Την ανάπτυξη, (επαν)ενεργοποίηση και αξιοποίηση της δικής του σιδηροδρομικής «Γραμμής V» στην Πελοπόννησο, εξετάζει ο ΟΣΕ, υπό τον Σπ. Πατέρα, σε συνεργασία με το αρμόδιο υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών. Πρόκειται για την επαναλειτουργία του υπάρχοντος δικτύου Πατρών – Πύργου – Καλαμάτας – Τριπόλεως – Ναυπλίου – Κορίνθου που στον χάρτη μοιάζει με μια γραμμή σχήματος «V», θυμίζοντας την περίφημη γραμμή «U» του μετρό της Αθήνας.
Σκοπός του συνολικού σιδηροδρομικού έργου της Πελοποννήσου θα είναι ο προαστιακός, τουριστικός και εμπορευματικός χαρακτήρας, με βασική μέριμνα την εξυπηρέτηση του επιβατικού κοινού και των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στα μεγάλα αστικά έργα και στις ΒΙ.ΠΕ.
Ψηλά στη λίστα του ΟΣΕ
Στον ΟΣΕ έχουν ψηλά στη λίστα αυτή τη σημαντική δράση, η οποία αφορά στην αξιοποίηση του δικτύου στην Πελοπόννησο. Στόχος είναι μία συνολική αντιμετώπιση, με σκοπό την ευρύτερη προαστιακή σύνδεσή της και την αξιοποίηση του σιδηροδρομικού δικτύου με στόχο να αποκομίσει η Πελοπόννησος τουριστικά και αναπτυξιακά οφέλη στα πρότυπα αντίστοιχων ευρωπαϊκών μοντέλων ανάπτυξης.
Στα σχέδια του Οργανισμού σε πρώτη φάση είναι η γραμμή Κορίνθου- Ναυπλίου αλλά και η προαστιακή σύνδεση της Κάτω Αχαϊάς με τον Πύργο. Το πρώτο τμήμα έχει κόστος που εκτιμάται σε περίπου 15 με 20 εκατ. ευρώ, ενώ όσον αφορά στο «δυτικό μέτωπο» ο προϋπολογισμός υπολογίζεται σε περίπου 60 εκατ. ευρώ.
Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι ο λόγος γίνεται για την ανάπτυξη του δικτύου από τον ΟΣΕ και μόνο. Δηλαδή, στα παραπάνω ποσά δεν υπολογίζονται δράσεις άλλων φορέων (π.χ. της ΓΑΙΑΟΣΕ για σταθμούς, τροχαίο υλικό κ.α.) που προφανώς θα ανεβάσουν τον προϋπολογισμό σε μεγαλύτερα νούμερα.
Στον ΟΣΕ και στο υπουργείο επιθυμούν να πραγματοποιηθούν άμεσα όλες οι απαραίτητες ενέργειες για την επαναλειτουργία του υπάρχοντος σιδηροδρομικού δικτύου Πατρών – Πύργου – Καλαμάτας – Τριπόλεως – Ναυπλίου – Κορίνθου, κάτι που άλλωστε αποφασίστηκε στην πρώτη σύσκεψη σχετικής επιτροπής για τη διερεύνηση εναλλακτικών λύσεων και λήψη αποφάσεων σχετικά με το νότιο σιδηροδρομικό δίκτυο της Πελοποννήσου, η οποία έγινε στις 16 Δεκεμβρίου, στο υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, στην Αθήνα. Στον ΟΣΕ έχουν σκοπό να βάλουν σε «ράγες» τη δημοπράτηση αυτών των projects γνωρίζοντας βέβαια ότι ο «δρόμος» έχει μπροστά του αρκετές διαδικασίες όπως οι μελέτες (προφανώς και σκοπιμότητας, οφέλους – κόστους), η εξασφάλιση χρηματοδότησης κ.α.
Στην πρόσφατη σύσκεψη στο υπ. Υποδομών & Μεταφορών (υπό τον γενικό γραμματέα Μεταφορών Γιάννης Ξιφαράς και μετείχαν επίσης ο πρόεδρος του Δ.Σ. και διευθύνων σύμβουλος του ΟΣΕ Σπύρος Πατέρας, καθώς και ο περιφερειάρχης Πελοποννήσου Παναγιώτης Νίκας), αποφασίστηκε, μεταξύ άλλων, να:
- αντιμετωπιστεί το υπάρχον έργο ως ενιαίο, με σχεδιασμό ανάταξης της ως σιδηροδρομικής γραμμής, λαμβάνοντας υπόψη όλες τις επιμέρους παραμέτρους ολιστικού στρατηγικού σχεδιασμού, όπως κατασκευή, συντήρηση, λειτουργία, σταθμούς μετεπιβίβασης, τροχαίο υλικό, διασύνδεση με άλλα μέσα μεταφορών κ.λπ.
- ενταχθεί στον προγραμματισμό η αναβάθμιση του Μηχανοστασίου της Τρίπολης ως κεντρική μονάδα συντήρησης σιδηροδρομικού υλικού του δικτύου.
- εκπονηθεί από τον ΟΣΕ μελέτη σκοπιμότητας και βιωσιμότητας του ενιαίου έργου, η οποία θα λάβει υπόψη τις επιμέρους μελέτες βιωσιμότητας των αξόνων Κορίνθου – Αργους – Ναυπλίου και Κάτω Αχαάς – Πύργου, έργων που βρίσκονται ήδη σε τροχιά δημοπράτησης.
ΟΣΕ: Το ιστορικό και η ανάλυση για το έργο «Πάτρα – Πύργος»
Όπως και πρόσφατα έχει αναφέρει το insider.gr, ενδιαφέρον παρουσιάζει το ιστορικό και η ανάλυση για το έργο, όπως είχε αποτυπωθεί παλιότερα σε σχετική εισήγηση της «ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ» του Οργανισμού προς τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο του ΟΣΕ. Το έργο της Σιδηροδρομικής Γραμμής Κάτω Αχαΐα – Πύργος, αποτελεί μέρος του συνολικότερου έργου σιδηροδρομικής διασύνδεσης μεταξύ της Πάτρας και του Πύργου και είναι συνέχεια της διασύνδεσης που πραγματοποιήθηκε σε πρώτη φάση μεταξύ της Πάτρας και της Κάτω Αχαΐας. Το έργο συνολικού προϋπολογισμού 48 εκατ. ευρώ και συνολικού μήκους 77 χιλιομέτρων περιλαμβάνει την ανακαίνιση και αναβάθμιση της υπάρχουσας γραμμής που είναι ανενεργή μέχρι και τον Πύργο, ενώ περιλαμβάνεται σε αυτό η ανακαίνιση των επτά σταθμών από την Κάτω Αχαΐα μέχρι τον Πύργο.
Στο πλαίσιο του έργου θα υλοποιηθεί ανακαίνιση της υποδομής, επιδομής και θα γίνει αντικατάσταση στρωτήρων, ενώ πρόσθετα θα τοποθετηθούν αυτόματα συστήματα ισόπεδων διαβάσεων και πλέον η διάρκεια της διαδρομής θα είναι μία ώρα.
Σημειώνεται ότι αυτό αποτελεί την Α’ Φάση του έργου κανονικοποίησης της γραμμής Πάτρα – Πύργος – Καλαμάτα η οποία είναι στο αναλυτικό δίκτυο των Διευρωπαϊκών Δικτύων Μεταφοράς. Για το εν λόγω τμήμα έχουν γίνει οριστικές μελέτες κανονικοποίησης της γραμμής από την ΕΡΓΟΣΕ οι οποίες εν μέρει θα ληφθούν υπόψη στον σχεδιασμό.
Η χρηματοδότηση του έργου από την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδος μέσω πόρων του ΕΣΠΑ θεωρούνταν εξασφαλισμένη, καθώς το έργο αποτελεί προτεραιότητα τόσο για την Περιφέρεια, όσο και για τον Οργανισμό Σιδηροδρόμων Ελλάδος ο οποίος έχει αναλάβει να εξασφαλίσει τους απαιτούμενους πόρους για το σχεδιασμό και την ωρίμανση του. Έχουν ήδη εκπονηθεί από τον ΟΣΕ οριστικές μελέτες έργων υποδομής για την σιδηροδρομική γραμμή από την Πάτρα έως τον Πύργο και την Αρχαία Ολυμπία.
Το έργο εντάσσεται στο συνολικό σχεδιασμό του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών για την ανάπτυξη των σιδηροδρομικών μεταφορών της χώρας. Το τμήμα του Έργου από την Κάτω Αχαΐα έως τον Πύργο θα αποτελέσει μελλοντική προέκταση του Προαστιακού Πάτρας και θα εξασφαλίσει την επανασύνδεση της πρωτεύουσας της Ηλείας με την Πάτρα αλλά και την Αθήνα.
Η αναγκαιότητα της υλοποίησης του έργου είναι πολύ σημαντική για τις υποδομές της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας και για τον ΟΣΕ καθώς το έργο θα διασυνδέει σημαντικά λιμάνια κρουαζιέρας (Κατάκολο), θα εξυπηρετήσει ξενοδοχειακές επιχειρήσεις σε Αχαΐα και Ηλεία αυξάνοντας την προστιθέμενη αξία στο τουριστικό προϊόν της περιοχής επιρροής του έργου, θα εξυπηρετήσει τις εμπορευματικές μεταφορές και θα διασυνδέσει τις δυο μεγάλες πρωτεύουσες των Περιφερειακών Ενοτήτων Αχαΐας και Ηλείας στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδος.
Τα παλιά πλάνα για μετά την Κόρινθο
Όσον αφορά γενικότερα στην περιοχή, ουσιαστικά, στον ΟΣΕ μελετούσαν την ανάπτυξη του μετρικού δικτύου στην Πελοπόννησο, όχι όμως τόσο (ή μόνο) για μεταφορά επιβατών και εμπορευμάτων, όσο και για λόγους που έχουν προαστιακή, τουριστική, πολιτιστική δράση και διάσταση, δεδομένου ότι δεν μπορούν να κινηθούν στις υφιστάμενες «γραμμές» τρένα με υψηλές ταχύτητες. Να έχει δηλαδή το δίκτυο έναν προαστιακό χαρακτήρα σύνδεσης μεταξύ των τοπικών κοινωνιών της Πελοποννήσου και ταυτόχρονα να «δέσει» με μια αναπτυξιακή τουριστική λογική, ενώ σε έναν βαθμό να έχει τη δυνατότητα να συνδέεται και με τις ΒΙ.ΠΕ.
Στον ΟΣΕ είχαν «λοκάρει» περιοχές όπως το Διακοπτό και τα Καλάβρυτα, η Καλαμάτα, το Άργος, η Πάτρα και ο Πύργος κ.α. αν και ακόμα τα σχέδια είναι σε πρώιμο στάδιο ενώ προωθείται και μελέτη σκοπιμότητας για το κατά πόσο είναι εφικτό να εξασφαλιστεί χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ωστόσο, πλέον ο σχεδιασμός μπαίνει σε άλλη βάση με το υπουργείο να «χτίζει» ομάδα που θα εξετάσει τρόπους αξιοποίησης και αναβάθμισης του σιδηροδρομικού δικτύου Πελοποννήσου.
Η σύνδεση Διακοπτό – Καλάβρυτα (Ι.Μ. ΑΓΙΑΣ ΛΑΥΡΑΣ)
Να προσθέσουμε επίσης ότι ο ΟΣΕ έχει εκκινήσεις ενέργειες για το έργο ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ ΔΙΑΚΟΠΤΟ – ΚΑΛΑΒΡΥΤΑ έως ΤΗΝ Ι.Μ. ΑΓΙΑΣ ΛΑΥΡΑΣ» (μελέτες κ.λπ.). Το αντικείμενο της παρούσης Σύμβασης αφορά στην εκπόνηση των απαραίτητων μελετών (Συγκοινωνιακή Μελέτη Χάραξης σε στάδιο προμελέτης, Γεωλογική μελέτη σε στάδιο οριστικής, Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων) για την επέκταση της υφιστάμενης σιδηροδρομικής γραμμής Διακοπτό – Καλάβρυτα, έως την Ι.Μ. Αγίας Λαύρας μήκους περίπου 5χλμ. Το υπό μελέτη έργο περιλαμβάνει επεμβάσεις σε υποδομή ανοικτής γραμμής. Επίσης, προβλέπεται η διαμόρφωση τερματικού Σιδηροδρομικού Σταθμού σε χώρο πλησίον της Ι.Μ. Αγίας Λαύρας.
Δεδομένου ότι η προτεινόμενη χάραξη του επεκτεινόμενου προς Αγ. Λαύρα σιδηροδρομικού δικτύου διέρχεται από το Εθνικό Πάρκο της περιοχής του ορεινού όγκου Χελμού – Βουραϊκού απαγορεύεται η κατασκευή έργων και εγκαταστάσεων δραστηριοτήτων που περιλαμβάνονται στην 1η υποκατηγορία της πρώτης (Α) κατηγορίας (σιδηρόδρομος), ζητήθηκε ο χαρακτηρισμός του έργου ως εθνικής σημασία, όπως και έγινε. Ο χαρακτηρισμός του έργου ως εθνικής σημασίας, με την ως άνω απόφαση, ήταν απαραίτητη προϋπόθεση για τον έλεγχο της μελέτης από τη Διεύθυνση Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης (ΔΙΠΑ), προκειμένου να εκδοθεί Απόφαση των Περιβαλλοντικών όρων του έργου του θέματος. Στις 20.12.2022 διαβιβάστηκε ο φάκελος ΜΠΕ για δημόσια διαβούλευση και γνωμοδοτήσεων των αρμόδιων υπηρεσιών.
