύστημα.
Ωστόσο, η απόφαση για διπλασιασμό της ηλεκτροπαραγωγής θα κινητοποιήσει ακόμη περισσότερες επενδύσεις της ΔΕΗ στα λιγνιτωρυχεία. Είναι ενδεικτικό ότι, στα σχέδια για ακόμη πιο εντατική εξόρυξη, εμπλέκεται και η «επανενεργοποίηση» του ορυχείου της Βεύης, όπως και η μεταβίβαση στη ΔΕΗ του ορυχείου της Αχλάδας.
Όσον αφορά το δεύτερο ορυχείο, το οποίο παλιότερα τροφοδοτούσε τη μονάδα της ΔΕΗ στη Μελίτη, με πρόσφατη απόφαση του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα, κηρύχθηκε έκπτωτη η μισθώτρια εταιρεία, λόγω μη τήρησης των συμβατικών της υποχρεώσεων και ειδικότερα λόγω μη καταβολής των οφειλόμενων μισθωμάτων.
Συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται στην απόφαση, η εταιρεία παρέδωσε 675.510,58 τόνους λιγνίτη λιγότερους από την προβλεπόμενη ελάχιστη ποσότητα για το έτος 2018 και 585.442,65 τόνους για το 2019, ενώ δεν ανταπεξήλθε και στις οικονομικές της υποχρεώσεις.
«Στη μάχη» σε λίγους μήνες και η «Πτολεμαΐδα 5»
Αρωγό στην ενίσχυση της συμμετοχής του λιγνίτη στην ηλεκτροπαραγωγή, για το επόμενο 12μηνο, αποτελεί η επικείμενη έναρξη λειτουργίας της υπό κατασκευής μονάδας «Πτολεμαΐδα 5». Όπως έχει γράψει το Insider.gr, ο σταθμός θα τεθεί σε δοκιμαστική λειτουργία τον Σεπτέμβριο, εκτιμάται ότι θα μπορέσει να ενταχθεί κανονικά στο σύστημα προς τα τέλη του έτους.
Η μονάδα έχει ισχύ 660 MW, αποτελώντας τον μεγαλύτερο λιγνιτικό σταθμό που έχει υλοποιήσει ποτέ η ΔΕΗ και ένας από τους πλέον υπερσύγχρονους πανευρωπαϊκά. Η επένδυση για την κατασκευή του ανήλθε σε 1,4 δισ. ευρώ, ενώ ξεκίνησε να υλοποιείται από τον Δεκέμβριο του 2015.
Σε πιο ευνοϊκή θέση η Ελλάδα
Όπως έγινε χθες γνωστό, κατά τη σύσκεψη ο πρωθυπουργός ενημερώθηκε επίσης από την Επιτροπή Διαχείρισης Ενεργειακών Κρίσεων του ΥΠΕΝ, για τα εναλλακτικά σενάρια που έχει επεξεργαστεί η Επιτροπή σε περίπτωση μειωμένης διάθεσης ή και πλήρους διακοπής ρωσικού φυσικού αερίου το φθινόπωρο και τον χειμώνα προς την Ευρώπη, προκειμένου να διασφαλιστεί η ενεργειακή επάρκεια της χώρας.
Παρουσιάστηκαν όλα τα δεδομένα παραγωγής, εισαγωγών, εξαγωγών και αποθήκευσης και διαπιστώθηκε ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε πιο ευνοϊκή θέση συγκριτικά με άλλες χώρες της ΕΕ. Στη διάρκεια της σύσκεψης, στην οποία μετείχε και η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Οικονομικών, έγινε, επίσης, εκτίμηση για την πορεία των διεθνών τιμών καυσίμων και η επίπτωση στις δημοσιονομικές αντοχές της οικονομίας.
