Το 2022 κλείνει με τον πληθωρισμό παγκοσμίως, αλλά και στην Ελλάδα, να πλήττει τις οικονομίες και τη τσέπη των καταναλωτών, «ριζώνοντας» όλο και πιο πολύ στην αγορά. Αλλά και με τις εκτιμήσεις για το 2023 να είναι δυσοίωνες, με την Ευρώπη να ετοιμάζεται για μία μάχη διαρκείας με την ακρίβεια.
Ένα μεγάλο ζήτημα που απασχολεί, όλο και πιο πολύ, είναι πως την πράξη αυτή η άνοδος τιμών δεν είναι ίδια για όλους. Όσοι έχουν υψηλά εισοδήματα, είναι λιγότερο εκτεθειμένοι, γιατί καταναλώνουν μικρότερο μέρος του εισοδήματός τους. Αντιθέτως, για το φτωχότερο μέρος της κοινωνίας, ο πληθωρισμός είναι πολύ μεγαλύτερος.
Σύμφωνα με στοιχεία της Κομισιόν (από μελέτη του JRC που μετρά τον πληθωρισμό για κάθε εισοδηματική κατηγορία του πληθυσμού), με βάση τον πληθωρισμό Οκτωβρίου το 1/5ο του πλουσιότερου πληθυσμού στην Ελλάδα, ο δείκτης τιμών Καταναλωτή αυξήθηκε λιγότερο από 10%. Αντιθέτως, για το 1/5ο των πιο φτωχών καταναλωτών ο πληθωρισμός αυξήθηκε πάνω από 16%....
Αυτή η ψαλίδα στον πληθωρισμό υπάρχει σε όλα τα κράτη σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό. Το ζήτημα είναι Πανευρωπαϊκό αλλά είναι πιο έντονο στα κράτη που έχουν χαμηλά εισοδήματα, όπως η Ελλάδα. Και τούτο γιατί σε αυτά τα κράτη, μεγάλο μέρος των απολαβών καταλήγουν για στέγαση ή για διατροφή. Αντίθετα σε κράτη με υψηλά εισοδήματα ακόμα και το πιο φτωχό μέρος του πληθυσμού μπορεί να διαχειριστεί καλύτερα την ακρίβεια.
Για αυτό, εξηγούν αρμόδιες πηγές, έχει τεράστια σημασία το 2023 τι κινήσει θα γίνουν όχι μόνο για την γενικότερη ενίσχυση των εισοδημάτων, αλλά και για τη συγκράτηση των αυξήσεων ειδικά στο πακέτο της ενέργειας, της στέγασης και για διατροφή.
Η Επιτροπή επισημαίνει πως η κρίση στις τιμές της ενέργειας «έχει σημαντικές κοινωνικές και διανεμητικές επιπτώσεις, απαιτώντας επαρκή και στοχευμένη πολιτική υποστήριξη. Οι υψηλότερες τιμές ενέργειας και τροφίμων τείνουν να έχουν δυσανάλογο αντίκτυπο στα νοικοκυριά χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, επειδή η ενέργεια και τα τρόφιμα των νοικοκυριών αντιπροσωπεύουν υψηλότερο μερίδιο της κατανάλωσής τους». Μόνο λίγες χώρες παρουσίασαν την αντίθετη τάση, με το πι πλούσιο 1/5ο του πληθυσμού να βιώνει υψηλότερα επίπεδα πληθωρισμού.
Εξηγεί πως πέρα από τον αντίκτυπο στο καλάθι του νοικοκυριού, οι πολίτες χαμηλού εισοδήματος έχουν επίσης πιο περιορισμένη ικανότητα να χρησιμοποιούν αποταμιεύσεις και έχουν λιγότερα μέσα για να επενδύσουν σε λύσεις εξοικονόμησης ενέργειας….
Αλλά και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα που επίσης μελετά το θέμα επισημαίνει ότι η διαφορά μεταξύ του πραγματικού ποσοστού πληθωρισμού στο χαμηλότερο και το υψηλότερο εισοδηματικό 1/5ο του πληθυσμού βρίσκεται επί του παρόντος στο μέγιστο ύψος από το 2006. Δείχνει πως το χάσμα από τον Σεπτέμβριο του 2021 και μετά αυξάνεται ταχέως.
Αυτό το χάσμα πληθωρισμού μεταξύ φτωχότερων και πλουσιότερων νοικοκυριών οφείλεται κυρίως στις τιμές της ενέργειας και των τροφίμων, εξηγεί. Είναι οι κύριοι μοχλοί του υψηλότερου πληθωρισμού που αντιμετωπίζουν τα νοικοκυριά με χαμηλότερο εισόδημα.
