Η κληρονομιά του 2022 στο 2023, φαίνεται έτοιμη να «χαθεί» από τα όσα ήδη ξεκίνησαν να συμβαίνουν με τον νέο χρόνο, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά στην «τύχη» του Ευρώ.
Το «ακριβό» Ευρώ της προ πανδημίας περιόδου... χάθηκε στα όσα ακολούθησαν από τον Μάρτη του 2020 με το ενιαίο ευρωπαϊκό νόμισμα να «βουτάει» από τα τα 1,2 – 1,3 δολάρια σε επίπεδα κάτω της ισοτιμίας του ένα προς ένα, για να ισορροπήσει τελευταία ελαφρά πάνω το ένα δολάριο (1,07 – 1,08).
Τα όσα συνέβησαν με τα οικονομικά lockout της πανδημίας, αλλά κυρίως στην συνέχεια με τον πληθωρισμό και την απότομη αλλαγή πολιτικής της Fed, τις οικονομικοπολιτικές συνέπειες του πολέμου στην Ουκρανία και την ενεργειακή κρίση επιτάχυναν τον «βηματισμό» της αμερικανικής ομοσπονδιακής τράπεζας με αυξήσεις επιτοκίων και QT, αφήνοντας πίσω την ΕΚΤ που υποχρεώθηκε να ακολουθήσει μεν, αλλά με καθυστέρηση και από... απόσταση.
Αναμφίβολα το «φθηνό» ευρώ απέναντι στο δολάριο, σε μία οικονομία που εξακολουθεί να πάσχει χωρίς φανερή διέξοδο από την ενεργειακή κρίση, είναι μια πηγή εισαγόμενων πληθωριστικών πιέσεων για όσο αυτή η συναλλαγματική ισοτιμία παραμένει στα τρέχοντα επίπεδα.
Κάτι όμως φαίνεται να αλλάζει. Και από τις δύο πλευρές του Ατλαντικού, παρά το γεγονός ότι ο συσχετισμός πολιτικής μεταξύ Fed και ΕΚΤ δεν προβλέπεται να αλλάξει μέσα στο 2023.
Από την πλευρά των ΗΠΑ η νομισματική σύσφιξη της Fed θα συνεχίσει με συγκρατημένες εκτός απροόπτου αυξήσεις επιτοκίων, αλλά σε συνδυασμό με τα όσα παράλληλα αρχίζουν να συμβαίνουν εκεί, οι συνέπειες της «σύσφιξης» αυτής κατά πως φαίνεται θα σταματήσουν να στηρίζουν το δολάριο.
Η 19η Ιανουαρίου
Ήδη τόσο η κα Γέλεν όσο και άλλοι αξιωματούχοι της Κυβέρνησης Μπάιντεν προειδοποιούν για τις συνέπειες του γεγονότος ότι από τις 19 Ιανουαρίου η αμερικάνικη κυβέρνηση δεν μπορεί να συνεχίσει να εκδίδει χρέος για να χρηματοδοτεί τον προϋπολογισμό της.
Το όριο των 31 και κάτι τρις δολαρίων που έχουν ψηφίσει Γερουσία και Βουλή εξαντλείται εκείνη την ημέρα. Και οι Ρεπουμπλικάνοι που ελέγχουν πλέον την Βουλή έχουν ξεκαθαρίσει δεν θα εγκρίνουν την αύξηση του ορίου του κρατικού χρέους το οποίο έχει ήδη ξεπεράσει το τρομακτικό ποσό των 31,495 τρισ. δολάρια.
Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι το δημόσιο δεν μπορεί να εκδώσει ομόλογα και να «δεσμεύσει» έτσι από την χρηματαγορά χρηματοδότηση για τις τρέχουσες ανάγκες του κράτους όπως επίσης και για την αναχρηματοδότηση του χρέους.
Αυτό ισοδυναμεί τυπικά με «χρεοστάσιο».
Η Ουάσιγκτον έχει φτάσει και άλλες φορές στο σημείο αυτό λόγω της διαφωνίας δημοκρατικών – ρεπουμπλικάνων μεταξύ των δύο νομοθετικών σωμάτων Γερουσίας – Βουλής.
Κάθε φορά όμως μετά από λιγότερο ή περισσότερο χρόνο, κατέληγαν σε κάποιο συμβιβασμό και το νέο όριο του χρέους ψηφιζόταν για να συνεχίσει να «λειτουργεί» το κράτος.
Και αυτή την φορά εκτός – ακραίου - απροόπτου θα συμβεί το ίδιο.
Με την διαφορά ότι τώρα, λόγω της έκρυθμης κατάστασης στην σύγκρουση μεταξύ των δύο κομμάτων, αναμένεται ότι αυτό θα γίνει με μεγάλη καθυστέρηση και όχι πριν αγγίξει η κυβέρνηση Μπάιντεν το όριο του χρόνου που μπορεί να κυβερνά χωρίς να δανείζεται από τις αγορές για να πληρώνει μισθούς, συντάξεις, χρέη, κλπ.
Πότε είναι αυτή η στιγμή; Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις του επιτελείου της κας Γέλεν, τα 340 περίπου δισ. αποθεματικού που διαθέτει το ΥΠΟΙΚ, με την προϋπόθεση αιματηρών περικοπών στις δημόσιες δαπάνες και πάγωμα κάθε άλλης χρηματοδότησης, φτάνουν για να κυβερνήσει μέχρι και τον Ιούνιο...
Οι συνέπειες για ευρώ και δολάριο
Αυτή η κατάσταση ανεξάρτητα από το τι αποτελέσματα έχει στα άλλα επίπεδα της οικονομίας και της πολιτικής στις ΗΠΑ, σημαίνει ότι η διαθέσιμη ρευστότητα στην αμερικάνικη χρηματαγορά δεν θα χρειασθεί να μειωθεί για να τροφοδοτήσει τον μεγαλύτερο μέχρι σήμερα δανειολήπτη, δηλαδή το αμερικανικό δημόσιο, αφού δεν μπορεί πλέον αυτό να εκδώσει ομόλογα.
Με άλλα λόγια η «σύσφιξη» που η Fed θα συνεχίσει με τις αυξήσεις επιτοκίων θα έχει ελάχιστη έως μηδενική συνέπεια στην «συρρίκνωση» της διαθέσιμης ρευστότητας, ακυρώνοντας σιωπηρά τον στόχο της, τουλάχιστον όσο ισχύει το παλιό όριο χρέους. Και αυτό θα συμβαίνει σε ένα περιβάλλον που το ΥΠΟΙΚ θα πρέπει να διοχετεύσει σε πληρωμές όση ρευστότητα έχει μέχρι στιγμής στην άκρη ως αποθεματικό.
Με άλλα λόγια την ίδια στιγμή που στην Ευρώπη η ΕΚΤ θα συνεχίζει παρά την σοβαρή επιβράδυνση της οικονομίας να αυξάνει τα επιτόκια και να αποσύρει σταδιακά την ρευστότητα του APP και των TLTROs, στις ΗΠΑ η νομισματική σύσφιξη επί της ουσίας θα έχει μπει σε "pause" μέχρι να λυθεί το θέμα του ορίου χρέους της κυβέρνησης, αν υπολογίσει κανείς τους «όγκους» ρευστότητας που εμπεριέχονται στις κινήσεις αυτές...
Μέσα στο περιβάλλον αυτό και για τουλάχιστον ένα εξάμηνο, οι λόγοι ισχυροποίησης του Ευρώ (επιτόκια και QT) θα συνεχίζουν να λειτουργούν, ενώ αντίθετα οι ισχυροί λόγοι ενίσχυσης του δολαρίου θα έχουν σιωπηρά – και προσωρινά – τεθεί σε κατάσταση... αναμονής.
Μέχρι να εγκριθεί το νέο όριο χρέους και να απελευθερωθεί και πάλι η καταναλωτική «μπουλντόζα» του αμερικανικού δημοσίου. Αυτό θα εκτινάξει και πάλι στα ύψη την «αφαίμαξη» ρευστότητας από τις χρηματαγορές που αναπόφευκτα θα επαναφέρει την συναλλαγματική σχέση ευρώ δολαρίου πιθανώς στα σημερινά ή και χαμηλότερα επίπεδα...
Τι μπορεί να πάει... ανάποδα μέσα στο εξάμηνο αυτό και να οδηγήσει σε νέες ανατροπές;
Αρκεί να ρίξει κανείς μια ματιά στο τι συνέβη στο Α εξάμηνο του 2022 για να απαντήσει μονολεκτικά: πολλά.