Κίνδυνοι και αβεβαιότητες που σχετίζονται με το ρευστό και επικίνδυνο διεθνές γεωπολιτικό περιβάλλον και τις ενδεχόμενες επιπτώσεις στην οικονομία συνυπολογίζονται στο εναλλακτικό σενάριο το οποίο περιέχεται στον προϋπολογισμό 2024 που κατατέθηκε σήμερα στη Βουλή από τον ΥΠΕΘΟ, Κωστή Χατζηδάκη και από τον υφυπουργό, Θάνο Πετραλιά.
Το σενάριο που γράφεται με βάση τους κανόνες της ΕΕ υπολογίζει τι θα συμβεί αν λόγω δυσμενών εξελίξεων επιβραδυνθεί το ΑΕΠ κατά 1% σε σχέση με τη βασική μακροοικονομική πρόβλεψη.
Απαριθμώντας τους αρνητικούς παράγοντες που ενδεχόμενα θα μπορούσαν να εκτροχιάσουν την επίτευξη των στόχων του προϋπολογισμού -με τις βασικές προβλέψεις να κάνουν λόγο για πρωτογενή πλεονάσματα 2,1% του ΑΕΠ το 2024 από 1,1% φέτος, άνοδο του ΑΕΠ κατά 2,4% φέτος και κατά 2,9% το 2024, αποκλιμάκωση χρέους κατά 8% του ΑΕΠ το 2024- το οικονομικό επιτελείο τονίζει τις δύο ενεργές πολεμικές συγκρούσεις σε Ουκρανία και Μέση Ανατολή και την πιθανότητας επακόλουθης αναβίωσης της ενεργειακής κρίσης, αλλά και την πολιτική νομισματικής σύσφιξης, που ακολουθείται διεθνώς με σκοπό την καταπολέμηση των πληθωριστικών πιέσεων.
Συγκεκριμένα, επισημαίνει πως υφίσταται σημαντική αβεβαιότητα ως προς την πιθανότητα περαιτέρω αυξήσεων των επιτοκίων, αλλά και ως προς την ταχύτητα με την οποία η αύξηση του κόστους του χρήματος θα επηρεάσει την οικονομική δραστηριότητα και ως προς την επίδρασή της στην καταναλωτική συμπεριφορά των νοικοκυριών και στην επενδυτική ζήτηση.
Σε ό,τι αφορά στην ελληνική οικονομία και στον προϋπολογισμό του 2024, η ανάλυση ευαισθησίας του ΥΠΕΘΟ προσπαθεί να εκτιμήσει το πώς οι ανωτέρω κίνδυνοι μπορούν να επηρεάσουν τον ρυθμό μεγέθυνσης της ελληνικής οικονομίας κατά το 2024, υπολογίζοντας πως μπορεί να επιφέρει μία μείωση του ρυθμού ονομαστικής μεγέθυνσης του ΑΕΠ κατά 1% σε σχέση με το βασικό μακροοικονομικό σενάριο του προϋπολογισμού, κάτι το οποίο συνεπάγεται ότι το ΑΕΠ του 2024 (σε τρέχουσες τιμές) θα διαμορφωθεί σε 231,5 δισ. ευρώ από 222,8 δισ. ευρώ το 2023, έναντι ονομαστικού ΑΕΠ ύψους 233,8 δισ. ευρώ το 2024 σύμφωνα με το βασικό σενάριο.
Η πιθανότητα μικρότερων εσόδων κατά 0,5% του ΑΕΠ
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της ανάλυσης ευαισθησίας, κάθε μεταβολή του ονομαστικού ΑΕΠ κατά 1%, για οποιονδήποτε λόγο, θα οδηγούσε σε μείωση των εσόδων κατά 0,5% του ΑΕΠ σε σχέση με το σενάριο του προϋπολογισμού 2024.
Συγκεκριμένα, στην περίπτωση αυτή το ισοζύγιο της Γενικής Κυβέρνησης θα διαμορφωνόταν σε -1,6% του ΑΕΠ έναντι -1,1% του ΑΕΠ, επηρεάζοντας το πρωτογενές πλεόνασμα το οποίο θα διαμορφωνόταν σε +1,7% του ΑΕΠ έναντι +2,1% του ΑΕΠ. Σε απόλυτους όρους, ο μειωμένος κατά 1% ονομαστικός ρυθμός μεγέθυνσης θα οδηγούσε σε επιπλέον δημοσιονομική επιβάρυνση της τάξης του 1,13 δισ. ευρώ.
Επισημαίνεται πως η επίπτωση αυτή έχει εκτιμηθεί μέσω των ελαστικοτήτων που χρησιμοποιούνται στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής δημοσιονομικής εποπτείας και οι οποίες περιγράφονται στην έκδοση της Κομισιόν «Report on Public Finances in EMU 2018».
