Τις παραμέτρους που αναφέρονταν στο προσχέδιο του προτεινόμενου Κανονισμού, για το οποίο έγραφε νωρίτερα το insider.gr, υιοθέτησαν οι Ευρωπαίοι υπουργοί Ενέργειας, με τη συμφωνία τους στα τρία νέα μέτρα για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης. Αυτό δείχνει η δήλωση που έκανε ο Τσέχος υπουργός Βιομηχανίας και Εμπορίου, Γιόζεφ Σικέλα, περιγράφοντας τη συμφωνία.
Υπενθυμίζεται ότι τα τρία νέα μέτρα που προβλέπονταν στον Κανονισμό, η εφαρμογή των οποίων περιγραφόταν στο προσχέδιο, είχαν ανακοινωθεί από την Πρόεδρο της Κομισιόν στις 14 Σεπτεμβρίου. Αυτά είναι η εφαρμογή πλαφόν στους ηλεκτροπαραγωγούς, η μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας και η επιβολή έκτακτης εισφοράς αλληλεγγύης στις εταιρείες ορυκτών καυσίμων (πετρελαίου, αερίου και διυλιστήρια).
«Η συμφωνία που επιτεύχθηκε σήμερα θα φέρει ανακούφιση στους Ευρωπαίους πολίτες και τις εταιρείες. Τα κράτη-μέλη θα μειώσουν τις αιχμές στην καμπύλη ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας, γεγονός που θα έχει άμεση θετική επίδραση στις τιμές. Παράλληλα, θα αναδιανείμουν τα πλεονάζοντα κέρδη από τον ενεργειακό τομέα σε όσους δυσκολεύονται να πληρώσουν τους λογαριασμούς τους», σημειώνει στη δήλωσή του ο Τσέχος υπουργός.
Μείωση της ζήτησης για ρεύμα
Σύμφωνα με τον κ. Σικέλα, στη Σύνοδο συμφωνήθηκε ένας εθελοντικός στόχος συνολικής μείωσης 10% της ακαθάριστης κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας και ένας υποχρεωτικός στόχος μείωσης 5% της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας σε ώρες αιχμής.
Τα κράτη-μέλη θα προσδιορίσουν το 10% των ωρών αιχμής μεταξύ της 1ής Δεκεμβρίου 2022 και της 31ης Μαρτίου 2023, κατά τη διάρκεια των οποίων θα μειώσουν τη ζήτηση. Επίσης, είναι ελεύθερα να επιλέξουν τα κατάλληλα μέτρα για τη μείωση της κατανάλωσης και για τους δύο στόχους κατά την συγκεκριμένη περίοδο.
Πλαφόν στους ηλεκτροπαραγωγούς
Επίσης, οι χώρες συμφώνησαν να περιοριστούν τα έσοδα στα 180 ευρώ/MWh για τους ηλεκτροπαραγωγούς που χρησιμοποιούν τις λεγόμενες «υπο-οριακές» τεχνολογίες για την παραγωγή ρεύματος, όπως ΑΠΕ, πυρηνικά και λιγνίτη. Οι παραγωγοί αυτών κατηγοριών σημείωσαν απροσδόκητα μεγάλα οικονομικά κέρδη τους τελευταίους μήνες, χωρίς να αυξηθεί το λειτουργικό τους κόστος.
Το επίπεδο του πλαφόν έχει σχεδιαστεί για να διατηρηθεί η κερδοφορία των φορέων εκμετάλλευσης και να αποφευχθεί η όποια παρεμπόδιση των επενδύσεων σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Τα κράτη μέλη συμφώνησαν να χρησιμοποιήσουν μέτρα της επιλογής τους για τη συγκέντρωση και διοχέτευση των εσόδων, προς την υποστήριξη και την προστασία των τελικών πελατών ηλεκτρικής ενέργειας. Παράλληλα, εισήγαγαν ορισμένες ευελιξίες για να προσαρμόσουν την εφαρμογή του ανώτατου ορίου εσόδων στις συνθήκες και τα μέτρα που ισχύουν σε εθνικό επίπεδο.
Αυτές περιλαμβάνουν τη δυνατότητα ορισμού υψηλότερου πλαφόν, τη χρήση μέτρων που περιορίζουν περαιτέρω τα έσοδα της αγοράς, τη διαφοροποίηση μεταξύ τεχνολογιών και την εφαρμογή ορίων στα έσοδα άλλων «παικτών» της αγοράς, όπως των trader.
Έκτακτη εισφορά στις εταιρείες ορυκτών καυσίμων
Τα κράτη μέλη συμφώνησαν να επιβάλουν μια υποχρεωτική και προσωρινή εισφορά αλληλεγγύης στα κέρδη των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στους τομείς του αργού πετρελαίου, του φυσικού αερίου, του άνθρακα και των διυλιστηρίων. Η εισφορά αλληλεγγύης θα υπολογιστεί επί των φορολογητέων κερδών, όπως καθορίζονται από τους εθνικούς φορολογικούς κανόνες, για το οικονομικό έτος που αρχίζει το 2022 ή/και το 2023.
Στα κέρδη που θα φορολογηθούν θα είναι αυτά που υπερβαίνουν κατά 20% την αύξηση των μέσων ετήσιων φορολογητέων κερδών από το 2018. Η εισφορά αλληλεγγύης θα εφαρμοσθεί επιπλέον των τακτικών φόρων και εισφορών που ισχύουν στα κράτη μέλη.
Τα κράτη-μέλη μπορούν να διατηρήσουν τα εθνικά μέτρα που ισοδυναμούν με την εισφορά αλληλεγγύης, υπό τον όρο ότι αυτά είναι συμβατά με τους στόχους του κανονισμού και παράγουν τουλάχιστον συγκρίσιμα έσοδα. Παράλληλα, θα χρησιμοποιήσουν τα έσοδα από τη συνεισφορά αλληλεγγύης για την παροχή οικονομικής στήριξης σε νοικοκυριά και εταιρείες και για να μετριάσουν τις επιπτώσεις των υψηλών λιανικών τιμών ηλεκτρικής ενέργειας.
Χρόνος εφαρμογής
Τα μέτρα έχουν προσωρινό και έκτακτο χαρακτήρα. Θα ισχύσουν από την 1η Δεκεμβρίου 2022 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023. Οι στόχοι μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας θα ισχύουν έως τις 31 Μαρτίου 2023. Το πλαφόν στα έσοδα των ηλεκτροπαραγωγών θα εφαρμοσθεί έως τις 30 Ιουνίου 2023.
