Με οριακή μείωση, κατά 2%, έκλεισε η εγχώρια αγορά Επόμενης Ημέρας τον Νοέμβριο, καθώς διαμορφώθηκε στα 227,5 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, έναντι των 232,6 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, που ήταν τον Οκτώβριο.
Ωστόσο η «άφιξη» του χειμώνα, ήδη από τα τέλη του προηγούμενου μήνα, πρόκειται να ωθήσει ανοδικά τον Δεκέμβριο τις χονδρεμπορικές τιμές ρεύματος και στην Ελλάδα, όπως και στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές αγορές ηλεκτρικής ενέργειας, λόγω της ανόδου των τιμών αερίου. Έτσι, όπως σημειώνουν αναλυτές, δίνει μία «πρόγευση» των ακόμη μεγαλύτερων αυξήσεων που θα έρθουν τον Ιανουάριο, καθώς η περαιτέρω αύξηση της κατανάλωσης ρεύματος θα προκαλέσει νέα ενίσχυση στο κόστος του καυσίμου.
Όσον αφορά τον μήνα που διανύουμε, αυτός αναμένεται να ολοκληρωθεί με την αγορά Ηλεκτρικής Ενέργειας αυξημένη κατά τουλάχιστον 30% σε μηνιαία βάση, όπως σημειώνουν αναλυτές, με την τιμή της να «επιστρέφει» στα επίπεδα των 300 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, ή και παραπάνω. Μία αύξηση όμως που δεν θα «περάσει» στους λογαριασμούς των νοικοκυριών, καθώς οι λιανικές τιμές ρεύματος για τον Δεκέμβριο «κλείδωσαν» την προηγούμενη εβδομάδα.
Όπως έχει γράψει το Insider.gr, οι χρεώσεις των προμηθευτών κινούνται τον Δεκέμβριο από 28,5 έως 39,8 λεπτά του ευρώ ανά κιλοβατώρα, έναντι 35-42,8 λεπτών του ευρώ τον Νοέμβριο. Αφαιρώντας από τις χρεώσεις αυτές τις επιδοτήσεις της πολιτείας, οι «καθαρές» τιμές για τον μήνα που διανύουμε διαμορφώνονται σε 6,4 έως τα 17,7 λεπτά του ευρώ ανά κιλοβατώρα, παραμένοντας σταθερές ή καταγράφοντας ελάττωση σε μηνιαία βάση – με τις μειώσεις να φτάνουν ακόμη και το -59%.
Παθητικό για τους περισσότερους προμηθευτές τον Δεκέμβριο
Το «κλείδωμα» των τιμών λιανικής πριν από την έναρξη κάθε μήνα σημαίνει ότι οι λογαριασμοί των καταναλωτών είναι «θωρακισμένοι» από τις αυξομειώσεις που μπορεί να έχουν οι χονδρεμπορικές τιμές στην εγχώρια αγορά μέσα στο συγκεκριμένο χρονικό «παράθυρο». Ωστόσο, αυτό δεν ισχύει για το κόστος των προμηθευτών, οι οποίοι διασφαλίζουν από τη χονδρεμπορική αγορά ένα μεγάλο μέρος των ποσοτήτων ηλεκτρικής ενέργειας που παρέχουν στους πελάτες τους. Κάτι που σημαίνει ότι οι εταιρείες είναι εκτεθειμένες σε αυτές τις αυξομειώσεις.
Μάλιστα, όπως σημειώνουν τα ίδια στελέχη του κλάδου της προμήθειας, το γεγονός ότι χρειάζεται να προβλέψουν την εξέλιξη της χονδρεμπορικής 10 ημέρες πριν από την έναρξη του μήνα, για να ανακοινώσουν τις χρεώσεις την 20ή ημέρα του προηγούμενου μηνός, καθιστά επισφαλείς τις προβλέψεις. Επομένως, οι εκτιμήσεις τους άλλες φορές να κινούνται υψηλότερα από τα επίπεδα στα οποία διαμορφώνεται πραγματικά η αγορά, και άλλες φορές χαμηλότερα.
Όπως συμπληρώνουν οι εκπρόσωποι των προμηθευτών, ο Δεκέμβριος είναι ένα παράδειγμα χαμηλότερων προβλέψεων, καθώς μία χονδρεμπορική τιμή στα επίπεδα των 300 ευρώ ανά Μεγαβατώρα «μεταφράζεται» σε κόστος προμήθειας στα 385 ευρώ ανά Μεγαβατώρα. Ωστόσο, με εξαίρεση τρεις μόλις προμηθευτές, όλοι οι υπόλοιποι ανακοίνωσαν χρεώσεις κάτω από αυτή την τιμή (που αντιστοιχεί σε 38,5 λεπτά του ευρώ ανά Κιλοβατώρα). Επομένως, με εξαίρεση τις τρεις αυτές εταιρείες, όλες οι υπόλοιπες θα έχουν παθητικό τον μήνα που διανύουμε.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η πρόβλεψη για χαμηλότερες χονδρεμπορικές τιμές οφείλεται στο γεγονός ότι στο διάστημα που μεσολάβησε από τις 20 Νοεμβρίου (και τις ανακοινώσεις των εταιρειών) και έως το τέλος του μήνα, η πτώση των θερμοκρασιών είχε ως συνέπεια να αυξηθεί η τιμή του αερίου. Επομένως, το συμβόλαιο παράδοσης Δεκεμβρίου (με το οποίο θα «τρέξει» όλο τον μήνα το λειτουργικό κόστος των μονάδων αερίου) διαμορφώθηκε στα 120,32 ευρώ ανά Μεγαβατώρα (σωρευτική μεσοσταθμική τιμή), με τις εταιρείες να κάνουν τους υπολογισμούς τους, λαμβάνοντας υπόψη χαμηλότερη τιμή.
Από ακριβότερη «γυρίζει» στις φθηνότερες η ελληνική αγορά
Την ίδια στιγμή, η εναλλαγή της εξέλιξης των τιμών του αερίου από καθοδική (έως τις 20 Νοεμβρίου περίπου) σε ανοδική, αποτυπώνει τη διαφοροποίηση που έχει η ελληνική χονδρεμπορική αγορά ρεύματος από τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές, λόγω του τρόπου τιμολόγησης του αερίου. Έτσι, το γεγονός ότι το αέριο που χρησιμοποιείται στις εγχώριες ηλεκτροπαραγωγικές μονάδες κοστολογείται με βάση το μοντέλο month ahead, έχει ως συνέπεια από την έναρξη του ανοδικού «ράλι» του καυσίμου, η εγχώρια αγορά Επόμενης Ημέρας να είναι από τις φθηνότερες πανευρωπαϊκά.
Ενδεικτικό παράδειγμα η χθεσινή ημέρα, όπου η ελληνική αγορά διαμορφώθηκε στα 330,32 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, πιο ψηλά μόνο από τη Ρουμανία, τη Βουλγαρία, την Ιρλανδία, την Πολωνία, την Ισπανία και την Πορτογαλία. Κι αυτό γιατί η τιμή του αερίου στη χώρα μας είναι «κλειδωμένη» στα 120,32 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, ενώ στα περισσότερα άλλα κράτη επηρεάζεται και από το κόστος των spot φορτίων, το οποίο είναι υψηλότερο (στα επίπεδα των 142 ευρώ ανά MWh).
Αντίθετα τον Οκτώβριο όπως και σχεδόν όλο τον Νοέμβριο, οι χώρες όπου το αέριο τιμολογείται και με βάση την τιμή των spot φορτίων, επωφελούνταν από τη συνεχιζόμενη μείωση των τιμών του καυσίμου. Επομένως, και τους δύο αυτούς μήνες, η ελληνική αγορά ρεύματος ήταν η ακριβότερη στην Ε.Ε.