Ένα σημαντικό βήμα για τη δημιουργία του πρώτου δικτύου μεταφοράς CO2 στη χώρα μας έγινε με τη θετική αξιολόγηση από την Κομισιόν του REPowerEU, για το αναθεωρημένο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας Ελλάδα 2.0. Κι αυτό γιατί στο REPowerEU προβλέπεται η χρηματοδότηση με 75 εκατ. ευρώ του ΔΕΣΦΑ, με σκοπό τη δημιουργία ενός αγωγού μεταφοράς διοξειδίου του άνθρακα από τις εγκαταστάσεις των τσιμεντοβιομηχανιών της ΤΙΤΑΝ και της ΗΡΑΚΛΗΣ (Holcim), στο Καμάρι Βοιωτίας και στο Μηλάκι Ευβοίας, αντίστοιχα, σύμφωνα με πληροφορίες του insider.gr.
Ο αγωγός πρόκειται να πλαισιώσει τα πρότζεκτ δέσμευσης CO2 που έχουν στα σκαριά οι δύο εταιρείες, με σκοπό να «πρασινίσουν» τις εγκαταστάσεις τους και να παράγουν με αυτό τον τρόπο τσιμέντο χαμηλού ανθρακικού αποτυπώματος. Έτσι, το έργο προορίζεται να αποτελέσει τον πρώτο «κρίκο» στην αλυσίδα των υποδομών, με την οποία οι εκπομπές θα καταλήγουν στην αποθήκη CO2 στον Πρίνο («Prinos CCS»), που αναπτύσσει η Energean.
Πιο συγκεκριμένα, με τον αγωγό το CO2 θα καταλήγει σε ένα τερματικό υγροποίησης διοξειδίου του άνθρακα, που θα αναπτύξει ο ΔΕΣΦΑ σε μία παράκτια περιοχή στην Αττική. Από το τέρμιναλ (η κατασκευή του οποίου δεν χρηματοδοτείται μέσω του REPowerEU), το υγροποιημένο πλέον CO2 θα μεταφέρεται ακτοπλοϊκώς στο «Prinos CCS».
Τα σχέδια για «πράσινο» τσιμέντο
Υπενθυμίζεται ότι για τη δέσμευση και αποθήκευση CO2 από τις εγκαταστάσεις της στη Βοιωτία, η ΤΙΤΑΝ έχει σχεδιάσει το πρότζεκτ «IFESTOS», το οποίο έχει επιλεγεί από την Κομισιόν για χρηματοδότηση, μέσω του Innovation Fund. Πρόκειται για το μεγαλύτερο έργο του είδους του στην Ευρώπη, οδηγώντας σε ετήσια αποφυγή εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου άνω των 1,9 εκατομμυρίων τόνων CO2. Ως αποτέλεσμα, το Καμάρι θα καταστεί μία από τις μεγαλύτερες εγκαταστάσεις δέσμευσης άνθρακα στην Ευρώπη.
Σύμφωνα με την εταιρεία, η ζήτηση δομικών υλικών χαμηλού ανθρακικού αποτυπώματος αυξάνεται συνεχώς, καθώς συμβάλλουν στη δημιουργία ενός οικιστικού περιβάλλοντος βιώσιμου και φιλικού προς το κλίμα. Ο ΤΙΤΑΝ θα παράγει περίπου 3 εκατομμύρια τόνους τσιμέντου μηδενικού άνθρακα ετησίως για να εξυπηρετήσει τις αυξανόμενες ανάγκες για πράσινες κατασκευές στη μητροπολιτική περιοχή της Αθήνας και πέραν αυτής.
Από την πλευρά της, η ΗΡΑΚΛΗΣ (Holcim) προωθεί ανάλογη επένδυση άνω των 284 εκατ. ευρώ, μέσω του πρότζεκτ «Olympus», έχοντας αιτηθεί μεταξύ άλλων την ένταξη του έργου στις διατάξεις του Ν.4864/2021 ως «Εμβληματική Επένδυση Εξαιρετικής Σημασίας». Στο εργοστάσιο στην Εύβοια θα ενσωματωθούν καινοτόμες, μεγάλης κλίμακας τεχνολογίες δέσμευσης άνθρακα, όπως το Partial Oxyfuel, οι οποίες μπορούν να αναπαραχθούν και από άλλους βιομηχανικούς κλάδους.
Η επένδυση θα δημιουργήσει τουλάχιστον 20 νέες θέσεις εργασίας (ΕΜΕ). Παράλληλα, η ομαλή και αποτελεσματική λειτουργία των νέων υποδομών, καθώς και η ενισχυμένη δραστηριότητα της ευρύτερης εφοδιαστικής αλυσίδας του εργοστασίου και των νέων υποδομών θα υποστηρίξουν 1.190 θέσεις εργασίας συνολικά κατά το 2026 (55 θέσεις εργασίας στη μονάδα παραγωγής, 771 στους σχετικούς κλάδους και τις εφοδιαστικές αλυσίδες και 364 μέσω της ενίσχυσης των εισοδημάτων των εργαζομένων και παρόχων κεφαλαίου.
«Συγχρονισμός» ΔΕΣΦΑ – Energean
Όπως είναι γνωστό, το «Prinos CCS» της Energean και το σχέδιο για το δίκτυο μεταφοράς CO2 του ΔΕΣΦΑ έχουν λάβει το πράσινο φως της αρμόδιας τεχνικής επιτροπής της Ε.Ε., για ένταξη στη νέα λίστα των Έργων Κοινού ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος (PCI). Στη χρηματοδότηση του αγωγού του ΔΕΣΦΑ από το REPowerEU, προβλέπεται πως το έργο θα κατασκευαστεί σε συγχρονισμό με την αποθήκη της Energean στον Πρίνο.
Έτσι, αναφέρεται πως το έργο θα πρέπει να τεθεί σε λειτουργία το 2026, με την κατασκευή του να ολοκληρώνεται στο τέλος του προηγούμενου έτους. Μέχρι το 2ο τρίμηνο του 2024, θα πρέπει να έχει πραγματοποιηθεί η περιβαλλοντική του αδειοδότηση, όπως και η Μελέτη Εφαρμογής (FEED).
Στόχος της Energean είναι η αποθήκη να είναι έτοιμη να λειτουργήσει έως τις αρχές 2026, με ετήσια δυναμικότητα αποθήκευσης 1 εκατ. τόνων CO2 σε αρχική φάση. Στην επόμενη φάση, με την πλήρη ανάπτυξη του έργου, η δυναμικότητα θα αυξηθεί στα 3 εκατ. τόνους CO2. Ο προϋπολογισμός του πρότζεκτ, ώστε να αποκτήσει πλήρη δυναμικότητα, ξεπερνά το 1 δισ. ευρώ.
Η υποδομή είναι ενταγμένη προς χρηματοδότηση στο «Ελλάδα 2.0». Για τη χρήση της, έχουν υπογραφεί έως τώρα 8 μη δεσμευτικά MoU, με ισάριθμες βιομηχανίες της ευρύτερης περιοχής που δρομολογούν σχέδια δέσμευσης CO2. Οι προκαταρκτικές συμφωνίες ξεπερνούν την ετήσια δυναμικότητα των 3 εκατ. τόνων CO2.
