Άλλος ένας παράγοντας διατήρησης του κόστος εργασίας και άρα των τιμών σε υψηλό επίπεδο έρχεται να προστεθεί και μάλιστα πλέον με δυναμικό τρόπο στη γερμανική οικονομία: η έλλειψη προσωπικού.
Αυτό καταδεικνύει με ιδιαίτερη έμφαση η τελευταία έρευνα του Γερμανικού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου (DIHK), η οποία διεξήχθη μεταξύ περίπου 21.000 επιχειρήσεων από όλους τους κλάδους και τις περιφέρειες στη Γερμανία.
Οι γερμανικές επιχειρήσεις θεωρούν ολοένα και μεγαλύτερο επιχειρηματικό κίνδυνο την έλλειψη ειδικευμένου προσωπικού, καθώς αυτή οδηγεί σε αύξηση μισθών και κατ' επέκταση του εργατικού κόστους και του πληθωρισμού, την ίδια ώρα που ο τελευταίος συνεχίζει να πυροδοτείται από τις υψηλές τιμές ενέργειας.
Στο συνολικό τοπίο, παρά τις επίμονα υψηλές τιμές της ενέργειας, την αύξηση των επιτοκίων και τον πόλεμο στην Ουκρανία, οι εταιρείες επέδειξαν αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα, σύμφωνα με την ίδια έρευνα.
Ωστόσο, οι προοπτικές για τους επόμενους δώδεκα μήνες παραμένουν συνολικά δυσοίωνες, ιδίως δεδομένου ότι οι εισερχόμενες παραγγελίες μειώνονται αισθητά από την πλευρά της ζήτησης. Η DIHK εξακολουθεί να αναμένει μηδενική ανάπτυξη φέτος.
Παρά κάποιες μικρές βελτιώσεις, η οικονομική κατάσταση των επιχειρήσεων στη Γερμανία παραμένει στάσιμη.
Εκτός από τους κυκλικούς κινδύνους για τις επιχειρήσεις, οι μακροπρόθεσμες διαρθρωτικές προκλήσεις για την οικονομία έρχονται όλο και περισσότερο στο προσκήνιο.
Η πτωτική τάση που φοβόταν το Γερμανικό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο από την αρχή του έτους συνεχίζεται, ενώ παράλληλα δεν υπάρχουν ακόμη ενδείξεις για μια ευρείας κλίμακας ανάκαμψη.
Το κόστος ενέργειας και πρώτων υλών παραμένει ο κυριότερος κίνδυνος
Οι εταιρείες εξακολουθούν να θεωρούν τις τιμές της ενέργειας και των πρώτων υλών ως τον μεγαλύτερο επιχειρηματικό κίνδυνο, αν και με ελαφρώς πτωτική τάση: επί του παρόντος, σχεδόν τα 2/3 των εταιρειών (65%) τα θεωρούν ως απειλή για την επιχείρησή τους, από 72% στις αρχές του έτους.
Ωστόσο, η έλλειψη εξειδικευμένων εργαζομένων και το κόστος εργασίας αποκτούν ολοένα και μεγαλύτερη σημασία.
Τρεις στις πέντε εταιρείες (62% έναντι 60% σύμφωνα με προηγούμενα έρευνα) αναγνωρίζουν την έλλειψη εξειδικευμένων εργαζομένων ως επιχειρηματικό κίνδυνο. Αυτό αντιπροσωπεύει υψηλό ρεκόρ, το οποίο είχε επιτευχθεί προηγουμένως μόνο το φθινόπωρο του 2018.
Και στον τομέα των υπηρεσιών, η έλλειψη ειδικευμένων εργαζομένων έχει ανακτήσει την πρώτη θέση ως ο πιο συχνά αναφερόμενος κίνδυνος, ξεπερνώντας τις τιμές της ενέργειας και των πρώτων υλών.
Η έλλειψη εξειδικευμένων εργαζομένων κατατάσσεται πλέον ως ο δεύτερος μεγαλύτερος επιχειρηματικός κίνδυνος για τις επιχειρήσεις.
Δεδομένης της γήρανσης της κοινωνίας, η έλλειψη εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού θα παραμείνει μία από τις σημαντικές διαρθρωτικές προκλήσεις για τις εταιρείες στο μέλλον.
Το αυξημένο κόστος ενέργειας και υλικών, καθώς και το αυξανόμενο κόστος εργασίας και χρηματοδότησης - δηλαδή ολόκληρο το πακέτο του τρέχοντος πληθωρισμού - πιέζει σημαντικά τα οικονομικά και τα περιθώρια κέρδους των εταιρειών.
Ο δεύτερος κίνδυνος που γίνεται όλο και πιο εμφανής είναι το κόστος εργασίας. Λόγω της συνεχιζόμενης έλλειψης ειδικευμένων εργαζομένων και του αυξανόμενου πληθωρισμού, περισσότερες από τις μισές εταιρείες (53%, έναντι 49%, σύμφωνα με την προηγούμενη έρευνα) θεωρούν το κόστος εργασίας ως επιχειρηματικό κίνδυνο, φθάνοντας σε νέο υψηλό επίπεδο ρεκόρ.
Ορισμένοι τομείς παροχής υπηρεσιών με μισθολογικά επίπεδα κάτω του μέσου όρου, οι οποίοι υπέστησαν σημαντικές απώλειες προσωπικού κατά τη διάρκεια της πανδημίας Covid-19 και τώρα έχουν υψηλή ζήτηση για εργατικό δυναμικό, δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στο κόστος εργασίας ως κίνδυνο - όπως ο τομέας της γαστρονομίας (73%, από 68%), ο κλάδος των ταξί (67%, σε συνέπεια με το 68%) και ο κλάδος της ασφάλειας (65%, από 73%).
Όσον αφορά τους επόμενους μήνες, οι επιχειρηματικές προσδοκίες έχουν βελτιωθεί ελαφρώς, αλλά παραμένουν συνολικά επιφυλακτικές.
Το ισοζύγιο (η διαφορά μεταξύ θετικών και αρνητικών προσδοκιών) αυξάνεται από μείον 14 μονάδες σε μείον 5 μονάδες.
Ο λόγος για τη μικρή βελτίωση είναι ότι οι τιμές της ενέργειας έχουν σταθεροποιηθεί και μάλιστα μειωθεί πρόσφατα. Επιπλέον, οι συμφορήσεις στην προσφορά μειώνονται. Οι γερμανικές επιχειρήσεις να βρισκόμαστε πολύ κάτω από τον μακροπρόθεσμο μέσο όρο των συν 5 μονάδων. Υπάρχουν ακόμη περισσότερες απαισιόδοξες εταιρείες από ό,τι αισιόδοξες».
Οι εταιρείες αξιολογούν την τρέχουσα επιχειρηματική κατάσταση αμετάβλητη σε σύγκριση με την προηγούμενη έρευνα.
Όπως και στις αρχές του έτους, το 34% των εταιρειών περιγράφει την κατάστασή του ως «καλή». Το 51% θεωρεί την τρέχουσα επιχειρηματική του κατάσταση ως «ικανοποιητική». Το 15% των εταιρειών περιγράφει την κατάστασή του ως «κακή». Η προκύπτουσα ισορροπία μεταξύ των απαντήσεων «καλή» και «κακή» παραμένει στις 19 μονάδες, ελαφρώς κάτω από τον μακροπρόθεσμο μέσο όρο των 21 μονάδων.
Ο τομέας του λιανικού εμπορίου υποφέρει από την έλλειψη καταναλωτικού κλίματος και τις διαταραχές στις αλυσίδες εφοδιασμού
Εξετάζοντας τους κλάδους, γίνεται φανερό ότι οι εταιρείες του τομέα του λιανικού εμπορίου αναφέρουν επιδείνωση της κατάστασής τους. Μόνο λίγο περισσότερο από το 1/4 των επιχειρήσεων λιανικού εμπορίου (26%, από 30%) θεωρούν ότι οι δραστηριότητές τους είναι καλές, ενώ σχεδόν το ένα πέμπτο αξιολογεί την τρέχουσα κατάστασή τους ως κακή (19%, από 18%). Αυτό αντανακλά το επιφυλακτικό καταναλωτικό κλίμα λόγω του πληθωρισμού, των συνεχιζόμενων διαταραχών στις αλυσίδες εφοδιασμού και των πιέσεων κόστους που προκύπτουν από τις υψηλές τιμές αγοράς.
Συνολικά, από πλευράς του DIHK, συμπεραίνεται ότι η γερμανική οικονομία δεν έχει δυναμική και πως επί του παρόντος, η παγκόσμια οικονομία και η εγχώρια ζήτηση δεν παρέχουν την ώθηση που χρειάζεται.
Η ενίσχυση των τοπικών επιχειρηματικών συνθηκών είναι απαραίτητη, αναφέρεται από το Γερμανικό Επιμελητήριο, συμπληρώνοντας πως οι γερμανικές επιχειρήσεις χρειάζονται νέα ερεθίσματα για ιδιωτικές επενδύσεις, καθώς και για την ανάπτυξη υποδομών. Οι διαδικασίες σχεδιασμού πρέπει να επιταχυνθούν. Το μεγαλύτερο πρόβλημα που εντοπίζουν οι επιχειρήσεις στην έρευνα είναι η γραφειοκρατία, σύμφωνα με το DIHK, το οποίο καλεί την κυβέρνηση να αναλάβει δράση.
