Η επενδυτική έκρηξη του 2022 που καταγράφεται τόσο στα στοιχεία της ΤτΕ για τις άμεσές ξένες επενδύσεις (αυξήθηκαν κατά 6,2 δισ. ευρώ το 2022, με τον υψηλότερο ρυθμό με βάση τα διαθέσιμα δεδομένα που ξεκινούν από το 2002), αλλά και σε ανάλογη έκθεση της PwC, αλλά και ο τουρισμός (που σχεδόν επέστεψε από άποψη τζίρου στα επίπεδα του 2019), συνιστούν, σύμφωνα με στελέχη της αγοράς, τα πιο ισχυρά αντίδοτα απέναντι σε ένα διπλό πρόβλημα: τα δίδυμα ελλείμματα τα οποία επίσης εντάθηκαν το 2022 κυρίως λόγω της διεθνούς κρίσης τιμών.
Αυτή την φορά λοιπόν, εν αντιθέσει με το παρελθόν, το πρόβλημα των ελλειμμάτων, σε δημόσιο και σε ιδιωτικό τομέα, είναι εξωγενές. Αλλά, συνιστά και πάλι, όπως εξηγούν αρμόδιες πηγές μία πρόκληση που θα πρέπει να αντιμετωπίσει φέτος η ελληνική οικονομία.
Το εμπορικό και το δημοσιονομικό έλλειμμα
Η πιο μεγάλη πρόκληση έρχεται από την πραγματική οικονομία και το εξωτερικό εμπορικό έλλειμμα. Το πρόβλημα προϋπήρχε, αλλά «θέριεψε» το 2022 και λόγω της ενεργειακής κρίσης και της ακρίβειας, αλλά και λόγω της ανόδου των εισοδημάτων και των επενδύσεων που προκαλούν ενίσχυση των εισαγωγών. Στο ισοζύγιο αγαθών το έλλειμμα από τα 18,52 δισ. ευρώ το 2020 αυξήθηκε στα 26,72 δισ. ευρώ το 2021 και στα 39 δισ. ευρώ πέρυσι (άνοδος κατά 12,3 δισ. ευρώ).
Το άλλο «καμπανάκι» είναι το έλλειμμα του 2022 που πρέπει να γίνει πλεόνασμα, και μάλιστα ισχυρό έως το 2024. Σύμφωνα με όσα ανέφερε την Κυριακή τόσο ο ΥΠΟΙΚ Χρήστος Σταϊκούρας, όσο και ο Κεντρικός Τραπεζίτης Γιάννης Στουρνάρας τα νέα για το προηγούμενο έτος είναι καλύτερα από τα αναμενόμενα: αντί για έλλειμμα κοντά στο 1,6% του ΑΕΠ ανέφεραν πως κλείνει κοντά στο 1% του ΑΕΠ.
Ο λόγος για έναν «αέρα» που δίνει και τη δυνατότητα για τα μέτρα στήριξης που ανακοινώθηκαν, αλλά περνά και ένα θετικό «σήμα» στις αγορές. Ωστόσο, η εν λόγω ευελιξία που υπάρχει ακόμη, συνδέεται με τη ρήτρα διαφυγής που λήγει στο τέλος του 2023. Μετά, η Ελλάδα θα πρέπει να παράγει πλεονάσματα της τάξης του 2% του ΑΕΠ με όρους που να μην προκαλούν «ασφυξία» στην οικονομία, δηλαδή παράλληλα με σταδιακή αποκλιμάκωση των φόρων/εισφορών ή με την εφαρμογή στοχευμένων μέτρων στήριξης από την κρίση, εξηγούν αρμόδιες πηγές.
Η λύση
Επισημαίνουν οι ίδιες πηγές πως η διέξοδος είναι μόνο αναπτυξιακή, η οποία θα στηρίξει την θετική πορεία του τζίρου στην αγορά και την έλευση κρατικών εσόδων που θα έχουν μόνιμα χαρακτηριστικά, αφού ένα μέρος από την ανοδική πορεία στον κύκλο εργασιών που τώρα παρατηρείται είναι και η ακρίβεια.
Από πλευράς επενδύσεων, πέραν του Ταμείου Ανάκαμψης και του ΕΣΠΑ που επιταχύνονται, μεγάλες ευκαιρίες για την έλευση ξένων κεφαλαίων επιχειρείται να δημιουργήσει και ο κλάδος των ακινήτων και το πεδίο των ιδιωτικοποιήσεων (που θέτει ως στόχο έσοδα 2 δισ. ευρώ φέτος). Το πιο μεγάλο στοίχημα, αναφέρουν αρμόδιες πηγές, είναι η επενδυτική βαθμίδα, η οποία θα ανοίξει το δρόμο για επιπλέον τοποθετήσεις σε όρους άμεσων ξένων επενδύσεων και όχι μόνο, ειδικά υπό τις παρούσες συνθήκες ανακατανομής της διεθνούς επενδυτικής «σκακιέρας».
