Ανθεκτική στις επιπτώσεις των καταστροφικών πυρκαγιών και των ακραίων καιρικών φαινομένων που έπληξαν το φετινό καλοκαίρι διάφορες περιοχές της χώρας, θα παραμείνει η ελληνική οικονομία, με τις προσδοκίες για την ανάπτυξη στο σύνολο του έτους να μετριάζονται έως ένα βαθμό, αλλά να διατηρούνται θετικές.
Η ταχύτερη αποκλιμάκωση του πληθωρισμού στην Ελλάδα σε σύγκριση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, η ταχύτερη του αναμενόμενου επάνοδος σε συνθήκες δημοσιονομικής ισορροπίας ήδη από το 2022, η εμπέδωση ενός σκηνικού πολιτικής σταθερότητας και η προοπτική ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας (ήδη ο οίκος αξιολόγησης DBRS αναβάθμισε πρόσφατα το αξιόχρεο της Ελλάδας σε επενδυτική βαθμίδα, ενώ χθες η Moody΄s προχώρησε σε αναβάθμιση δύο βαθμίδων, με την Ελλάδα πλέον να απέχει μία βαθμίδα από την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας και από τον αμερικανικό οίκο), αποτελούν, μεταξύ άλλων, βασικούς παράγοντες που στηρίζουν το βελτιωμένο οικονομικό κλίμα.
Την παραπάνω εκτίμηση για τις προοπτικές της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας τη φετινή χρονιά, αποτυπώνει ανάλυση της Alpha Bank (Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων), η οποία επισημαίνει ότι η ανάκαμψη του οικονομικού κλίματος, η οποία ξεκίνησε το τέταρτο τρίμηνο του περασμένου έτους, συνεχίστηκε τον Αύγουστο, με τον Δείκτη Οικονομικού Κλίματος (ESI) να διαμορφώνεται στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 17 μηνών (111,7 μονάδες).
Και αυτό είναι σημαντικό, δεδομένου αφενός του ασταθούς εξωτερικού περιβάλλοντος με το οποίο αλληλεπιδρά η ελληνική οικονομία, αφετέρου της καθοδικής τάσης του αντίστοιχου δείκτη της Ευρωζώνης, ο οποίος υποχώρησε τον περασμένο μήνα στα χαμηλότερα επίπεδα από τα τέλη του 2020 (93,3 μονάδες).
Η βελτίωση του δείκτη οικονομικού κλίματος στη χώρα μας αντανακλάται στις θετικές επιδόσεις που κατέγραψε η ελληνική οικονομία, το πρώτο εξάμηνο του 2023, καθώς το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 2,4% σε ετήσια βάση, με αρωγούς την καλή πορεία του τουρισμού και την αύξηση των επενδύσεων.
Αναμφίβολα, οι πρόσφατες καταστροφικές πλημμύρες στην περιφέρεια Θεσσαλίας αποτελούν μια ιδιαίτερα δυσμενή εξέλιξη, με κοινωνικές και οικονομικές προεκτάσεις, όπως επισημαίνει η Alpha Bank. Για να εκτιμηθεί το μέγεθος της ζημίας θα πρέπει να ληφθούν υπόψη αφενός οι καταστροφές στις υποδομές και την αγροτική και κτηνοτροφική παραγωγή και αφετέρου η επίπτωση που θα έχει στην οικονομική δραστηριότητα το γεγονός ότι οι αγροτικές εκτάσεις δεν δύνανται να επανέλθουν άμεσα στην προτέρα κατάσταση. Βραχυπρόθεσμα, όπως αναφέρει η Alpha Bank, είναι πιθανό να ασκηθούν ανοδικές πιέσεις στις τιμές των τροφίμων, ενώ, μεσοπρόθεσμα, ενδέχεται να επέλθει επιδείνωση του εμπορικού ισοζυγίου, τόσο λόγω μείωσης των εξαγωγών αγαθών, όσο και λόγω αναπλήρωσης, μέσω εισαγωγών αγαθών, της απολεσθείσας αγροτικής και κτηνοτροφικής παραγωγής που προοριζόταν για εγχώρια κατανάλωση. Επιπλέον, η μείωση του κεφαλαίου που χρησιμοποιείται στην παραγωγική διαδικασία (κτίρια, μηχανήματα, γη) αποτελεί, μακροπρόθεσμα, τη σημαντικότερη πρόκληση, καθώς επηρεάζει δυσμενώς τις παραγωγικές δυνατότητες της οικονομίας και, κατά συνέπεια, το δυνητικό προϊόν.
Παρουσιάζοντας τη συμβολή της Θεσσαλίας στην οικονομική δραστηριότητα της Ελλάδας, η Alpha Bank αναφέρει τα εξής:
- Το ΑΕΠ της Θεσσαλίας αντιπροσωπεύει το 5,2% του ΑΕΠ της Ελλάδας με βάση στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το 2020 (σε τρέχουσες τιμές), με το εν λόγω ποσοστό να κυμαίνεται διαχρονικά περί το 5%. Αναλυτικότερα, το 2,3% του ΑΕΠ της Ελλάδας προέρχεται από τον νομό Λάρισας, το 1,4% από τον νομό Μαγνησίας, το 0,8% από τον νομό Τρικάλων και το 0,7% από τον νομό Καρδίτσας.
- Σε όρους Ακαθάριστης Προστιθέμενης Αξίας (ΑΠΑ), στην Θεσσαλία παράγεται το 14,1% του συνολικού προϊόντος του κλάδου «γεωργία, δασοκομία και αλιεία» και το 7% του κλάδου «Δημόσια διοίκηση και άμυνα, εκπαίδευση, υγεία και κοινωνική μέριμνα» (στοιχεία 2020). Ο διευρυμένος κλάδος που περιλαμβάνει το χονδρικό και λιανικό εμπόριο, τη μεταφορά και αποθήκευση, τα καταλύματα και την εστίαση, καθώς και ο κλάδος «Δημόσια διοίκηση και άμυνα, εκπαίδευση, υγεία και κοινωνική μέριμνα» αποτελούν συνολικά περίπου το 47% της ΑΠΑ της Θεσσαλίας.
- Από το σύνολο των απασχολούμενων στη χώρα, το 6,4% εργάζεται στην Θεσσαλία, με το 30,2% εξ αυτών να απασχολούνται στον κλάδο εμπόριο-καταλύματα-εστίαση, το 24,5% στη δημόσια διοίκηση-άμυνα-υγεία-εκπαίδευση και το 20,1% στον αγροτικό τομέα.
- Επιπλέον, σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το 2021, η περιφέρεια της Θεσσαλίας αντιπροσωπεύει το 15% της συνολικής καλλιεργούμενης γεωργικής γης, με το μεγαλύτερο μέρος του εν λόγω ποσοστού να κατανέμεται στον νομό Λάρισας (8%) και να έπονται οι νομοί Καρδίτσας (3%), Μαγνησίας (2%) και Τρικάλων (2%). Η συμβολή της Θεσσαλίας στην παραγωγή ορισμένων αγροτικών προϊόντων είναι ιδιαίτερα μεγάλη και αναφέρεται ενδεικτικά ότι από τη συγκεκριμένη περιφέρεια προέρχεται το 34% της συνολικής παραγωγής σκληρού σιταριού.
