Συγκράτηση δαπανών αλλά και μεγάλη υπέρβαση φορολογικών εσόδων επανέφερε σε οριακά πλεονασματική κατάσταση τον προϋπολογισμό στο οκτάμηνο του 2022 (σ.σ. πρωτογενές πλεόνασμα 10 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές έλλειμμα 5,942 δισ. ευρώ). Συνολικά, στο 8μηνο τα έσοδα από φόρους ήταν αυξημένα κατά 18,6% έναντι των στόχων, ενώ ειδικά τον Αύγουστο ενισχύθηκαν 32,6% λόγω της προείσπραξης εσόδων που είχε υπολογισθεί πως θα έρθουν με δόσεις αργότερα μέσα στο χρόνο.
Σύμφωνα με τον αρμόδιο αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών, Θόδωρο Σκυλακάκη, «τα έσοδα από φόρους είχαν σημαντική υπεραπόδοση και τον Αύγουστο καθώς κατέγραψαν αύξηση 1.401 εκατ. ευρώ ή 32,6% έναντι του στόχου, λόγω της (προ)είσπραξης της τέταρτης δόσης του ΕΝΦΙΑ και της λήξης της προθεσμίας πληρωμής της πρώτης και της δεύτερης δόσης του φόρου εισοδήματος. Η απόδοση αυτή είναι συμβατή με τους υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης που καταγράφει η οικονομία το 2022, ενώ η προείσπραξη εσόδων επομένων μηνών προσθέτει ασφάλεια στην υλοποιούμενη δημοσιονομική πολιτική σε μια κατεξοχήν αβέβαιη περίοδο σε σχέση με τις διεθνείς οικονομικές εξελίξεις».
Εξάλλου, αρμόδιες πηγές αναφέρουν πως από τα 5,6 δισ. φορολογικών εσόδων τον Αύγουστο η προείσπραξη ΕΝΦΙΑ είναι περίπου 800 - 900 ευρώ. Και το υπόλοιπο ποσό της υπέρβασης (συνολικά 1,4 δισ.) έχει πιο ισχυρή σχέση με μεγαλύτερη απόδοση εσόδων, όπως και τα στοιχεία για την σημαντική άνοδο στο φόρο εισοδήματος.
Οι ίδιες πηγές επισημαίνουν πως ο στόχος για πρωτογενές έλλειμμα φέτος διατηρείται στο 2% του ΑΕΠ με πρόβλεψη για άνοδο του ΑΕΠ πάνω από 5%. Για το 2023 η ΕΕ προβλέπει πλέον πιο αργή αποκλιμάκωση του πληθωρισμού, ενώ η εικόνα θα εξαρτηθεί πολύ και από το σύνολο των διεθνών εξελίξεων, αναφέρεται. Και κατά συνέπεια οι προβλέψεις θα κλειδώσουν όσο πιο αργά γίνεται και με μεγάλο βαθμό συντηρητικότητας.
Για το νέο πακέτο για το ρεύμα εκτιμούν πως το κόστος θα είναι πολύ χαμηλότερο περίπου στο 1/3ο ή 1/4ο λόγω των κλιματολογικών συνθηκών έναντι 700-800 εκατ. ευρώ τον Σεπτέμβριο (περίπου).
Tα αναλυτικά στοιχεία για την Εκτέλεση Κρατικού Προϋπολογισμού
Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, για την περίοδο του Ιανουαρίου – Αυγούστου 2022 που ανακοίνωσε το ΥΠΟΙΚ, παρουσιάζεται έλλειμμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 4.114 εκατ. ευρώ έναντι στόχου για έλλειμμα 9.992 εκατ. ευρώ που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα του 2022 στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022 και ελλείμματος 10.519 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2021. Το πρωτογενές αποτέλεσμα διαμορφώθηκε σε πλεόνασμα ύψους 10 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές έλλειμμα 5.942 εκατ. ευρώ και πρωτογενούς ελλείμματος 6.381 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2021.
Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 39.222 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 5.685 εκατ. ευρώ ή 17% έναντι της εκτίμησης για το αντίστοιχο διάστημα που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022, παρά τα μειωμένα έσοδα του ΠΔΕ.
Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 42.797 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 6.388 εκατ. ευρώ ή 17,5% έναντι του στόχου.
Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 35.844 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 5.621 εκατ. ευρώ ή 18,6% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022.
Η υπερεκτέλεση αυτή οφείλεται:
α) στην καλύτερη απόδοση των φόρων του προηγούμενου έτους που εισπράχθηκαν σε δόσεις μέχρι και το τέλος Φεβρουαρίου 2022,
β) στην παράταση της προθεσμίας πληρωμής των τελών κυκλοφορίας μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου 2022,
γ) στην καλύτερη απόδοση στην είσπραξη των φόρων του τρέχοντος έτους και
δ) στην είσπραξη μέχρι το τέλος Αυγούστου 2022 των τεσσάρων από τις οκτώ δόσεις του ΕΝΦΙΑ οι οποίες είχαν προβλεφθεί ότι θα εισπραχθούν από τον Σεπτέμβριο έως τον Δεκέμβριο του τρέχοντος έτους.
Η ακριβής κατανομή μεταξύ των κατηγοριών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού θα πραγματοποιηθεί με την έκδοση του οριστικού δελτίου.
Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 3.575 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 704 εκατ. ευρώ από τον στόχο (2.872 εκατ. ευρώ).
Τα συνολικά έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 1.921 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 849 εκατ. ευρώ από τον στόχο (2.770 εκατ. ευρώ).
Για τον Αύγουστο 2022 το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 5.519 εκατ. ευρώ, αυξημένο κατά 882 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον μηνιαίο στόχο.
Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 5.945 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 827 εκατ. ευρώ έναντι της εκτίμησης για το αντίστοιχο διάστημα που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022.
Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 5.695 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 1.401 εκατ. ευρώ ή 32,6% έναντι του στόχου, λόγω της είσπραξης της τέταρτης δόσης του ΕΝΦΙΑ που είχε προβλεφθεί ότι θα εισπραχθεί τον μήνα Δεκέμβριο αλλά κυρίως εξαιτίας της λήξης της προθεσμίας πληρωμής της πρώτης και της δεύτερης δόσης του φόρου εισοδήματος στο τέλος Αυγούστου.
Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 426 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 55 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο (481 εκατ. ευρώ).
Τα συνολικά έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 143 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 467 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο (610 εκατ. ευρώ).
Πορεία δαπανών
Οι δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου – Αυγούστου 2022 ανήλθαν στα 43.336 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 193 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (43.529 εκατ. ευρώ), που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022.
Στο σκέλος του Τακτικού Προϋπολογισμού οι πληρωμές παρουσιάζονται μειωμένες έναντι του στόχου κατά 865 εκατ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στον ετεροχρονισμό των πληρωμών των εξοπλιστικών προγραμμάτων κατά 803 εκατ. ευρώ. Μειωμένες παρουσιάζονται και οι πληρωμές για καταπτώσεις εγγυήσεων κατά 438 εκατ. ευρώ. Αντίθετα αυξημένες πληρωμές σε σχέση με τον στόχο παρατηρούνται κυρίως στις επιχορηγήσεις σε ΟΚΑ (κατά 323 εκατ. ευρώ).
Οι πληρωμές στο σκέλος των επενδυτικών δαπανών ανήλθαν στα 6.193 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 672 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο των 5.521 εκατ. ευρώ.
Η προσωρινή εικόνα των κυριότερων πληρωμών των δαπανών για δημοσιονομικά μέτρα που ελήφθησαν λόγω της πανδημίας για την περίοδο του Ιανουαρίου - Αυγούστου, έχει ως εξής:
α) η ενίσχυση μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων που επλήγησαν από τον COVID-19 στις Περιφέρειες ύψους 160 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ,
β) η συνεισφορά του δημοσίου για την αποπληρωμή επιχειρηματικών δανείων πληγέντων δανειοληπτών ύψους 83 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ,
γ) η επιδότηση κεφαλαίου κίνησης σε τουριστικές επιχειρήσεις ύψους 42 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ,
δ) η ενίσχυση των φορέων υγείας με επικουρικό προσωπικό στις Περιφέρειες ύψους 62 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ,
ε) η έκτακτη επιχορήγηση των πληττόμενων από την πανδημία επιχειρήσεων ψυχαγωγίας, γυμναστηρίων, σχολών χορού κ.λπ. ύψους 44 εκατ. ευρώ, από το ΠΔΕ,
στ) η δαπάνη αποζημίωσης ειδικού σκοπού ύψους 149 εκατ. ευρώ, η οποία πληρώθηκε από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων (κατηγορία μεταβιβάσεων),
ζ) οι πρόσθετες επιχορηγήσεις προς τον ΕΟΠΥΥ, ύψους 100 εκατ. ευρώ και προς τα νοσοκομεία και τις ΔΥΠΕ, ύψους 91 εκατ. ευρώ καθώς και η αγορά εμβολίων ύψους 269 εκατ. ευρώ,
η) η πρόσθετη επιχορήγηση προς την ΔΥΠΑ (πρώην ΟΑΕΔ) ύψους 400 εκατ. ευρώ για την κάλυψη της απώλειας εσόδων λόγω μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών των εργαζομένων και η επιχορήγηση προς τον e-ΕΦΚΑ ύψους 150 εκατ. ευρώ για την κάλυψη απώλειας εσόδων από τη μείωση των υπέρ της ΔΥΠΑ συνεισπραττόμενων εισφορών και
θ) η κρατική αποζημίωση εκμισθωτών ύψους 49 εκατ. ευρώ, λόγω μειωμένων μισθωμάτων που λαμβάνουν.
Η προσωρινή εικόνα των κυριότερων πληρωμών των δαπανών για τα μέτρα αντιμετώπισης της ενεργειακής κρίσης, που αφορούν στην Κεντρική Διοίκηση, για την περίοδο του Ιανουαρίου – Αυγούστου, έχει ως εξής:
α) επιχορήγηση προς τον ΟΠΕΚΑ ύψους 207 εκατ. ευρώ η οποία αναλύεται στα εξής επιμέρους: 120 εκατ. ευρώ για την έκτακτη δόση του επιδόματος τέκνου, 46 εκατ. ευρώ για την καταβολή της προσαύξησης της εισοδηματικής ενίσχυσης των δικαιούχων του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, 33 εκατ. για την έκτακτη οικονομική ενίσχυση των ΑμεΑ και 7 εκατ. ευρώ για την προσαύξηση της σύνταξης των ανασφάλιστων υπερηλίκων,
β) επιχορήγηση προς τον e-ΕΦΚΑ ύψους 135 εκατ. ευρώ για την έκτακτη οικονομική ενίσχυση των ευάλωτων συνταξιούχων,
γ) επιχορήγηση προς την Κοινωνία της Πληροφορίας για την ενίσχυση φυσικών προσώπων και ελεύθερων επαγγελματιών με σκοπό την αντιμετώπιση της αύξησης του κόστους των καυσίμων κίνησης (fuel pass) ύψους 301 εκατ. ευρώ και για την ενίσχυση λόγω αυξημένων λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος (power pass) ύψους 280 εκατ. ευρώ,
δ) επιχορήγηση προς τον ΟΠΕΚΕΠΕ ύψους 50 εκατ. ευρώ για την αντιμετώπιση των συνεπειών στην ελληνική κτηνοτροφία λόγω των διεθνών εξελίξεων,
ε) αποζημίωση ειδικού σκοπού για τη στήριξη εκμεταλλευτών και οδηγών ΤΑΞΙ ύψους 5 εκατ. ευρώ και
στ) επιδότηση του πετρελαίου εσωτερικής καύσης (diesel) κίνησης ύψους 102 εκατ. ευρώ.
Για την περίοδο του Ιανουαρίου – Αυγούστου 2022 οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού παρουσιάζονται μειωμένες, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2021, κατά 1.869 εκατ. ευρώ.
