Το νέο υπουργικό σχήμα στο πεδίο της οικονομίας εκπέμπει πολλά μηνύματα αλλά και «φωτογραφίζει» τις προτεραιότητες των επόμενων εβδομάδων/μηνών. Η αλλαγή «σκυτάλης» θα γίνει με μηδενικό χρόνο προσαρμογής, καθώς σε πολλά πεδία οι εξελίξεις τρέχουν ταχύτατα.
Το κυβερνητικό έργο στο νομοθετικό πεδίο δρομολογείται με πρώτες κινήσεις το νέο μισθολόγιο στο δημόσιο αλλά και το πακέτο φοροελαφρύνσεων, παράλληλα με διαπραγματευτικές υποχρεώσεις με τις Βρυξέλλες που ξεκινούν στις 13 Ιουλίου για τους νέους δημοσιονομικούς κανόνες και έχουν προθεσμία έως το τέλος Αυγούστου για το Ταμείο Ανάκαμψης. Παράλληλα, πρέπει να γίνει ομαλά η «μετακόμιση» του ΕΣΠΑ που βρίσκεται στον πιο δύσκολο χρόνο ολοκλήρωσης της παλαιάς προγραμματικής περιόδου κι έναρξης της νέας.
Και όλα αυτά, με το κόστος δανεισμού να διατηρεί ενεργό το μέτωπο του χρηματοπιστωτικού συστήματος, τις προθεσμίες για τις υποχρεώσεις της χώρας στο μεταρρυθμιστικό πεδίο να «τρέχουν» και την ανάγκη διατήρησης της ορμής που δημιουργήθηκε πριν τη διπλή κάλπη να παραμένει ύψιστος στόχος λόγω της προσπάθειας για άμεση επιστροφή σε επενδυτική βαθμίδα.
Στο επίκεντρο της νέας προσπάθειας θα είναι η ανάπτυξη και οι επενδύσεις με όχημα την ισχυροποίηση του νέου υπουργείου Οικονομικών που απορροφά αρμοδιότητες του υπουργείου Ανάπτυξης στο πεδίο των κοινοτικών κονδυλίων και ενισχύεται με μία ακόμη θέση αρμόδιου Αναπληρωτή. Έμφαση δίδεται και στα λεγόμενα «παραγωγικά» υπουργεία που θα πρέπει να εφαρμόσουν το έργο το πεδίο των επενδύσεων αλλά και δομικών μεταρρυθμίσεων.
Το νέο υπουργείο Οικονομίας
Το νέο υπουργείο Οικονομικών (μετονομάζεται σε Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών) επιστρέφει στη μορφή που γνώριζαν οι παλαιότεροι την προ μνημονίων εποχή. επιστρέφει στη μορφή που γνώριζαν οι παλαιότεροι την προ μνημονίων εποχή. Έχει ενισχυθεί και αναλαμβάνει πέρα από το Ταμείο Ανάκαμψης (και τη διαπραγμάτευση για τον νέο άξονα του REPowerEU για την κάλυψη από την ενεργειακή κρίση), τη διαχείριση των ΕΣΠΑ και άλλων αναπτυξιακών και εποπτικών αρμοδιοτήτων, που αφορούν στο ΣΔΙΤ, ΜΟΔ, ΚΕΠΕ, EAT κ.α.
Το σχετικό ΦΕΚ με τις νέες αρμοδιότητες αναμένεται εντός των επόμενων ωρών. Σε αυτό θα αποτυπωθεί πως θα γίνει η ανακατάταξη της ευθύνης για τις επενδύσεις (περιλαμβανομένου του Αναπτυξιακού Νόμου, των ΣΔΙΤ και των χρηματοδοτικών ταμείων) με δεδομένο πως ένα μέρος «φεύγει» από το υπουργείο Ανάπτυξης. Μένει να φανεί και αν θα γίνει τελικά πράξη η πρόθεση που είχε αποτυπωθεί τις προηγούμενες ημέρες για μία νέα «μετακόμιση» των ξένων επενδύσεων (Enterprise Greece) που σήμερα είναι υπό την ευθύνη του υπουργείου Εξωτερικών.
Τα πρόσωπα και το έργο
Το έργο του νέου «τσάρου της οικονομίας», Κωστή Χατζηδάκη, περιλαμβάνει από τις διαπραγματεύσεις για τους νέους δημοσιονομικούς κανόνες και την εποπτεία του χρηματοπιστωτικού τομέα, έως τον συντονισμό όλων των παρεμβάσεων που έχουν προαναγγελθεί προεκλογικά: Από το νέο μισθολόγιο στο δημόσιο και το νέο νομοσχέδιο με τις φοροελαφρύνσεις, τις οποίες προεκλογικά δεσμεύθηκε η κυβέρνηση, έως το νέο πλαίσιο για την αύξηση της φοροδοτικής ικανότητας με έμφαση στα νέα ηλεκτρονικά εργαλεία.
Ο αναπληρωτής υπουργός Νίκος Παπαθανάσης αναλαμβάνει το επενδυτικό χαρτοφυλάκιο έχοντας να διαχειρισθεί όχι μόνο την αναθεώρηση του Ταμείου Ανάκαμψης με την ενσωμάτωση του REPowerEU που έχει σε μεγάλο βαθμό ήδη σχεδιασθεί από την προηγούμενη ηγεσία (καθώς το τέλος χρόνου που δίνει η ΕΕ είναι τον Αύγουστο), αλλά και ένα διπλό στοίχημα στο πεδίο του ΕΣΠΑ: Στο τέλος του έτους λήγει οριστικά ο χρόνος για το ΕΣΠΑ που ολοκληρώνεται και πρέπει να γίνει ομαλά η μεταφορά κονδυλίων ειδικά σε προγράμματα με μεγάλες υπερδεσμεύσεις για να μην χαθούν κονδύλια αλλά και για να μην επιβαρυνθούν τα κρατικά ταμεία, ενώ μεγάλο στοίχημα είναι και η διατήρηση της ορμής του νέου ΕΣΠΑ. Η εμπειρία του κ. Χατζηδάκη στο υπουργείο Ανάπτυξης αναμένεται να διαδραματίσει ρόλο σε αυτό το πεδίο, ενώ το ίδιο ισχύει και για τα υπόλοιπα πρόσωπα που συνθέτουν την ηγεσία του υπουργείου. Στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους ο υφυπουργός πλέον Θάνος Πετραλιάς, ως πρώην Γενικός Γραμματέας ήταν η «μηχανή» παραγωγής έργου στο δημοσιονομικό πεδίο την προηγούμενη τετραετία, ενώ ο υφυπουργός Χάρης Θεοχάρης που αναλαμβάνει το σκέλος των εσόδων επιστρέφει και αυτός σε γνώριμα εδάφη (από τη θητεία του ως Γ.Γ. Δημοσίων Εσόδων).
Όσο για τις διαπραγματεύσεις με τις Βρυξέλλες για τους νέους κανόνες που θα αφορούν στα πλεονάσματα και στο χρέος, στη θέση του παραμένει ο επικεφαλής του ΣΟΕ Μιχάλης Αργυρού, για το πρώτο βάπτισμα του πυρός του νέου υπουργού που θα γίνει στη σύνοδο της 13ης Ιουλίου. Θα ακολουθήσει τον Σεπτέμβριο η «κάθοδος» των θεσμών στην Αθήνα για την επόμενη μεταπρογραμματική αξιολόγηση αλλά και για το σχέδιο προϋπολογισμού για το 2024.
Τα παραγωγικά υπουργεία
Ένα άλλο ευρύτερο στοίχημα είναι βεβαίως η υλοποίηση του έργου στο πεδίο των μεταρρυθμίσεων αλλά και των επενδύσεων που πρέπει να αρχίζουν να παράγουν... δαπάνες. Και εδώ μεγάλη σημασία θα έχουν τα υπουργεία τα οποία θα κληθούν να εφαρμόσουν το αναπτυξιακό σχέδιο.
Δύο βαριά ονόματα στο οικονομικό πεδίο ο πρώην τσάρος της οικονομίας Χρήστος Σταϊκούρας αναλαμβάνει το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών και ο πρώην αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θόδωρος Σκυλακάκης το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Το πρώτο υπουργείο θα πρέπει να τρέξει τα έργα υποδομής αλλά και τις μεταρρυθμίσεις σε κομβικά πεδία, όπως είναι οι σιδηρόδρομοι, ενώ το δεύτερο υπουργείο θα πρέπει να ενορχηστρώσει την ενεργειακή μετάβαση, συντονίζοντας τη διάχυση των κονδυλίων του ταμείου ανάπτυξης και του ΕΣΠΑ (μαζί με την ενσωμάτωση του REPowerEU), μαζί με τη θωράκιση» των καταναλωτών σε μία ενδεχόμενη νέα εκτίναξη των τιμών.
Άμεσης προτεραιότητας θεωρείται η επιτυχία του υπουργείου Ανάπτυξης στο μεγάλο μέτωπο συγκράτησης των τιμών αλλά και ενίσχυσης των συνθηκών ανταγωνισμού. Το ίδιο ισχύει (στο οικονομικό πάντα πεδίο) και για την ανάγκη διαχείρισης της δυσκολίας εύρεσης εργατικού δυναμικού.
