Ροή
Ξεκινά σήμερα στο Βερολίνο το διήμερο συναντήσεων σε διακυβερνητικό και επιχειρηματικό επίπεδο μεταξύ Γερμανίας και Κίνας. Ο λόγος για την 7η σινογερμανική κυβερνητική διαβούλευση -με συμμετοχή του Γερμανού Καγκελάριου, Όλαφ Σολτς και του Κινέζου Πρωθυπουργού Λι Τσιανγκ. Τίτλος αυτής της διαβούλευσης θα είναι ο εξής: «Ενεργώντας μαζί με βιώσιμο τρόπο».
Μετά την ολοκλήρωση των διακυβερνητικών διαβουλεύσεων στην Καγκελαρία, ο Σολτς και ο Λι, συνοδευόμενοι από τον Γερμανό Υπουργό Οικονομίας, Ρόμπερτ Χάμπεκ και τον Κινέζο Υπουργό Μεταρρυθμίσεων και Ανάπτυξης Ζενγκ Σαντζί και τον Κινέζο Υπουργό Εμπορίου Γουάνγκ Γεντάο, θα συναντηθούν με εκπροσώπους επιχειρήσεων στο γερμανικό Υπουργείο Οικονομίας και Τεχνολογίας. Εκεί, θα πραγματοποιήσουν επίσης τις τελικές δηλώσεις στο 11ο σινο - γερμανικό Φόρουμ Οικονομικής και Τεχνολογικής Συνεργασίας.
Επ’ αφορμή των σινογερμανικών διαβουλεύσεων στο Βερολίνο (οι οποίες θα συντελεστούν την επαύριον της επίσκεψης του Αμερικανού ΥΠΕΞ, Άντονι Μπλίνκεν στο Πεκίνο αλλά και ένα μήνα μετά την κρίσιμη για στις σχέσεις Δύσης- Κίνας σύνοδο του G7), η Handelsblatt, σχολιάζει πως οι δύο πλευρές θα συζητήσουν επίσης ένα θέμα που επιβαρύνει τις διμερείς τους σχέσεις εδώ και μήνες: Τη φιλορωσική στάση της Κίνας στον επιθετικό πόλεμο κατά της Ουκρανίας.
Μια προσπάθεια της Κίνας να εξομαλύνει την κατάσταση τον περασμένο Μάιο μπορεί να θεωρηθεί ότι απέτυχε σε μεγάλο βαθμό. Ο ειδικός απεσταλμένος Λι Χούι, που στάλθηκε σε ευρωπαϊκή περιοδεία από το Πεκίνο, είχε ελάχιστες νέες πληροφορίες να προσφέρει, σύμφωνα με πηγές της γερμανικής εφημερίδας. Στις συνομιλίες του για τον πόλεμο στην Ουκρανία στο Βερολίνο, την Πράγα και το Παρίσι, απλώς απήγγειλε τις ήδη γνωστές θέσεις του Πεκίνου - και επέπληξε ιδιαίτερα τις ΗΠΑ. Η Κίνα θέλει να διαχωρίσει την Ευρώπη από τις ΗΠΑ και το κάνει αυτό πολύ ξεκάθαρο ξανά και ξανά, όχι μόνο στις συνομιλίες με τη γερμανική κυβέρνηση.
Παρατηρητές των σινορωσικών σχέσεων πιστεύουν ότι η Κίνα είναι ειλικρινής ως προς τον ρόλο της ως υποτιθέμενος μεσίτης ειρήνης.
Την ίδια ώρα, το κινεζικό καθεστώς συνεχίζει να αρνείται ακόμη και να αναφέρεται στον ρωσικό πόλεμο ως τέτοιο. Όταν ο Κινέζος ειδικός απεσταλμένος Λι ενημέρωσε πρόσφατα το Πεκίνο για το τελευταίο του ταξίδι στην Ευρώπη, λέγεται ότι για άλλη μια φορά μίλησε μόνο για μια «ειδική στρατιωτική επιχείρηση», σύμφωνα με δυτικούς διπλωμάτες στην κινεζική πρωτεύουσα.
Ήταν επίσης εντυπωσιακό ποια πρωτεύουσα δεν επισκέφθηκε ο Λι στην ευρωπαϊκή του περιοδεία: το Λονδίνο. Η βρετανική κυβέρνηση, όπως και οι ΗΠΑ, θεωρείται ιδιαίτερα επικριτική απέναντι στο Πεκίνο.
Αλλά ακόμη και στο Βερολίνο, η επίσκεψη του Κινέζου ειδικού απεσταλμένου εξακολουθεί να θεωρείται στην καλύτερη περίπτωση παραχώρηση εκ μέρους ιδιαίτερα καλοπροαίρετων πολιτικών της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα. Η Κίνα, όπως προκύπτει από τις συνομιλίες με Ευρωπαίους διπλωμάτες, πρέπει να βρει περισσότερα για να εξαλείψει τους βαθιά ριζωμένους ερεθισμούς που προκάλεσε η στάση της στον πόλεμο της Ουκρανίας.
Παρ' όλα αυτά, η Κίνα θα μπορούσε να αναλάβει διαμεσολαβητικό ρόλο μόνο αν η Ουκρανία ήταν πρόθυμη να κάνει παραχωρήσεις, είναι πεπεισμένοι οι ίδιοι κύκλοι. Μέχρι στιγμής, αυτό δεν φαίνεται να συμβαίνει. Πολλά εξαρτώνται από την πορεία της ουκρανικής αντεπίθεσης που ξεκίνησε πρόσφατα.
Δυνατότητες και προκλήσεις
Τις δυνατότητες και τις προκλήσεις των γερμανο - κινεζικών οικονομικών (πέραν των διπλωματικών) σχέσεων την ίδια ώρα που έχουν επισημανθεί από το γερμανικό τύπο αμφιβολίες για την ανάκαμψη των γερμανικών εξαγωγών στην Κίνα, υπό το φως του συναντήσεων σήμερα και αύριο στο Βερολίνο, διερευνά με μελέτη το εξειδικευμένο σε θέματα Κίνας γερμανικό think tank, Merics (Mercator Institute for China Studies) Ινστιτούτο Fraunhofer.
Στην εκτεταμένη μελέτη των παραπάνω δεξαμενών σκέψης, την οποία αποκάλυψε η Handelsblatt, εξετάζεται πώς θα συνεχίσει να αναπτύσσεται η Κίνα κατά τη διάρκεια της τρίτης θητείας του Σι Τζινπίνγκ - και πώς μπορούν να προετοιμαστούν γι' αυτό οι εταιρείες και οι πολιτικοί.
«Σήμερα έχουμε να κάνουμε με μια ριζικά διαφορετική Κίνα σε σχέση με τις πρώτες κυβερνητικές διαβουλεύσεις το 2011 - και τα επόμενα χρόνια ο Σι Τζινπίνγκ θα αλλάξει την Κίνα ακόμη περισσότερο», λέει ο , ειδικός σε θέματα Κίνας στο Merics.
Η Κίνα του Σι Τζινπίνγκ εμφανίζεται πιο σίγουρη για τον εαυτό της, πιο επιθετική και πιο συγκρουσιακή προς τον έξω κόσμο, κάτι που οι Ευρωπαίοι βιώνουν κυρίως στη φιλορωσική στάση του Πεκίνου στον πόλεμο της Ουκρανίας. Στο εσωτερικό της, ωστόσο, η Κίνα βρίσκεται υπό υψηλή κοινωνικοοικονομική πίεση, στην οποία το κόμμα αντιδρά με όλο και ισχυρότερη κεντρική διαχείριση και έλεγχο.
«Έχουμε να κάνουμε με μια λανθάνουσα ασταθή Κίνα που κινδυνεύει με κρίση», λένε οι ερευνητές της Merics. Για την αντιμετώπιση της Λαϊκής Δημοκρατίας, λέει, αυτό σημαίνει αυξανόμενες αβεβαιότητες και κινδύνους. Στη μελέτη, οι ερευνητές υποθέτουν πέντε διαφορετικά σενάρια: μια ισχυρή Κίνα, μια αποδυναμωμένη Κίνα, μια εμπόλεμη Κίνα, μια Κίνα προσανατολισμένη στις μεταρρυθμίσεις και μια «ασταθή» Κίνα.
Αν και δεν είναι ακόμη σαφές ποια πρόβλεψη θα επαληθευθεί τελικά, ένα πράγμα είναι σαφές: Η προηγούμενη σταθερότητα της χώρας, στην οποία είχαν βασιστεί πολλές εταιρείες, δεν θα επιστρέψει. Αυτό είναι ήδη εμφανές στη μείωση της εμπιστοσύνης - και μεταξύ των γερμανικών εταιρειών - στην κινεζική αγορά. Σε μια πρόσφατη έκτακτη έρευνα του Γερμανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου Εξωτερικού στην Κίνα, περίπου το 1/3 των εταιρειών είχε εκτιμήσει τις επιχειρηματικές προοπτικές τους χειρότερα και ανέμενε χαμηλότερα κέρδη από ό,τι τον Σεπτέμβριο του περασμένου έτους.
«Οι Ευρωπαίοι φορείς χάραξης πολιτικής και οι ιδιωτικές εταιρείες πρέπει να κατανοήσουν την πραγματικότητα μιας "ασταθούς Κίνας" και την πιθανότητα μετάβασης σε πιο ακραία σενάρια», αναφέρει η ανάλυση της Merics.
Τρεις τάσεις που διαμόρφωσαν την Κίνα κατά την πρώτη και τη δεύτερη θητεία του Σι θα συνεχίσουν να έχουν ιδιαίτερη σημασία:
- H βραδύτερη ανάπτυξη
- Oι εξωτερικές πιέσεις
- Ο αυξανόμενος συγκεντρωτισμός της εξουσίας.
Στην ανάλυση γίνεται σαφές πως κάθε σενάριο κρύβει διαφορετικούς κινδύνους.
Έτσι, όχι μόνο μια συγκρουσιακή, γεμάτη αυτοπεποίθηση Λαϊκή Δημοκρατία μπορεί να αποτελέσει απειλή για την παγκόσμια ειρήνη. Μια Κίνα αποδυναμωμένη από τους αμερικανικούς τεχνολογικούς και οικονομικούς περιορισμούς αυξάνει επίσης τον κίνδυνο στρατιωτικής κλιμάκωσης, για παράδειγμα στην περιοχή γύρω από την Ταϊβάν. Η ισχυρή κοινωνικοοικονομική πίεση και η πιθανότητα αμφισβήτησης της εξουσίας του Σι καθιστούν αυτό το σενάριο επικίνδυνο, αναφέρει η μελέτη. «Υπάρχει ένας άμεσος δρόμος προς την κλιμάκωση στο στενό της Ταϊβάν».
Οι εταιρείες θα πρέπει να υιοθετήσουν μια πιο παγκόσμια στάση
Η μελέτη παρέχει συγκεκριμένες οδηγίες για το πώς οι επιχειρήσεις και οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα πρέπει να προετοιμαστούν για να αντιμετωπίσουν την Κίνα τα επόμενα χρόνια. Μια, όμως, είναι η βασική συμβουλή: Να γίνεται ανάλυση των κινδύνων και των εξαρτήσεων και δημιουργία διαφάνειας σχετικά με αυτούς. Οι φορείς χάραξης πολιτικής και οι ιδιωτικές εταιρείες χρειάζονται ένα «ολοκληρωμένο χαρτοφυλάκιο προστατευτικών μέτρων». Είναι σημαντικό να εξετάζονται διαφορετικά σενάρια- δεν αρκεί να προετοιμάζεται κανείς μόνο για ένα, προειδοποιούν οι ερευνητές.
Οι εταιρείες πρέπει επίσης να προετοιμαστούν για το χειρότερο και να τοποθετηθούν σε παγκόσμιο επίπεδο, ώστε να μπορούν να «επιβιώσουν» από μια αναγκαστική αποσύνδεση από την Κίνα, λένε οι ίδιοι ερευνητές. Οι εταιρείες θα μπορούσαν να αναγκαστούν να κάνουν μια τέτοια ξαφνική ρήξη με την Κίνα, για παράδειγμα, αν το Πεκίνο επιτεθεί στην Ταϊβάν.
Η Κίνα θεωρεί το νησί μέρος της επικράτειάς της, παρόλο που δεν ανήκε ποτέ στη Λαϊκή Δημοκρατία, η οποία ιδρύθηκε πρόσφατα το 1949, και έχει τους δικούς της νόμους και δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση. Εάν η Κίνα επιτεθεί στην Ταϊβάν, η Δύση πιθανόν να επιβάλει κυρώσεις κατά της Κίνας, οι οποίες θα επηρεάσουν στη συνέχεια και τις γερμανικές εταιρείες στην Κίνα.
Ωστόσο, η μελέτη καθιστά επίσης σαφές αυτό που οι εκπρόσωποι των επιχειρήσεων και άλλοι αναλυτές συμβουλεύουν εδώ και μήνες: Δεν υπάρχει κανένας λόγος να σταματήσουν όλες οι εμπορικές συναλλαγές με την Κίνα. Οι ευρωπαϊκές εταιρείες θα πρέπει να «απολαύσουν την ιστορία επιτυχίας της Κίνας όσο διαρκεί», συμβουλεύουν οι ερευνητές της Merics. Θα πρέπει να επωφεληθούν από τις επιχειρηματικές ευκαιρίες και τα κέρδη στην Κίνα - «αλλά με σαφή κατανόηση των κινδύνων που ενέχει και λαμβάνοντας υπόψη ότι η ιστορία επιτυχίας μπορεί να τελειώσει ανά πάσα στιγμή».
