Κοντά στη γραμμή εκκίνησης βρίσκεται το καθεστώς «Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση» του νέου Αναπτυξιακού Νόμου, με την κλεψύδρα του χρόνου να έχει γυρίσει ανάποδα για την ενεργοποίησή του, προκειμένου να τρέξουν οι διαδικασίες για τις εγκρίσεις επενδυτικών σχεδίων.
Όπως προανήγγειλε την Πέμπτη ο αναπληρωτής υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Νίκος Παπαθανάσης, από το βήμα ανοιχτής εκδήλωσης στην Κοζάνη «στις επόμενες σημαντικές δράσεις που θα ενεργοποιηθούν μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2023» περιλαμβάνεται μεταξύ άλλων η ενίσχυση μικρών, μεσαίων και μεγάλων επιχειρήσεων μέσω του ειδικού καθεστώτος Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση (ΔΑΜ) στο πλαίσιο του νέου Αναπτυξιακού.
Με στόχο να αποτελέσει τον αναπτυξιακό «ανελκυστήρα» για τις επιχειρήσεις που επιθυμούν να τρέξουν τα επενδυτικά τους σχέδια, το καθεστώς της δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης εστιάζει στην υλοποίηση της εγκεκριμένης ευρωπαϊκής πολιτικής στις περιοχές των Εδαφικών Σχεδίων Δίκαιης Μετάβασης, με στόχο να δοθεί η δυνατότητα στις περιοχές αυτές να αντιμετωπίσουν τις κοινωνικές, εργασιακές, οικονομικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις της μετάβασης προς μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία και να επιτύχουν ισορροπημένη και βιώσιμη ανάπτυξη.
Ποια επενδυτικά σχέδια υπάγονται
Στο καθεστώς της δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης υπάγονται:
α) παραγωγικές επενδύσεις σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων των πολύ μικρών επιχειρήσεων και των νεοφυών επιχειρήσεων, που οδηγούν σε οικονομική διαφοροποίηση, εκσυγχρονισμό και μετατροπή
β) επενδύσεις στην ίδρυση νέων επιχειρήσεων που οδηγούν στη δημιουργία θέσεων εργασίας
γ) επενδύσεις σε δραστηριότητες έρευνας και καινοτομίας και επενδύσεις προώθησης της μεταφοράς προηγμένων τεχνολογιών
δ) επενδύσεις στην ανάπτυξη τεχνολογίας, καθώς και σε συστήματα και υποδομές για οικονομικά προσιτή καθαρή ενέργεια, συμπεριλαμβανομένων τεχνολογιών αποθήκευσης ενέργειας, και επενδύσεις που συμβάλλουν στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου
ε) επενδύσεις στην ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές σύμφωνα με την Οδηγία 2018/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, συμπεριλαμβανομένων των κριτηρίων αειφορίας που καθορίζονται σε αυτήν και στην ενεργειακή απόδοση
στ) επενδύσεις στην ψηφιακή καινοτομία και την ψηφιακή συνδεσιμότητα
ζ) επενδύσεις στην ενίσχυση της κυκλικής οικονομίας, μεταξύ άλλων μέσω της πρόληψης και της μείωσης αποβλήτων, μέσω της αποδοτικής χρήσης των πόρων, της επαναχρησιμοποίησης, της επισκευής και της ανακύκλωσης.
Τα είδη των ενισχύσεων
Στα επενδυτικά σχέδια που θα υπαχθούν στο εν λόγω καθεστώς του νέου Αναπτυξιακού θα δοθούν τα ακόλουθα είδη ενισχύσεων:
α. Φορολογική απαλλαγή, η οποία συνίσταται στην απαλλαγή από την καταβολή φόρου εισοδήματος επί των πραγματοποιούμενων προ φόρου κερδών, τα οποία προκύπτουν με βάση την οικεία φορολογική νομοθεσία, από το σύνολο των δραστηριοτήτων της επιχείρησης, αφαιρουμένου του φόρου του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας που αναλογεί στα κέρδη που διανέμονται ή αναλαμβάνονται από τους εταίρους. Το ποσό της φορολογικής απαλλαγής υπολογίζεται ως ποσοστό επί της αξίας των ενισχυόμενων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου ή και της αξίας του καινούριου μηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού, ο οποίος αποκτάται με χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) και συνιστά ισόποσο αποθεματικό, το οποίο τηρείται σε διακριτό λογαριασμό στις οικονομικές τους καταστάσεις.
β. Επιχορήγηση, η οποία συνίσταται στη δωρεάν παροχή από το Δημόσιο χρηματικού ποσού, για την κάλυψη τμήματος των ενισχυόμενων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου και προσδιορίζεται ως ποσοστό αυτών.
γ. Επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing), η οποία συνίσταται στην κάλυψη από το Δημόσιο τμήματος των καταβαλλόμενων δόσεων χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing), η οποία συνάπτεται για την απόκτηση καινούριου μηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού, προσδιορίζεται ως ποσοστό επί της αξίας απόκτησής τους και εμπεριέχεται στις καταβαλλόμενες δόσεις. Η επιδότηση της χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing) δεν μπορεί να υπερβαίνει τα επτά έτη και η προθεσμία άρχεται από την ημερομηνία ολοκλήρωσης της επένδυσης.
δ. Επιδότηση του κόστους της δημιουργούμενης απασχόλησης, η οποία συνίσταται στην κάλυψη από το Δημόσιο μέρους του μισθολογικού κόστους των νέων θέσεων εργασίας που δημιουργούνται και συνδέονται με το επενδυτικό σχέδιο και για τις οποίες δεν λαμβάνεται καμία άλλη κρατική ενίσχυση.
Δικαιούχοι
Δικαιούχοι του καθεστώτος της δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης είναι:
α. οι πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις,
β. οι μεγάλες επιχειρήσεις για παραγωγικές επενδύσεις, μόνο εφόσον οι επενδύσεις αυτές είναι απαραίτητες για την υλοποίηση των Εδαφικών Σχεδίων Δίκαιης Μετάβασης, υπό τον όρο ότι συμβάλλουν στη μετάβαση προς μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης έως το έτος 2050 και στην επίτευξη συναφών περιβαλλοντικών στόχων, είναι απαραίτητες για τη δημιουργία θέσεων εργασίας στο προσδιορισθέν έδαφος και δεν οδηγούν σε μετεγκατάσταση.
Οι αιτήσεις υπαγωγής υποβάλλονται στη Γενική Διεύθυνση Ιδιωτικών Επενδύσεων της Γενικής Γραμματείας Ιδιωτικών Επενδύσεων και ΣΔΙΤ του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, ενώ η αξιολόγηση των αιτήσεων γίνεται με τη μέθοδο της άμεσης αξιολόγησης.
«Τρέχει» η προθεσμία για τις αιτήσεις στο καθεστώς «Επιχειρηματικότητα 360ο»
Όταν ανοίξει η «δίκαιη αναπτυξιακή μετάβαση», θα καταστεί το πέμπτο κατά σειρά καθεστώς του νέου Αναπτυξιακού νόμου που έχει ενεργοποιηθεί.
Στο μεταξύ, από τις 9 Ιανουαρίου έως και τις 10 Απριλίου 2023, «τρέχει» η προθεσμία για την υποβολή των αιτήσεων ένταξης στο καθεστώς ενίσχυσης «Επιχειρηματικότητα 360ο», μέσω του νέου Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος (https://opsan.mindev.gov.gr). Στο καθεστώς επιχειρηματικότητα 360ο μπορούν να υποβληθούν αιτήσεις για επενδυτικά σχέδια που αφορούν στην αφαλάτωση θαλασσινού νερού σε νησιωτικές περιοχές, την ανακύκλωση, τη δημιουργία κινηματογραφικών στούντιο, τη δημιουργία γηπέδων και κολυμβητηρίων, τη δημιουργία κέντρων αποθεραπείας και αποκατάστασης και οίκων ευγηρίας κ.α., υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Ωστόσο, από το εν λόγω καθεστώς εξαιρούνται τα επενδυτικά σχέδια που εμπίπτουν στα καθεστώτα ενισχύσεων της αγροδιατροφής, της μεταποίησης - εφοδιαστικής αλυσίδας, της ενίσχυσης τουριστικών επενδύσεων και των εναλλακτικών μορφών τουρισμού.
Ποια καθεστώτα ανοίγουν στη συνέχεια
Προσεχώς αναμένεται να ανοίξουν εκ νέου - για τον δεύτερο κύκλο υποβολής αιτήσεων - τα τρία πρώτα καθεστώτα του νέου Αναπτυξιακού που ενεργοποιήθηκαν και ολοκλήρωσαν ήδη τον πρώτο κύκλο υποβολής αιτήσεων.
Πρόκειται για τα καθεστώτα «μεταποίηση – εφοδιαστική αλυσίδα» (σ.σ. άνοιξε πρώτη το περασμένο καλοκαίρι) και «αγροδιατροφή – πρωτογενής παραγωγή και μεταποίηση γεωργικών προϊόντων – αλιεία» και «ενίσχυση τουριστικών επενδύσεων» που πήραν στη συνέχεια τη σκυτάλη.
Στον πρώτο κύκλο υποβολής αιτήσεων για τη «μεταποίηση – εφοδιαστική αλυσίδα» που ολοκληρώθηκε στις 31 Οκτωβρίου κατατέθηκαν συνολικά 401 επενδυτικά σχέδια προς υπαγωγή, συνολικού προϋπολογισμού άνω του 1 δισ. ευρώ, ενώ βάσει των συγκεκριμένων αιτήσεων προβλέπεται η δημιουργία περισσότερων από 3.800 νέων θέσεων εργασίας.
Αντίστοιχα, στο πλαίσιο του πρώτου κύκλου υποβολής αιτήσεων για την «ενίσχυση τουριστικών επενδύσεων» που έκλεισε στις 5 Δεκεμβρίου, κατατέθηκαν συνολικά 562 αιτήσεις επενδυτικών σχεδίων προς υπαγωγή, συνολικού προϋπολογισμού 1,61 δισ. ευρώ, ενώ στον πρώτο κύκλο υποβολής αιτήσεων για το καθεστώς «αγροδιατροφή – πρωτογενής παραγωγή και μεταποίηση γεωργικών προϊόντων – αλιεία» που ολοκληρώθηκε στις 30 Δεκεμβρίου, κατατέθηκαν συνολικά 330 αιτήσεις επενδυτικών σχεδίων προς υπαγωγή, συνολικού προϋπολογισμού 483,57 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με τους σχεδιασμούς του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, τα καθεστώτα παραμένουν ανοιχτά για χρονικό διάστημα τριών μηνών, με στόχο εντός 60 ημερών να πραγματοποιούνται οι υπαγωγές των επενδυτικών σχεδίων κι αφού έχει ληφθεί μέσα σε 45 ημέρες η διαδικασία προέγκρισης από τις τράπεζες.
Τα 13 καθεστώτα ενίσχυσης
Υπενθυμίζεται πως με τον νέο Αναπτυξιακό θεσπίζονται 13 θεματικά καθεστώτα χορήγησης κρατικών ενισχύσεων σε επενδυτικά σχέδια σε όλους τους τομείς της επιχειρηματικής δραστηριότητας, ως εξής:
Ψηφιακός και τεχνολογικός μετασχηματισμός επιχειρήσεων
Πράσινη μετάβαση - Περιβαλλοντική αναβάθμιση επιχειρήσεων
Νέο Επιχειρείν
Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση
Έρευνα και εφαρμοσμένη καινοτομία
Αγροδιατροφή - πρωτογενής παραγωγή και μεταποίηση γεωργικών προϊόντων – αλιεία
Μεταποίηση - Εφοδιαστική αλυσίδα
Επιχειρηματική εξωστρέφεια
Ενίσχυση τουριστικών επενδύσεων
Εναλλακτικές μορφές τουρισμού
Μεγάλες επενδύσεις
Ευρωπαϊκές αλυσίδες αξίας
Επιχειρηματικότητα 360ο
