Η τεράστια ασάφεια αναφορικά με το τι θα γίνει το επόμενο διάστημα σε πάρα πολλά μέτωπα που οδήγησε την κυβέρνηση στην απόφαση να παγώσει όπως έγραφε το insider.gr, την κατάθεση του Μεσοπρόθεσμου Προϋπολογισμού, οδηγεί και στην ανάγκη να βάζει στην «άκρη» λεφτά στον νέο «κουμπάρα» που δημιουργείται από πλευράς υπεραπόδοσης φορολογικών εσόδων.
Η ανάγκη για μέτρα στήριξης είναι δεδομένη, αλλά το πώς θα πρέπει να μοιρασθούν και για ποιες παρεμβάσεις φτάνουν είναι εντελώς άδηλο. Και τούτο αναμένεται να μείνει ασαφές, ακόμη και έως το Σεπτέμβριο αν δεν υπάρξει κάποιο «σήμα» νωρίτερα από τις εξελίξεις που λαμβάνουν χώρα - κυρίως – εκτός συνόρων.
Το μαξιλάρι και το εγχώριο στοίχημα του λιγνίτη
Το ποσό της υπεραπόδοσης που δημιουργήθηκε τον Ιούνιο από φόρους υπολογίζεται σε περίπου 400 εκατ ευρώ. Γιατί τα 799 εκατ ευρώ της υπέρβασης στόχου εσόδων του Ιουνίου οδηγούν σε αυτό το ποσό αν αφαιρεθούν ροές που δεν έχουν μόνιμα χαρακτηριστικά: 150 εκατ που συνδέονται με προείσπραξη κάποιων εσόδων από τον ΕΝΦΙΑ και άλλα 226 εκατ που είναι επιστροφές φόρων. Το ποσό αυτό στο νέο σενάριο για πιο ισχυρή ανάπτυξη εκτιμάται πως μπορεί να ισοδυναμεί με δυνατότητα διάθεσης περίπου μισού δισ. ευρώ.
Το ζήτημα είναι, εξηγούν αρμόδιες πήγες, πώς σε εγχώριο επίπεδο αυτό που μπορεί - μερικώς - να ελεγχθεί, πέραν της προσπάθειας διασφάλισης της ροής των εσόδων (μέσω του τουρισμού, των επενδύσεων και των εξαγωγών και προφανώς από την άνοδο τζίρου που φέρνει ο πληθωρισμός βραχυπρόθεσμα), είναι το πώς θα πετύχει το σχέδιο για την αλλαγή μείγματος τροφοδότησης της παραγωγής ρεύματος.
Όπως αναφέρουν πηγές του ΥΠΟΙΚ, πρέπει να φανεί η επιτυχία στο comeback του λιγνίτη, αλλά και η άνοδος της χρήσης πετρελαίου, παράλληλα με τη διείσδυση των ΑΠΕ στην παραγωγή.
Με άλλα λόγια, εξηγούν πως πρέπει να φανεί πότε και πόσο αποτελεσματικά θα προφυλαχθεί η τιμή του ρεύματος από δυνητικούς νέους κραδασμούς σε ένα κακό σενάριο έκρηξης στην τιμή του φυσικού αερίου.
Αλλάζει το κόστος
Όπως αναφέρουν αρμόδια στελέχη του Υπουργείου Οικονομικών ουσιαστικά η πρόβλεψη βάσει της οποίας είχε αποφασιστεί ο Προϋπολογισμός (για επιβάρυνση κατά 150 με 200 εκατομμύρια ευρώ για κάθε 10 ευρώ την κιλοβατώρα άνοδο της τιμής του φυσικού αερίου), έχει αλλάξει/μειωθεί. Ή, για την ακρίβεια, επιχειρείται να αλλάξει.
Δηλαδή η κυβέρνηση για να καλυφθούν και τα κρατικά ταμεία και η αγορά έναντι ενός κακού σεναρίου εκτίναξης των τιμών, επιλέγει υπό άλλες συνθήκες ακριβά υποκατάστατα όπως ο λιγνίτης. Και τούτο γιατί, όπως επισημαίνουν χαρακτηριστικά αρμόδιες πηγές, σε ένα καλό σενάριο αποκλιμάκωσης της τιμής του φυσικού αερίου τα οφέλη θα είναι πολλαπλάσια του υψηλού κόστους που θα έχει πάρει το ρίσκο επωμιστεί κυβέρνηση.
Έτσι, ανάλογα με το πώς θα προχωρήσει το σχέδιο για την εγχώρια αγορά ρεύματος θα συνδιαμορφωθούν και οι ανάγκες χρηματοδότησης / κάλυψης του επιπλέον κόστους από τα κρατικά ταμεία για τους καταναλωτές. Θα φανεί λοιπόν και τι μέρος του «κουμπάρα» μπορεί να πάει για άλλα πεδία, πέραν του ρεύματος.
Η ύφεση... λύση για το ακριβό πετρέλαιο
Στο πεδίο του πετρελαίου τώρα, οι τιμές του εκτιμάται ότι θα φανεί πως θα διαμορφωθούν τους επόμενους μήνες. Και τούτο θα γίνει με βάση και το πώς θα αντιδράσει η Ευρώπη τόσο θεσμικά όσο και οικονομικά στη νέα αυτή κρίση.
Δηλαδή, αναφέρουν, αν υπάρξει μία διεθνής επιβράδυνση τότε οι τιμές του πετρελαίου θα υποχωρήσουν ανεξάρτητα από την πορεία του ευρώ. Και τούτο θα διαμορφώσει διαφορετικά το «καλάθι» των μέτρων στήριξης.
Οι ανάγκες ούτως ή άλλως αυτή τη στιγμή είναι ένα νέο Fuel Pass που θα καλύπτει το τελευταίο τρίμηνο του 2022, αλλά και το πώς θα διαμορφωθεί η επιδότηση για πετρέλαιο θέρμανσης αυτό το χειμώνα. Για αμφότερα τα μέτρα οι αποφάσεις μπορούν να γίνουν το Σεπτέμβριο, αναφέρουν αρμόδιες πηγές.
Η Ευρώπη και ο αγωγός
Τώρα σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης οι ίδιες πηγές του ΥΠΟΙΚ εξηγούν ότι τα πρώτα νέα θα φανούν μέσα στην εβδομάδα. Αφενός με τη στάση Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις ενεργειακές προτάσεις της 20ης Ιουλίου με τις πρώτες διαρροές να έχουν ήδη γίνει, επιβεβαιώνοντας τον Επίτροπο Τζεντιλόνι που ξεκαθάρισε ότι δεν θα περιλαμβάνεται μία κοινή πρωτοβουλία ανάληψης του επιπλέον κόστους του φυσικού αερίου.
Ωστόσο, η εν λόγω πρωτοβουλία αποτελεί πάγιο αίτημα της Ελληνικής πλευράς η οποία το επόμενο διάστημα θα επιχειρήσει να το επικοινωνήσει ξανά στην Ευρώπη. Και τούτο καθώς πλέον η συμμαχία με την Ιταλία στο εν λόγω ζήτημα αλλάζει μετά τις πρόσφατες πολιτικές εξελίξεις.
Βεβαίως το επόμενο, άμεσο, βήμα είναι το αν θα κλείσει ή όχι η στρόφιγγα της Ρωσίας με μόνιμο τρόπο, αλλά και το πώς θα αντιδράσει η αγορά σε μία τέτοια προοπτική όχι μόνο τις πρώτες μέρες αλλά και σε (σχετικό) βάθος χρόνου κάποιων εβδομάδων. Αν δηλαδή σε αυτό το κακό σενάριο το Σεπτέμβριο η Ευρώπη θα καταφέρει να θωρακιστεί από πλευράς προμηθειών φυσικού αερίου ούτως ώστε να φανεί η τιμή που τελικά θα διαμορφωθεί για τους επόμενους μήνες....
