Καύσωνας «Κλέων»: Πότε θα κορυφωθεί - Τα έκτακτα μέτρα προστασίας για τους εργαζόμενους

Με τον καύσωνα «Κλέων» να επηρεάζει την Ελλάδα από την Τετάρτη και να διαρκεί για περίπου έξι ημέρες, οι τελευταίες προγνώσεις δείχνουν πως την Παρασκευή (14/7) και το Σάββατο (15/7), οι θερμοκρασίες θα φτάσουν έως και τους 43 βαθμούς, ενώ και οι νύχτες θα είναι δύσκολες, ιδιαίτερα στην Αθήνα.

Σε αυτό το πλαίσιο, στο υπουργείο Εργασίας πραγματοποιήθηκε σύσκεψη με αντικείμενο τη θερμική καταπόνηση των εργαζομένων και ελήφθησαν έκτακτα μέτρα για την καλύτερη αντιμετώπιση της επέλασης του καύσωνα.

Ειδικότερα:

Α. ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΗΣ ΘΕΡΜΙΚΗΣ ΚΑΤΑΠΟΝΗΣΗΣ

• Οργάνωση του χρόνου εργασίας με προγραμματισμό διαλειμμάτων κατάλληλης διάρκειας για τη μείωση της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων.
• Προγραμματισμός των εργασιών που συνεπάγονται υψηλή θερμική καταπόνηση των εργαζομένων, κατά το δυνατόν, σε ώρες εκτός θερμοκρασιακών αιχμών.
• Μείωση της απασχόλησης ή παύση εργασιών σε ιδιαίτερα επιβαρυμένους θερμικά χώρους όπως είναι τα μηχανοστάσια, χυτήρια, υαλουργεία, κεραμοποιεία, ναυπηγικές εργασίες κ.λπ. μεταξύ των ωρών 12.00-17.00.
• Διαμόρφωση κυλικείων, ή άλλων κατάλληλων χώρων για το χρόνο διαλείμματος. Οι χώροι αυτοί, ανάλογα με τις αντικειμενικές ανάγκες και δυνατότητες, να εξοπλίζονται με σύστημα κλιματισμού. Οι χώροι αυτοί θα επιλεγούν μετά από συνεργασία του εργοδότη και του Τεχνικού Ασφάλειας, Ιατρού Εργασίας και μελών ΕΥΑΕ και όπου δεν υπάρχουν των εκπροσώπων των εργαζομένων.
• Παροχή πόσιμου δροσερού νερού σε θερμοκρασία 10 -15 °C.

B. ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΥΠΑΙΘΡΙΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ

Τα μέτρα που μπορεί να ληφθούν για να αντιμετωπιστεί τυχόν θερμική καταπόνηση των εργαζομένων περιλαμβάνουν:

• Χορήγηση και χρήση κατάλληλου καλύμματος κεφαλής όπου δεν προβλέπεται χρήση κράνους προστασίας, καθώς και προστατευτικών μέσων δέρματος.
• Διαμόρφωση / επιλογή σκιερού μέρους για διαλείμματα.
• Διαμόρφωση / επιλογή σκιερού μέρους ή κατασκευή κατάλληλων στεγάστρων για την εκτέλεση των εργασιών, όπου αυτό είναι δυνατόν.
• Προγραμματισμός των εργασιών έτσι ώστε οι πλέον επιβαρυμένες (π.χ. εργασίες ασφαλτόστρωσης) να γίνονται τις ώρες που οι θερμοκρασίες είναι χαμηλότερες.
• Μείωση της απασχόλησης ή/και παύση εργασιών κατά το χρονικό διάστημα μεταξύ των ωρών 12.00-17.00
• Χορήγηση πόσιμου δροσερού νερού (10-15 °C).

Για εργαζόμενους που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου και ειδικά στις περιπτώσεις έκθεσής τους σε επιβαρυντικές συνθήκες, συστήνεται, όπου αυτό είναι εφικτό από τη φύση της εργασίας, η δυνατότητα εξ αποστάσεως εργασία μέσω τηλεργασίας (Πίνακας 1).

*ΔΜΣ=βάρος/ύψος² (Kg/m²)

Η Επιθεώρηση Εργασίας εντατικοποιεί τους στοχευμένους ελέγχους σε εργασιακούς χώρους, σύμφωνα και με την επισυναπτόμενη υπ’ αριθμ. 267075 /30.05.2023 εγκύκλιο, με έμφαση σε υπαίθριες εργασίες (π.χ. οικοδομές, οδικά και άλλα τεχνικά έργα), εργασίες σε στεγασμένους χώρους, όπου λόγω της φύσης των παραγωγικών διαδικασιών μπορεί να υπάρχει επί πλέον θερμική καταπόνηση από υψηλές τιμές θερμοκρασίας-υγρασίας και ακτινοβολούμενη θερμότητα (π.χ. σε χυτήρια, μεταλλουργίες, βιομηχανίες πλαστικών, κ.α.), καθώς και χειρωνακτικές εργασίες (π.χ. μεταφορά βαρέων αντικειμένων, οικοδομικών υλικών).

Τέλος συστήνεται η συχνή παραπομπή των εργοδοτών στην ιστοσελίδα την http://www.hnms.gr/emy/el/forecast/deikths_wbgt της ΕΜΥ όπου υπάρχει 48ωρη πρόβλεψη του σχετικού βιοκλιματικού δείκτη πρόβλεψης (WBGT) της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων, η οποία θα πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη κατά τον προγραμματισμό των εργασιών ή/και των τεχνικών και οργανωτικών μέτρων για την αποτροπή της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων.

• ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: ΥΠΠΟΑ: Σύσκεψη για τη λήψη πρόσθετων μέτρων ενόψει καύσωνα

Μετά τη σύσκεψη, ο Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης κ. Άδωνις Γεωργιάδης δήλωσε: «Ολοκληρώθηκε πριν από λίγο μια ευρεία σύσκεψη στο Yπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης μεταξύ εμού, του αρμοδίου υφυπουργού κ. Σπανάκη, της Εθνική Μετεωρολογικής Υπηρεσίας, υπηρεσιακών παραγόντων και της Ανεξάρτητης Αρχής Επιθεώρησης Εργασίας για να βγάλουμε τις αναλυτικές μας οδηγίες που θα εκδοθούν μέσα στις επόμενες ώρες για το πώς θα αντιμετωπίσουμε το επερχόμενο κύμα καύσωνα όσον αφορά τους εργασιακούς χώρους και την ασφάλεια των εργαζομένων. Οι οδηγίες θα είναι πάρα πολύ αναλυτικές και όλες οι επιχειρήσεις θα ξέρουν ακριβώς τι πρέπει να κάνουν αναλόγως του θερμικού φορτίου που θα έχει η κάθε περιοχή. Είμαστε από πάνω, θέλουμε οι εργαζόμενοι μας να είναι ασφαλείς, αλλά και οι επιχειρήσεις να μπορούν να λειτουργήσουν χωρίς προβλήματα».

Ο Υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης κ. Βασίλης Σπανάκης δήλωσε: «Με πρωτοβουλία του Υπουργού Άδωνι Γεωργιάδη, έγινε μια ευρεία σύσκεψη για το συντονισμό όλων των συναρμόδιων υπηρεσιών και σε λίγες ώρες θα εκδοθούν αναλυτικές οδηγίες για την προστασία των εργαζομένων λόγω του καύσωνα που αναμένεται τις επόμενες μέρες».

Εγκύκλιος του υπ. Υγείας για την πρόληψη από τις υψηλές θερμοκρασίες

Παράλληλα, το Υπουργείο Υγείας εξέδωσε εγκύκλιο αναφορικά με την πρόληψη των επιπτώσεων από την εμφάνιση υψηλών θερμοκρασιών.

Ιδιαιτέρως, εφιστάται η προσοχή σε ηλικιωμένους, εγκύους, παιδιά και ευπαθείς ομάδες, οι οποίες βρίσκονται σε άμεσο κίνδυνο από τις επερχόμενες μεταβολές της θερμοκρασίας.

Σύσταση του Υπουργείου για την προφύλαξη των πολιτών αποτελεί η παραμονή τους σε κλιματιζόμενους χώρους, η αποφυγή έκθεσης στον ήλιο, η χρήση καπέλου και το ελαφρύ ντύσιμο. Παράλληλα συνιστάται η ενυδάτωση, τα ελαφριά γεύματα και η αποφυγή της βαριάς σωματικής εργασίας.

Για τους χρόνια πάσχοντες κρίνεται αναγκαία η επικοινωνία με τον θεράποντα ιατρό τους για περαιτέρω οδηγίες, ενώ ειδική σύσταση απευθύνεται προς τους μεγαλύτερους σε ηλικία συμπολίτες μας με υποκείμενα νοσήματα να παραμείνουν εντός της οικίας τους κατά τις μεσημβρινές ώρες.

Το Υπουργείο Υγείας, σε συνεργασία με τα συναρμόδια Υπουργεία, τις Υγειονομικές Περιφέρειες της χώρας και το Ε.Κ.Α.Β. φροντίζει, ώστε όλοι οι αρμόδιοι φορείς να είναι σε ετοιμότητα και να παρέχουν επαρκείς υπηρεσίες προς όλους τους πολίτες.

• ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Καύσωνας «Κλέων»: Έκτακτη σύσκεψη στο ΥΠΕΝ για την ετοιμότητα του ηλεκτρικού συστήματος

Συστάσεις της ΓΓΠΠ προς τους πολίτες ενόψει καύσωνα

Στο ίδιο μήκος κύματος, συστάσεις στους πολίτες να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί, μεριμνώντας για τη λήψη μέτρων αυτοπροστασίας από κινδύνους που προέρχονται από την επικράτηση των υψηλών θερμοκρασιών απευθύνει η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης & Πολιτικής Προστασίας ενόψει του καύσωνα που θα επικρατήσει στη χώρα από την Τετάρτη 12 Ιουλίου.

Στις περιοχές όπου προβλέπεται η επικράτηση υψηλών θερμοκρασιών, η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας (civilprotection.gov.gr) εφιστά την προσοχή στα άτομα που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί κατά τις επόμενες ημέρες, ώστε να αποφευχθούν προβλήματα υγείας, όπως θερμική εξάντληση και θερμοπληξία, που μπορεί να προκληθούν εξαιτίας των υψηλών θερμοκρασιών που θα επικρατήσουν.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τις οδηγίες αυτοπροστασίας από τις υψηλές θερμοκρασίες, συνιστάται στους πολίτες:

• Να παραμένουν σε χώρους δροσερούς και σκιερούς μακριά από συνωστισμό, να χρησιμοποιούν κλιματιστικά μηχανήματα ή ανεμιστήρες και να αποφεύγουν τη βαριά σωματική εργασία σε χώρους με υψηλή θερμοκρασία, άπνοια και μεγάλη υγρασία.
• Να αποφεύγουν την ηλιοθεραπεία, όπως και το βάδισμα ή το τρέξιμο κάτω από τον ήλιο και να φορούν καπέλο, γυαλιά ηλίου και ρούχα ανοιχτόχρωμα από ύφασμα που επιτρέπει στο δέρμα να αερίζεται και διευκολύνει την εξάτμιση του ιδρώτα, αποφεύγοντας τα συνθετικά υφάσματα.
• Να καταναλώνουν ελαφρά γεύματα με φρούτα και λαχανικά, περιορίζοντας τα λιπαρά και την ποσότητα του φαγητού.
• Να πίνουν άφθονο νερό και χυμούς φρούτων, αποφεύγοντας τα οινοπνευματώδη.

Ιδιαίτερη μέριμνα συνιστάται για τα μωρά και τα μικρά παιδιά, καθώς και τους ηλικιωμένους και τους πάσχοντες από χρόνια νοσήματα για την προστασία τους από τις υψηλές θερμοκρασίες.

Παράλληλα, η ΓΓΠΠ έχει ενημερώσει τις αρμόδιες υπηρεσιακά εμπλεκόμενες κρατικές υπηρεσίες, καθώς και τις περιφέρειες και τους δήμους της χώρας, ώστε να βρίσκονται σε αυξημένη ετοιμότητα πολιτικής προστασίας, προκειμένου να αντιμετωπίσουν άμεσα τις επιπτώσεις από την επικράτηση των υψηλών θερμοκρασιών.

Για περισσότερες πληροφορίες και οδηγίες αυτοπροστασίας από τις υψηλές θερμοκρασίες, οι πολίτες μπορούν να επισκεφθούν την ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας στην ηλεκτρονική διεύθυνση civilprotection.gov.gr και στο ακόλουθο έγγραφο του Υπουργείου Υγείας: https://diavgeia.gov.gr/doc/%CE%A8%CE%9C%CE%9F1465%CE%A6%CE%A5%CE%9F-%C…

Ειδικότερα θέματα που αφορούν την πρόληψη της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων δίνονται στο ακόλουθο έγγραφο του υπουργείου Εργασίας & Κοινωνικών Υποθέσεων: https://diavgeia.gov.gr/doc/6%CE%A1%CE%9B646%CE%9C%CE%A4%CE%9B%CE%9A-%C…

ΙΣΑ: Μέτρα προφύλαξης από τον καύσωνα

Ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών καλεί τους πολίτες να πάρουν μέτρα προφύλαξης από τον καύσωνα, ειδικά εάν ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού. Όταν η θερμοκρασία του περιβάλλοντος, ξεπεράσει τα ανώτερα ανεκτά όρια και σε συνδυασμό με ορισμένους άλλους παράγοντες (υγρασία, άπνοια, νηνεμία, παρατεταμένοι χαμηλοί άνεμοι μιας κατεύθυνσης κλπ.), μπορεί να δημιουργηθούν συνθήκες που δεν είναι ανεκτές από τον ανθρώπινο οργανισμό. Οι παθολογικές καταστάσεις που δημιουργούνται μπορεί να οδηγήσουν σε σοβαρές επιπλοκές και να θέσουν σε κίνδυνο τη ζωή του ασθενή.

Πρέπει τονιστεί η αποφυγή της συμμετοχής, σε αθλητικές εκδηλώσεις, κατά τη διάρκεια των υψηλών θερμοκρασιών και η σχολαστική λήψη μέτρων προστασίας. «Eφιστούμε την προσοχή, ειδικά στις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού να ακολουθούν σχολαστικά, τα μέτρα προφύλαξης και πρόληψης των παθολογικών καταστάσεων που προκαλούνται από τις υψηλές θερμοκρασίες», επισήμανε ο πρόεδρος του ΙΣΑ Γιώργος Πατούλης και προσέθεσε: «Ειδικά τα άτομα που πάσχουν από καρδιαγγειακές παθήσεις και άλλα νοσήματα, όπως σακχαρώδη διαβήτη, νεφρική ανεπάρκεια, πνευμονοπάθειες κλπ., ανήκουν στις ιδιαίτερα ευπαθείς πληθυσμιακές ομάδες και πρέπει να λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα τους θερινούς μήνες και ειδικά κατά την περίοδο του καύσωνα, για να προστατέψουν την υγεία τους».

Η σημαντικότερη εξέλιξη των διαταραχών του οργανισμού από τις υψηλές θερμοκρασίες είναι η θερμοπληξία, που εμφανίζεται μετά από παρατεταμένη έκθεση στον ήλιο κυρίως σε περίοδο καύσωνα και εκδηλώνεται με αιφνίδια αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος (>40-41οC), με ερυθρότητα και ξηρότητα του δέρματος, με έντονο αίσθημα δίψας, συγχυτική συμπεριφορά, με σπασμούς του σώματος και τέλος με απώλεια συνείδησης και κωματώδη κατάσταση.

Οδηγίες προφύλαξης:

• Αποφυγή έκθεσης στον ήλιο και παραμονή σε σκιασμένους και δροσερούς χώρους. Σε περίπτωση αναγκαστικής έκθεσης στον ήλιο πρέπει να χρησιμοποιείται καπέλο και σκουρόχρωμα γυαλιά. Η ένδυση να αποτελείται κατά προτίμηση από λεπτά, ευρύχωρα, ανοιχτόχρωμα, κυρίως βαμβακερά ενδύματα.
• Αποφυγή, κατά το δυνατό, σωματικής κόπωσης και εργασίας τις θερμές ώρες της ημέρας.
• Άφθονη λήψη δροσερού νερού ή φυσικών χυμών. Αποφυγή σακχαρούχων, ανθρακούχων ποτών.
• Λήψη ελαφράς, μη λιπαρής, αλατισμένης τροφής, κατανεμημένης σε μικρά συχνά γεύματα. Αποφυγή οινοπνευματωδών ποτών.
• Συχνά δροσερά λουτρά, τοποθέτηση ψυχρών επιθεμάτων.
• Οι ευρισκόμενοι σε φαρμακευτική αγωγή και ιδίως όσοι λαμβάνουν διουρητικά, ηρεμιστικά, αντιυπερτασικά, αντιισταμινικά, Β΄αναστολείς κ.λ.π. φάρμακα πρέπει να βρίσκονται σε διαρκή επαφή με τους θεράποντες γιατρούς τους προκειμένου να λαμβάνουν τις ανάλογες οδηγίες.
• Επίσης, σε διαρκή επαφή με τους γιατρούς τους πρέπει να βρίσκονται όσοι πάσχουν από νοσήματα του καρδιαγγειακού, κεντρικού νευρικού και αναπνευστικού συστήματος, οι διαβητικοί, νεφροπαθείς, αλκοολικοί καθώς και οι πάσχοντες από πάσης φύσεως βαρέα νοσήματα.
• Οι κάτοικοι του κέντρου της Αθήνας να περιορίσουν τις μετακινήσεις τους στις περιοχές του κέντρου που διακρίνονται από υψηλή ατμοσφαιρική ρύπανση και αυξημένη κυκλοφορία. Οι μόνιμοι κάτοικοι του κέντρου της Αθήνας είναι προτιμότερο τις θερμές ώρες της ημέρας να παραμένουν στο σπίτι τους.
• Οι ευπαθείς κατηγορίες πληθυσμού (βρέφη, παιδιά προσχολικής ηλικίας, υπερήλικες, έγκυες, παχύσαρκοι κ.λ.π.) να τηρούν με σχολαστικότητα τα μέτρα προφύλαξης και να επικοινωνήσουν άμεσα με τον γιατρό τους εφόσον εμφανίσουν σύμπτωμα το οποίο ενδεχομένως είναι αποτέλεσμα των καιρικών συνθηκών όπως ζάλη, κεφαλαλγία, ίλιγγο, υπνηλία, διαταραχές συμπεριφοράς, ναυτία, εμετούς, κράμπες κ.λ.π.

Πότε θα κορυφωθεί

Σημειώνεται ότι σύμφωνα με το Έκτακτο Δελτίο Επικίνδυνων Καιρικών Φαινομένων (ΕΔΕΚΦ) που εκδόθηκε σήμερα Δευτέρα 10 Ιουλίου 2023 από την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (ΕΜΥ), το εκτεταμένο πεδίο υψηλών πιέσεων που καλύπτει τις ακτές της Αφρικής και τη Δυτική και Κεντρική Μεσόγειο και συνοδεύεται από πολύ θερμές αέριες μάζες επεκτείνεται σταδιακά ανατολικότερα και προκαλεί συνθήκες καύσωνα από την Τετάρτη (12-07-2023) έως και τις αρχές της επόμενης εβδομάδας. Ο καύσωνας αυτός λαμβάνει την ονομασία CLEON και εντάσσεται στα Επικίνδυνα Καιρικά Φαινόμενα με διάρκεια τουλάχιστον έξι ημερών με θερμότερες ημέρες την Παρασκευή (14-07-2023) και το Σάββατο (15-07-2023).

Σύμφωνα με τον Κλέαρχο Μαρουσάκη το θερμό κύμα αποτελεί προέκταση του ακραίου καύσωνα που πλήττει τμήματα της δυτικής και κεντρικής Μεσογείου, ωστόσε ε καμία περίπτωση όμως δεν θα έρθει με το μέγιστο της ισχύς του στην Ελλάδα. Ο μετεωρολόγος σημειώνει πως το μέγιστο της έντασης αυτού του θερμού κύματος για την Ελλάδα θα εντοπίζεται το διήμερο Παρασκευή - Σάββατο. Τα πιο ακραία προγνωστικά σενάρια θέλουν τον υδράργυρο σε κλειστές ηπειρωτικές περιοχές, δηλαδή περιοχές που βρίσκονται μακριά από την επίδραση της θάλασσας, να βρίσκεται σε τοπικό επίπεδο κοντά στους 43 βαθμούς αργά το μεσημέρι.