Η μεταβλητότητα των τιμών του πετρελαίου τις τελευταίες ημέρες επιβεβαιώνει τις εκτιμήσεις διεθνών παραγόντων της αγοράς ότι μέχρι το τέλος του έτους, εάν δεν επέλθει κάποια ραγδαία γεωπολιτική εξισορρόπηση, το πετρέλαιο θα κινείται με σπασμωδικές κινήσεις δυσχεραίνοντας οποιαδήποτε πρόβλεψη.
Χθες οι τιμές του «μαύρου χρυσού» υποχώρησαν σε χαμηλό τριών εβδομάδων αφού η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ διατήρησε τα επιτόκια σταθερά όπως αναμενόταν, αλλά σημείωσε ότι έπρεπε να κρατήσει ανοιχτή την πόρτα σε πιθανές μελλοντικές αυξήσεις επιτοκίων λόγω της ισχυρής οικονομίας των ΗΠΑ. Από την άλλη, οι περικοπές από την πλευρά του ΟΠΕΚ+ και ο διάχυτος φόβος για μια απότομη κλιμάκωση του γεωπολιτικού κινδύνου ασκούν ανοδικές πιέσεις στις τιμές οδηγώντας το Brent σε ένα εύρος μεταξύ 87 και 95 δολαρίων ενώ διεθνείς οργανισμοί έχουν αρχίσει να τοποθετούν τον πήχη πολύ υψηλότερα.
Ενδεικτικό της σύγχυσης που επικρατεί στην αγορά είναι ότι οι έμποροι, ανησυχώντας για την επίδραση των υψηλών επιτοκίων στην κατανάλωση πετρελαίου, πυροδότησαν την περασμένη εβδομάδα ένα sell-off επεκτείνοντας το σερί πωλήσεων σε τέσσερις από τις πέντε τελευταίες εβδομάδες.
Το στοίχημα της ζήτησης ως αντίβαρο στον γεωπολιτικό κίνδυνο
Παρά τους φόβους για τον παγκόσμιο εφοδιασμό, η επιβράδυνση της ζήτησης τους επόμενους μήνες αντισταθμίζει μερικώς τον γεωπολιτικό κίνδυνο.
«Οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι παραμένουν και αυτό φαίνεται να αντισταθμίζει ορισμένα από τα επίπεδα παραγωγής ρεκόρ που προέρχονται από τις ΗΠΑ», δήλωσε στο Reuters ο αναλυτής του OANDA, Έντουαρντ Μόγια.
Η σημασία αυτών των κινδύνων, ωστόσο, φαίνεται να εξασθενεί: «Μέχρι τώρα, οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή δεν έχουν ακόμη επηρεάσει την προσφορά πετρελαίου. Ελλείψει διαταραχών του εφοδιασμού από την περιοχή, είναι δύσκολο να δούμε μια σημαντική και διαρκή ανοδική πορεία στις τιμές», δήλωσε την Τρίτη ο Warren Patterson της ING.
«Το ασφάλιστρο γεωπολιτικού κινδύνου για το πετρέλαιο εξασθενεί, πράγμα που σημαίνει ότι η εστίαση της αγοράς πετρελαίου είναι πιθανό να επιστρέψει στους παράγοντες παγκόσμιας ζήτησης και προσφοράς», δήλωσε στο Bloomberg ο Han Zhong Liang από την Standard Chartered.
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος για διακοπή του εφοδιασμού αυτή τη στιγμή προέρχεται από το Ιράν και την Βενεζουέλα. Αλλά και οι ΗΠΑ απείλησαν να ενισχύσουν τις κυρώσεις τους κατά του Ιράν, εάν αυτό εμπλακεί περισσότερο στον πόλεμο Ισραήλ-Χαμάς, κάτι το οποίο θα μείωνε την προσφορά ιρανικού πετρελαίου στις διεθνείς αγορές.
Παγκόσμια Τράπεζα: Οι τιμές θα μπορούσαν να φθάσουν τα 157 δολάρια
Οι τιμές του πετρελαίου θα μπορούσαν να ξεπεράσουν κατά πολύ τα 100 δολάρια, το ανώτατο όριο που έθεταν πριν από 1,5 μήνα μεγάλοι οργανισμοί όπως είναι η Bank of America, η οποία αξιολογούσε θετικά τη επερχόμενη ζήτηση από την Ασία ενώ «έβλεπε» επίδραση και από τις ανοδικές πιέσεις των περικοπών του ΟΠΕΚ+.
Τώρα, εν μέσω του συνεχιζόμενου πολέμου Χαμάς-Ισραήλ, οι ανησυχίες στρέφονται σε μια διεύρυνση της σύγκρουσης πέρα από τα όρια της Λωρίδας της Γάζας, η οποία θα μπορούσε να πλήξει τον παγκόσμιο ενεργειακό εφοδιασμό.
Και παρά το γεγονός ότι η σύγκρουση στην Γάζα δεν έχει πολλά κοινά στοιχεία με τα γεγονότα που οδήγησαν στο αραβικό εμπάργκο το 1973, η γεωπολιτική ένταση πυροδοτεί σενάρια αυξήσεων των τιμών λόγω απότομης πτώσης των προμηθειών. Στο πλαίσιο αυτό, η Παγκόσμια Τράπεζα δεν αποκλείει άνοδο στην τιμή του Brent στα 157 δολάρια.
«Σε ένα σενάριο «μεγάλης διακοπής» — συγκρίσιμο με το αραβικό εμπάργκο πετρελαίου το 1973 — η παγκόσμια προσφορά πετρελαίου θα συρρικνωθεί κατά 6 έως 8 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα», ανέφερε η Παγκόσμια Τράπεζα. «Αυτό θα επέφερε αύξηση στις τιμές κατά 56% έως 75% αρχικά - μεταξύ 140 και 157 δολαρίων το βαρέλι».
Η πρόβλεψη αυτή αποτελεί ένα από τα τρία σενάρια κινδύνου της Παγκόσμιας Τράπεζας που εκτιμά τους διάφορους βαθμούς διακοπής του εφοδιασμού πετρελαίου, με βάση ιστορικά επεισόδια του παρελθόντος που αφορούσαν σε περιφερειακές συγκρούσεις.
Σε περίπτωση «μικρής διακοπής», οι παγκόσμιες προμήθειες πετρελαίου θα μειωθούν κατά 500.000 βαρέλια στα 2 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα, ενώ σε ένα σενάριο «μέτριας διαταραχής», η αγορά θα στερούταν από 3 έως 5 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα κάτι που με την σειρά του θα ωθούσε τις τιμές μεταξύ 109 και 121 δολαρίων το βαρέλι. Αυτό είναι περίπου ισοδύναμο με τα επίπεδα που καταγράφτηκαν κατά τη διάρκεια του πολέμου στο Ιράκ το 2003.
Σύμφωνα με τις βασικές εκτιμήσεις της Παγκόσμιας Τράπεζας, οι τιμές του πετρελαίου αναμένεται να διαμορφωθούν κατά μέσο όρο στα 90 δολάρια το βαρέλι το τρέχον τρίμηνο πριν πέσουν στα 81 δολάρια το βαρέλι το 2024 καθώς η παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη επιβραδύνεται. Οι επιπτώσεις της σύγκρουσης στις αγορές εμπορευμάτων «θα πρέπει να περιοριστούν» εάν δεν διευρυνθεί, ανέφερε η έκθεση.
