Πρόταση για τη δημιουργία ενός ταμείου για την προστασία των Ευρωπαίων καταναλωτών και επιχειρήσεις από ενδεχόμενες μελλοντικές ενεργειακές κρίσεις, πρόκειται να καταθέσει ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, στην έκτακτη Σύνοδο των υπουργών Ενέργειας που πρόκειται να πραγματοποιηθεί την Παρασκευή, 30 Σεπτεμβρίου.
Παράλληλα με την πρόταση, η Ελλάδα συμμετέχει στην πρωτοβουλία κρατών-μελών για την προώθηση της επιβολής γενικού πλαφόν στο φυσικό αέριο, δηλαδή ανώτατου ορίου διαπραγμάτευσης του καυσίμου σε όλες τις ευρωπαϊκές αγορές. Στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας, η Ελλάδα, η Ιταλία, το Βέλγιο και η Πολωνία έχει ήδη συνυπογράψει σχετική επιστολή (με πιθανή συμμετοχή και άλλων χωρών στην πορεία), ώστε το θέμα να συζητηθεί στην έκτακτη Σύνοδο.
Η αμιγώς ελληνική πρωτοβουλία αφορά ουσιαστικά στη δημιουργία μίας δικλείδας ασφαλείας, η οποία θα τεθεί σε εφαρμογή τα επόμενα χρόνια, στην περίπτωση που υπάρξει πάλι κάποιο «επεισόδιο» απότομης και ραγδαίας εκτίναξης των τιμών. Αυτή τη φορά, όπως υποστηρίζει η ελληνική πλευρά, η Ευρώπη θα είναι εκ των προτέρων έτοιμη να αντιμετωπίσει την «έκρηξη» του κόστους, ώστε να αμβλύνει εξαρχής τις συνέπειες για την κοινωνία και την οικονομία.
Το ελληνικό μοντέλο σε πανευρωπαϊκή κλίμακα
Σύμφωνα με πληροφορίες του insider.gr, το προτεινόμενο Ταμείο θα δημιουργηθεί με την ίδια φιλοσοφία με τον ελληνικό Μηχανισμό Αντιστάθμισης Κινδύνου για μελλοντικές κρίσεις, ο οποίος ανακοινώθηκε από τον υπουργό ΠΕΝ στα τέλη Αυγούστου και πρόκειται να τεθεί σε εφαρμογή το επόμενο χρονικό διάστημα στη χώρα μας.
Όπως είχε αναφέρει ο κ. Σκρέκας, σκοπός αυτού του εργαλείου είναι να προστατευθούν και να θωρακισθούν οι Έλληνες από μελλοντικές επώδυνες ενεργειακές κρίσεις, αξιοποιώντας το αποθεματικό που θα δημιουργεί για τη λειτουργία του. Σε αυτό το πλαίσιο, το αποθεματικό θα αποτελέσει ουσιαστικά μία δυνητική έκτακτη πηγή ρευστότητας για τους προμηθευτές ρεύματος και φυσικού αερίου (κυρίως μάλιστα αερίου), ώστε να προχωρήσουν σε hedging και να διασφαλισθούν σε περίπτωση διαφαινόμενης νέας «έκρηξης» του ενεργειακού κόστους.
Προϋπόθεση για τη χορήγηση δανείου σε έναν προμηθευτή θα είναι αυτός να διατηρήσει σταθερές τις τιμές του, και σε ανταγωνιστικά επίπεδα. Έτσι, θα λειτουργήσει ως ανάχωμα, ώστε οι ανατιμήσεις να μην «περάσουν» στη λιανική αγορά, έχοντας τη δυνατότητα να αποπληρώσει το δάνειο σε βάθος χρόνου.
Διαφοροποίηση των πηγών εσόδων
Στην περίπτωση του ελληνικού μηχανισμού, όπως είναι γνωστό τα έσοδα για το αποθεματικό θα δημιουργηθούν με την εισφορά που θα περιληφθεί στους λογαριασμούς ΥΚΩ και δεν θα ξεπερνά το 1 λεπτό/KWh για τους οικιακούς καταναλωτές. Για την πανευρωπαϊκή εφαρμογή του ελληνικού μηχανισμού, όπως είναι φυσικό, θα πρέπει να υπάρξουν διαφορετικές πηγές χρηματοδότησης για το αντίστοιχο «μαξιλάρι». Πιθανές τέτοιες πηγές είναι ο χαμηλότοκος δανεισμός από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, τα δικαιώματα ρύπων, καθώς και τα κονδύλια που θα μείνουν αδιάθετα από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Ανεξάρτητα πάντως από την έκβαση της πρότασης της χώρα μας, αξίζει να σημειωθεί ότι το ελληνικό εργαλείο πρόκειται να ξεκινήσει να «τρέχει» άμεσα, με την έναρξη δημιουργίας του αποθεματικού. Έτσι, σύντομα αναμένεται να εκδοθεί η Υπουργική Απόφαση για αναπροσαρμογή των χρεώσεων ΥΚΩ, στο πλαίσιο της οποίας για τους οικιακούς θα εξισωθούν οι μοναδιαίες επιβαρύνσεις για τις τρεις υφιστάμενες κλίμακες κατανάλωσης, με την τιμή τους να καθορίζεται στα 1,7 λεπτά του ευρώ ανά κιλοβατώρα.
Αυτό σημαίνει ότι για τις τετραμηνιαίες καταναλώσεις έως 1.600 κιλοβατώρες θα υπάρξει αύξηση κατά 1,01 λεπτό του ευρώ, καθώς η υφιστάμενη χρέωση ήταν 0,69 λεπτά. Επομένως, η επιπλέον επιβάρυνση θα ανέλθει κατά μέγιστο σε 4 ευρώ ανά μήνα.
Προώθηση του γενικού πλαφόν στο αέριο
Την ίδια στιγμή, με την επιστολή για το γενικό πλαφόν στο αέριο, τα κράτη-μέλη μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα ζητούν από την Κομισιόν να παρουσιάσει την Παρασκευή προς συζήτηση συγκεκριμένες «φόρμουλες» για την εφαρμογή του μέτρου. Από τις διαπραγματεύσεις που θα γίνουν, σκοπός είναι να υπάρξει σε δεύτερη φάση ένας κύκλος διαβουλεύσεων επί μία συγκεκριμένης πλέον πρότασης για ευρωπαϊκό Κανονισμό, ώστε να τεθεί σε εφαρμογή ένα «ταβάνι» στις τιμές διαπραγμάτευσης του καυσίμου σε όλες τις ευρωπαϊκές χονδρεμπορικές αγορές.
Στην επιστολή, τονίζεται ότι με το πλαφόν θα αντιμετωπισθεί η βασική αιτία της ανόδου των τιμών των ενεργειακών προϊόντων. Κάτι που, όπως επισημαίνεται, μπορεί να γίνει με τέτοιον τρόπο ώστε να διασφαλισθεί η ασφάλεια τροφοδοσίας της «Γηραιάς Ηπείρου» με καύσιμο, την ίδια στιγμή που θα βοηθήσει τις χώρες της Ε.Ε. να αντιμετωπίσουν τις πληθωριστικές πιέσεις.
