Όλα τα θέματα που άπτονται της ενεργειακής μετάβασης και της επίδρασης που έχουν οι προωθούμενες πολιτικές στην ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών βιομηχανιών, τέθηκαν επί τάπητος σε συνάντηση που είχαν εκπρόσωποι της ενεργοβόρου βιομηχανίας με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, και τον αντιπρόεδρο της Κομισιόν και υπεύθυνο για την «Πράσινη Συμφωνία», Μάρος Σέφκοβιτς.
Στη συνάντηση πήραν μέρος εκπρόσωποι των σημαντικότερων φορέων της ευρωπαϊκής βιομηχανίας, μεταξύ των οποίων και ο Ευάγγελος Μυτιληναίος ως πρόεδρος της Eurometaux. Επίσης, το «παρών» έδωσαν ο γενικός διευθυντής της Ευρωπαϊκής Ένωσης Αλουμινίου, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Τσιμέντου, ο πρόεδρος του ευρωπαϊκού Συνδέσμου Κεραμικής Βιομηχανίας και η διευθύντρια της Ευρωπαϊκής Ένωσης Υαλουργίας.
Τέσσερα θέματα
Παράλληλα, μέσω υψηλόβαθμων στελεχών της διοίκησής τους, έλαβαν μέρος μερικές από τις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές βιομηχανίες, μεταξύ άλλων η BASF, η Repsol, η Agrofert, η Lhoist Grou και η U.S. Steel Kosice. Επίσης, συμμετείχαν αντιπρόσωποι της ΕΤΕπ, της Eurelectric, και της Hydrogen Europe.
Η συζήτηση ήταν πολύωρη καθώς διήρκεσε 6-7 ώρες, Διεξήχθη σε καλό κλίμα, με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να τείνει ευήκοα ώτα στα αιτήματα της βιομηχανίας. «Στο τραπέζι έπεσαν» τέσσερα θέμα που απασχολούν τους επιχειρηματικούς κλάδους, ξεκινώντας από τις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας.
Επίσης, συζητήθηκε το θέμα των υψηλών επενδύσεων που χρειάζονται για την υλοποίηση των απαιτούμενων νέων ηλεκτρικών διασυνδέσεων, όπως και τα εμπόδια που δημιουργεί στις επιχειρήσεις η ανάγκη συμμόρφωσης σε έναν τεράστιο όγκο κανονιστικών προβλέψεων. Επίσης, από τον κ. Μυτιληναίο τέθηκε το θέμα του Green Pool, δηλαδή το σχήμα στήριξης των ενεργοβόρων βιομηχανικών καταναλωτών, ώστε να καλύπτουν μέρος των αναγκών τους με οικονομικά ανταγωνιστική ηλεκτροπαραγωγή από ανανεώσιμες πηγές, μέσω σύναψης συμβάσεων αγοραπωλησίας ρεύματος με παραγωγούς ΑΠΕ («πράσινα» PPAs).
Κόστος ηλεκτρισμού
Σύμφωνα με την πρόεδρο της Κομισιόν, οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας έχουν επιστρέψει στην κανονικότητα, μετά την ενεργειακή κρίση. Ωστόσο, οι εκπρόσωποι των βιομηχανιών εξέφρασαν καθολική διαφωνία, υποστηρίζοντας ότι τα σημερινά δεδομένα κάθε άλλο παρά παραπέμπουν σε κανονικότητα.
Όπως επισήμαναν, οι τιμές είναι σχεδόν τρεις φορές πάνω, συγκριτικά με τα προ κρίσης επίπεδα. Επομένως, αν και πλέον όντως έχει διανυθεί μεγάλη απόσταση από το ζενίθ της ενεργειακής κρίσης, το ενεργειακό κόστος δεν έχει αποκλιμακωθεί στον απαιτούμενο βαθμό.
Δίκτυα ρεύματος
Η συζήτηση διεξήχθη στη σκιά του σχεδίου δράσης που ανακοίνωσε πριν από λίγες 24ωρα η Κομισιόν, σύμφωνα με το οποίο θα χρειαστούν επενδύσεις ύψους 584 δισ. ευρώ έως το 2030, ώστε να εκσυγχρονιστούν και να αναβαθμιστούν τα ευρωπαϊκά δίκτυα ηλεκτρισμού με σκοπό να επιτευχθούν οι «πράσινοι» στόχοι του τέλους της 10ετίας.
Μεγάλο μέρος των τοποθετήσεων αφιερώθηκε στο ποιος θα αναλάβει τις επενδύσεις και ποιος θα επωμιστεί το κόστος. Η επισήμανση που έγινε είναι ότι το κόστος παραγωγής από ΑΠΕ είναι λυμένο, όχι όμως και αυτό των δικτύων. Μάλιστα, το κόστος για τα δίκτυα είναι πολλαπλάσιο από αυτό των ΑΠΕ, ενώ θα χρειαστεί επίσης πολύς χρόνος η κατασκευή τους. Η Κομισιόν παραδέχτηκε ότι δεν υπάρχουν άμεσα λύσεις, αποτελώντας ωστόσο προτεραιότητα να βρεθούν.
Κανονιστικές υποχρεώσεις
Από την πλευρά της βιομηχανίας επισημάνθηκε ότι χρειάζεται σημαντική απλοποίηση του κανονιστικού πλαισίου λειτουργίας των επιχειρήσεων, καθώς είναι χιλιάδες οι υποχρεώσεις στις οποίες πρέπει να συμμορφώνονται οι εταιρείες (όπως π.χ. όσον αφορά το ESG). Μάλιστα, κάποιοι έκαναν λόγο για 14.500 εφαρμοστικά κείμενα που πρέπει να διαχειρίζονται ετησίως και αυτό είναι μη βιώσιμο.
Από την πλευρά της Κομισιόν σημειώθηκε πως θα γίνει μια προσπάθεια για απλοποίηση, πιθανότατα ωστόσο από την επόμενη σύνθεση της Επιτροπή. Ωστόσο, διαφάνηκε πως ελήφθησαν σοβαρά υπόψη οι παρατηρήσεις της βιομηχανίας.
Green Pool
Η λύση του Green Pool αναδείχθηκε από τον Ευ. Μυτιληναίο, ο οποίος τόνισε ότι μπορεί να αποτελέσει αποτελεσματική απάντηση στα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει η ευρωπαϊκή βιομηχανία, και για αυτό είναι αναγκαίο να υιοθετηθεί άμεσα.
Προς την ίδια κατεύθυνση κινήθηκαν οι τοποθετήσεις και άλλων στελεχών που συμμετείχαν στη συνάντηση. Η Επιτροπή διατύπωσε τη δέσμευση να εξετάσει το θέμα, με την υιοθέτηση του Green Pool να βρίσκεται στο τραπέζι.
Ο κ. Μυτιληναίος αναφέρθηκε στη συμβολή της ελληνικής κυβέρνησης που έχει καταστρώσει ένα σχήμα για την υλοποίηση της συγκεκριμένης λύσης. Μάλιστα, πλέον πολλές κυβερνήσεις και επιχειρήσεις περιμένουν να δρομολογηθεί το συγκεκριμένο σχήμα στη χώρα μας, ώστε να το υιοθετήσουν και να το εφαρμόσουν.
Το κόστος για την «πράσινη» μετάβαση
Στη γενικότερη συζήτηση για την «πράσινη» μετάβαση, η Επιτροπή ανέφερε ότι πρόκειται για επένδυση μακράς πνοής, καθώς κι ότι έως το 2050 θα έχει τριπλασιαστεί η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας. Όλοι οι παριστάμενοι συμφώνησαν ότι αυτή τη στιγμή κατευθύνονται και δαπανώνται πάρα πολλά κεφάλαια σε αυτή την προσπάθεια, αλλά το κόστος είναι υπέρογκο, ενώ επίσης θα πάρει αρκετό χρόνο η διαδικασία.
Στο τέλος της διαδρομής μπορεί η κατάσταση να έχει βελτιωθεί, ωστόσο επισημάνθηκε ότι η βιομηχανία θα πρέπει να έχει ικανοποιητικό χρόνο αλλά και στήριξη, για να μπορέσει να ανταποκριθεί και κυρίως να επιβιώσει στο μεσοδιάστημα – δηλαδή στις δεκαετίες που θα μεσολαβήσουν. Κι αυτό γιατί στο μεσοδιάστημα το κόστος των κλειστών εργοστασίων θα είναι πολύ μεγαλύτερο (με την ανεργία και τα επιδόματα για την αντιμετώπιση της, αλλά και την ύφεση που θα προκληθεί ως αποτέλεσμα) από το να χρηματοδοτηθούν λύσεις που θα συμβάλουν στην επιβίωση και στην ανάπτυξη.
Μάλιστα, προς αυτή την κατεύθυνση, οι σύνδεσμοι και οι ενώσεις των βιομηχανιών προτίθενται να πραγματοποιήσουν μελέτες, ώστε να καταδείξουν το σχετικό όφελος.
