Σε εξέλιξη, αν και με σχετική απόκλιση στα χρονοδιαγράμματα όπως και σε ξεχωριστά στάδια ωρίμανσης, είναι οι διαγωνιστικές διαδικασίες για την προώθηση 2 μονάδων διαχείρισης αποβλήτων στην Αττική. Ο λόγος για την κατασκευή των δύο Πάρκων Κυκλικής Οικονομίας σε Κεντρικό Τομέα Αττικής και Πειραιά (Σχιστό), που θα προχωρήσουν με τη μέθοδο ΣΔΙΤ, συνολικού εκτιμώμενου προϋπολογισμού 760 εκατ. ευρώ.
Περιφέρεια Αττικής και ΕΔΣΝΑ, που παρεμπιπτόντως δείχνουν διατεθειμένοι να προχωρήσουν τον σχεδιασμό τους και για τη μονάδα στο Γραμματικό (και μάλιστα ως δημόσιο έργο) που «έμπλεξε στα γρανάζια» των προσφυγών, ευελπιστούν να έχουν προσφορές στις αρχές (Q1) 2023 για το ΣΔΙΤ Πειραιά, ενώ λιγότερο ώριμες δείχνουν οι διαδικασίες για το έτερο, μεγαλύτερο σε μέγεθος, ΣΔΙΤ του Κεντρικού Τομέα Αττικής, για το οποίο όμως εκτιμάται, σύμφωνα με πληροφορίες, ότι θα υπάρξουν σημαντικές εξελίξεις ως προς τη χωροθέτηση εντός φθινοπώρου 2022 και για προσφορές στο 6μηνο του 2023.
Έρχονται αλλαγές στις κοινοπραξίες λόγω… Motor Oil;
Όλη αυτή τη διαδικασία παρακολουθούν στενότατα και οι όμιλοι που διεκδικούν τα έργα. Στους οποίους συγκαταλέγονται, όσον αφορά στα 2 ΣΔΙΤ, οι ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή - ΤΙΤΑΝ, Motor Oil - ΑΒΑΞ - Τhalis, Μυτιληναίος - Μεσόγειος, Hλέκτωρ - Άκτωρ Παραχωρήσεις και Intrakat (η τελευταία, στη ΜΕΑ στο Σχιστό ως κοινοπραξία με Watt - Geocycle Hellas του ομίλου Lafarge και στη Φυλή σε κοινοπραξία με τη Watt). Ενώ το Γραμματικό διεκδικούσαν οι ΗΛΕΚΤΩΡ - Μεσόγειος, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – Intrakat - Watt και ΑΒΑΞ - ΑΑΓΗΣ. Πάντως, τουλάχιστον στις ΣΔΙΤ, η παρουσία του ομίλου Motor Oil σε δύο κοινοπραξίες, άμεσα με τις ΑΒΑΞ - Thalis αλλά και έμμεσα σε αυτή των Hλέκτωρ - Άκτωρ Παραχωρήσεις (ως βασικός μέτοχος της μητρικής τους ΕΛΛΑΚΤΩΡ), μοιραία θα οδηγήσει σε ανατροπές και «ανακάτεμα της τράπουλας».
Προφανώς, εάν τα σχήματα μείνουν ως έχουν θα κινητοποιηθούν τα αντανακλαστικά του ανταγωνισμού λόγω της «διπλής» παρουσίας του ομίλου Βαρδινογιάννη - Motor Oil(MOH) στα projects των 760 εκατ. ευρώ. Έτσι, αν και ακόμα υπάρχει χρόνος μέχρι την υποβολή προσφορών, εκτιμάται ότι στην πορεία θα προκύψουν αλλαγές και ανατροπές στις κοινοπραξίες ώστε να ξεπεραστεί ο «σκόπελος» της παρουσίας της MOH σε δύο γκρουπ. Μένει να φανεί αν έχουμε αποχωρήσεις (μάλλον δύσκολο) ή… συνθέσεις – συγχωνεύσεις κοινοπραξιών ώστε όλοι να μείνουν εντός «παιχνιδιού», μειώνοντας παράλληλα και τον ανταγωνισμό καθώς θα υπάρχουν… λιγότερα σχήματα για τους 3 διαγωνισμούς συνολικού ύψους 900 εκατ. ευρώ.
Άλλωστε, λίγο ως πολύ, τα ίδια κατασκευαστικά γκρουπ, έστω με άλλους εταίρους, διεκδικούσαν και το έργο σχεδόν 140 εκατ. ευρώ για τη μονάδα στο Γραμματικό (δημόσιο μοντέλο).
Βέβαια, στις ΣΔΙΤ, κάποιοι εργοληπτικοί όμιλοι (π.χ. Τέρνα ή Intrakat) είχαν συνάψει σχέσεις και με τσιμεντοβιομηχανίες στο πλαίσιο «χτισίματος» μιας συνεργασίας Το θέμα σχετίζεται με την πρόβλεψη για χρήση από τις βιομηχανίες, κατά βάση τις τσιμεντοβιομηχανίες, μέρους των υπολειμμάτων από τις μονάδες επεξεργασίας αποβλήτων που κατασκευάζονται σε ολόκληρη την Ελλάδα. Δηλαδή, τμήμα των υπολειμμάτων θα διοχετεύεται στην τσιμεντοβιομηχανία ενώ το υπόλοιπο θα χρησιμοποιείται για την παραγωγή ενέργειας σε μονάδες. Οπότε, θα δούμε «σε ποιες κοινοπραξίες και με ποιον τρόπο θα έχουμε αλλαγές», σημειώνουν στελέχη της αγοράς.
Πώς προχωρά η πιο ώριμη μονάδα στον Πειραιά – Οκτώβριο τα τεύχη, αρχές 2023 οι προσφορές
Ξεκινώντας από το… δεύτερο ΣΔΙΤ, σαφώς ωριμότερες είναι οι διαδικασίες για το Πάρκο Κυκλικής Οικονομίας στον Πειραιά, η χωροθέτηση του οποίου «δείχνει» την περιοχή του Σχιστού. Για αυτό το project, αναμένεται να «βγει» η δημοπράτηση τέλος του 2022, να δοθούν προσφορές στο Q1 του 2023 και να προκύψει προσωρινός ανάδοχος στο τέλος του α’ 6μήνου του 2023. Το έργο, ως γνωστόν, βρίσκονταν από αρχές Ιουνίου στη Β1 φάση, δηλαδή του ανταγωνιστικού διαλόγου. Όπως σημειώνουν οι ίδιες πηγές, η εν λόγω φάση (Β1 φάση) του διαλόγου ήδη ολοκληρώθηκε ως προς το αρχικό της «κομμάτι» και μάλιστα είχε πολύ καλά αποτελέσματα, εκκρεμούν βέβαια να «βγει» το πρακτικό του διαλόγου αλλά και νέες επαφές και ζυμώσεις ανάμεσα σε κοινοπραξίες και αναθέτουσα αρχή σε ακόμα πιο ουσιαστικό – τεχνικό επίπεδο, ώστε στη συνέχεια να ανοίξει ο δρόμος για να «κλείσουν» τα τεύχη δημοπράτησης (την περίοδο Σεπτεμβρίου με μέσα-τέλη Οκτωβρίου) και να «κυλήσουν» περαιτέρω οι διαδικασίες που θα οδηγήσουν σε κατάθεση προσφορών τους πρώτους μήνες του νέου έτους.
Πότε θα «κλειδώσουν» χωροθέτηση και δημοπράτηση για τον Κεντρικό Τομέα Αττικής
Όσον αφορά στον διαγωνισμό ΣΔΙΤ για το Πάρκο Κυκλικής Οικονομίας στον Κεντρικό Τομέα Αττικής, τόσο η ολοκλήρωση του σταδίου του ανταγωνιστικού διαλόγου όσο και τα υπόλοιπα στάδια – «βήματα» αναμένεται, κατά πληροφορίες, να έχουν μια χρονική υστέρηση 3 μηνών σε σχέση με την αντίστοιχη διαδικασία του Πάρκου Κυκλικής Οικονομίας στον Πειραιά. Άρα, πάμε για να δοθούν προσφορές στα μέσα του 2023. Πάντως, μέχρι τότε, αφενός θα «κυλήσει» η πρώτη φάση του διαλόγου (καθορίζεται η ευρύτερη ατζέντα) ώστε να μη χάνεται χρόνος, αφετέρου θα «πυκνώνουν» οι διεργασίες για να επιλυθεί ένα βασικό θέμα, αυτός της χωροθέτησης. Πηγές της αγοράς κάνουν λόγο για εξέταση τουλάχιστον 2 περιοχών, πέραν της Φυλής (είχαν υπάρξεις τοπικές αντιδράσεις ενώ είναι ήδη επιβαρυμμένη, όπως Περιφέρεια Αττικής και ΕΔΣΝΑ αναγνωρίζουν) ως εναλλακτικές τοποθεσίες υποδοχής της μονάδας. Πάντως, υπάρχει η εκτίμηση ότι το θέμα της χωροθέτησης θα «κλείσει» έως τα τέλη Οκτωβρίου 2022. Είναι προφανές ότι Περιφέρεια Αττικής και ΕΔΣΝΑ «μετρούν» όλες τις παραμέτρους και σε λίγους μήνες θα «βγει» ο χώρος υλοποίησης της Μονάδες Επεξεργασίας Αποβλήτων Κεντρικού Τομέα, με όλα τα ενδεχόμενα να είναι ανοιχτά.
Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι ανάμεσα στα θέματα που έχουν τεθεί προς συζήτηση στην προσεχή τακτική συνεδρίαση της Εκτελεστικής Επιτροπής του ΕΔΣΝΑ (3 Αυγούστου), είναι, τόσο η έγκριση του πρακτικού επιτροπής διενέργειας Β’ Φάσης του διαγωνισμού με τη Διαδικασία του Ανταγωνιστικού Διαλόγου για το έργο «ΜΟΝΑΔΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ (Μ.Ε.Α) ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΙΚΟΥ ΠΑΡΚΟΥ ΚΥΚΛΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ» όσο και η έγκριση μελέτης χωροθέτησης στο πλαίσιο της σύμβασης με αντικείμενο τις Μελέτες ωρίμανσης για την υλοποίηση της Μονάδας Επεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΕΑ) Π.Ε. Κεντρικού Τομέα. Αν αυτά σημαίνουν και επίσπευση ή όχι των διαδικασιών, θα φανεί στην πορεία.
Τι συμβαίνει με το Γραμματικό
Ωστόσο, έχει πλέον, όπως μάλλον εξαρχής αναμένονταν, «μπλέξει στα γρανάζια» των προσφυγών ο διαγωνισμός για τη μονάδα στο Γραμματικό (με δημόσιο μοντέλο), ύψους περίπου 140 εκατ. ευρώ. Όπως είχε αποκαλύψει το insider.gr, η επιτροπή διαγωνισμού είχε απορρίψει τις προσφορές των ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ - Intrakat - Watt και ΑΒΑΞ - ΑΑΓΗΣ, αποδεχόμενη μόνο αυτή των ΗΛΕΚΤΩΡ - Μεσόγειος. Ως αναμένονταν, οι άλλοι διεκδικητές υπέβαλαν προσφυγές, με την ΑΕΠΠ (Αρχή Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών) να αποκλείει τελικά από τη συνέχεια του διαγωνισμού και το γκρουπ των ΗΛΕΚΤΩΡ - Μεσόγειος. Πλέον, πηγές της αγοράς εκτιμούν ότι θα ακολουθήσει «γαϊτανάκι» προσφυγών στο ΣτΕ, όπου μάλλον θα προσφύγει και ο ΕΔΣΝΑ, δίχως ουδείς να μπορεί να προδικάσει την κατάληξη. Βέβαια, λόγω της μορφής που έχει το ΣτΕ και του τρόπου λήψης των αποφάσεων, εκτιμάται ότι ο διαγωνισμός θα «ναυαγήσει» καθώς ενδέχεται να «κοπούν» όλοι οι διεκδικητές. Πλην όμως, Περιφέρεια και ΕΔΣΝΑ να φέρονται να επιθυμούν να συνεχίσουν την στρατηγική τους επαναφέροντας τον διαγωνισμό (εφόσον ακυρωθούν οι κοινοπραξίες όλες) και μάλιστα πάλι ως δημόσιο έργο (καθώς υπάρχει εξασφαλισμένη χρηματοδότηση). Σε κάθε περίπτωση βέβαια, θα έχει χαθεί χρόνος.
Οι 3 μονάδες στην Αττική
ΜΕΑ Κεντρικού Τομέα Αττικής: Όπως αναφέρονταν στις προκηρύξεις, το αντικείμενο της προτεινόμενης Σύμπραξης αφορά στη μελέτη, χρηματοδότηση, κατασκευή, συντήρηση και λειτουργία των υποδομών του έργου: «ΜΟΝΑΔΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ (ΜΕΑ) ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΙΚΟΥ ΠΑΡΚΟΥ ΚΥΚΛΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΑΤΤΙΚΗΣ», για εκτιμώμενο χρονικό διάστημα έως 30 έτη, από τη θέση σε ισχύ της Σύμβασης Σύμπραξης. Εξ αυτών, η περίοδος μελετών, αδειοδοτήσεων, κατασκευής και δοκιμαστικής λειτουργίας έχει εκτιμηθεί περίπου στα δύο 3 έτη. Η δυναμικότητα της Μονάδας έχει εκτιμηθεί σε 450.000 tn/year υπολειμματικών συμμίκτων και προδιαλεγμένων βιοαποβλήτων.
ΜΕΑ Πειραιά: Το αντικείμενο της προτεινόμενης Σύμπραξης αφορά στη μελέτη, χρηματοδότηση, κατασκευή, συντήρηση και λειτουργία των υποδομών του έργου: «ΜΟΝΑΔΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ (ΜΕΑ) ΤΟΥ ΠΑΡΚΟΥ ΚΥΚΛΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΤΗΣ Π.Ε. ΠΕΙΡΑΙΑ» για να καλύψει ανάγκες των Περιφερειακών Ενοτήτων Πειραιώς και Νήσων για εκτιμώμενο χρονικό διάστημα έως είκοσι εννέα (29) έτη, από τη θέση σε ισχύ της Σύμβασης Σύμπραξης. Εξ αυτών, η περίοδος μελετών, αδειοδοτήσεων, κατασκευής και δοκιμαστικής λειτουργίας έχει εκτιμηθεί περίπου στα δύο (2) έτη. Η δυναμικότητα της Μονάδας έχει εκτιμηθεί σε 250.000 tn/year υπολειμματικών συμμίκτων και προδιαλεγμένων βιοαποβλήτων.
Μονάδα ΒΑ Αττικής (Γραμματικό): Το έργο περιλαμβάνει την κατασκευή Μονάδας Επεξεργασίας Στερεών Αποβλήτων, συνολικής δυναμικότητας 60.000 τόνων υπολειμματικών σύμμεικτων απορριμμάτων ανά έτος. Περιλαμβάνει δε όλες τις αναγκαίες υποδομές. Επειδή είναι αναγκαία η προώθηση συστημάτων για την επεξεργασία οργανικών απόβλητων, με χωριστή συλλογή των οργανικών απόβλητων από μαζικά σημεία εστίασης ή και νοικοκυριά (οργανικά κουζίνας) καθώς και άλλων οργανικών απόβλητων (πράσινα κ.λπ.), εντός του ως άνω γηπέδου θα κατασκευαστεί και Μονάδα Επεξεργασίας Προδιαλεγμένου Οργανικού Κλάσματος δυναμικότητας 20.000 τόνων ετησίως. Επίσης, η κατασκευή του έργου περιλαμβάνει την εκπόνηση της μελέτης εφαρμογής και τη δοκιμαστική λειτουργία του έργου για 6 μήνες. Τόπος εκτέλεσης είναι η θέση «Μαύρο Βουνό» Γραμματικού εντός των διοικητικών ορίων της Δημοτικής Ενότητας Γραμματικού του Δήμου Μαραθώνα.