Νέος τρόπος υπολογισμού της συμμετοχής των ασθενών στα γενόσημα φάρμακα ισχύει από τη Δευτέρα (12/2), επιφέροντας σε ορισμένες περιπτώσεις αύξηση στο ποσό που καταβάλλουν από την τσέπη τους, προκειμένου να προμηθευτούν τα φάρμακά τους.
Όπως είχε γράψει το Insider, η αύξηση αυτή, η οποία αφορά σε 1.700 σκευάσματα, είναι αποτέλεσμα της άρσης της εξίσωσης της ασφαλιστικής τιμής των γενοσήμων (βάσει της οποίας διαμορφώνεται η συμμετοχή των πολιτών), με τη λιανική τιμή (στην οποία πωλούνται στα φαρμακεία). Η αλλαγή έχει νομοθετηθεί από το 2021 και ισχύει τυπικά από την αρχή του έτους, ωστόσο, ενεργοποιήθηκε με την ενσωμάτωση στο νέο δελτίο τιμών και την οριστικοποίηση της θετικής λίστας.
Πώς προκύπτει η αύξηση
Η τιμή αποζημίωσης ενός φαρμάκου, είτε είναι 10% είτε 25%, διαμορφώνεται με βάση το πιο φτηνό σκεύασμα στην εκάστοτε κατηγορία. Το καθεστώς αυτό αφορά στα πρωτότυπα φάρμακα, για τα οποία δεν ισχύει προστασία πατέντας (off- patent) και έτσι ως ασφαλιστική τιμή προσδιορίζεται συνήθως η τιμή του φθηνότερου γενοσήμου. Σε περίπτωση που ο ασθενής επιλέξει να αγοράσει ένα πιο ακριβό φάρμακο με την ίδια δραστική ουσία, τότε τη διαφορά μεταξύ της λιανικής και της ασφαλιστικής τιμής την καλύπτει ο ίδιος.
Αυτό, όμως, δεν ίσχυε μέχρι πρότινος για τα γενόσημα, καθώς ο ΕΟΠΥΥ χρέωνε ως συμμετοχή του ασθενούς το 10% ή 25% της λιανικής τιμής, ανεξάρτητα απ’ το εάν επέλεγε το φθηνότερο ή κάποιο ακριβότερο σκεύασμα. Το μοντέλο αυτό επιβάρυνε τον ΕΟΠΥΥ με ένα επιπλέον κόστος αποζημίωσης για τα εν λόγω φάρμακα, το οποίο μετακυλιόταν στις φαρμακευτικές επιχειρήσεις, μέσω του clawback (επιστροφή της υπέρβασης του προϋπολογισμού για φάρμακα από τη φαρμακοβιομηχανία στο κράτος).
Η άρση της εξίσωσης των δύο τιμών «μεταφράζεται» σε αύξηση της συμμετοχής των ασθενών εκείνων που λαμβάνουν γενόσημα φάρμακα με λιανική τιμή μεγαλύτερη της ασφαλιστικής. Εντούτοις, με την ανατιμολόγηση του Δεκεμβρίου πολλά από τα σκευάσματα αυτά έχουν μειωμένη τιμή κατά περίπου 7%, που είναι η πιο μεγάλη μείωση που μπορεί να γίνει βάσει του σχετικού πλαισίου, ενώ παράλληλα, παραμένει η δυνατότητα επιλογής του φθηνότερου γενοσήμου στην κατηγορία.
Παράδειγμα:
Σε αντιόξινο γενόσημο σκεύασμα, το οποίο είχε λιανική τιμή 8,13 ευρώ, η συμμετοχή (25%) του ασθενούς ήταν 2,03 ευρώ. Με βάση το νέο δελτίο, η τιμή του μειώθηκε στα 7,57 ευρώ και η τιμή αποζημίωσης προσδιορίστηκε στα 6,72 ευρώ. Κατά συνέπεια, ο ασθενής θα πρέπει να πληρώσει το 25% των 7,57 ευρώ (1,89 ευρώ) και επιπλέον τη διαφορά μεταξύ 7,57 ευρώ και 6,72 ευρώ (0,83 ευρώ). Η συνολική συμμετοχή διαμορφώνεται στα 2,72 ευρώ, που σημαίνει 0,69 ευρώ περισσότερα. Παράλληλα, έχει τη δυνατότητα να πάρει το φθηνότερο γενόσημο της ίδιας κατηγορίας.
Φαρμακευτικός Σύλλογος Αττικής: Αντιδρούν οι ασφαλισμένοι
Σε ανακοίνωση που εξέδωσε την Τετάρτη (14/2), ο Φαρμακευτικός Σύλλογος Αττικής (ΦΣΑ) αναφέρει ότι από την Δευτέρα (12/2), που άρχισε να ισχύει το καινούριο δελτίο τιμών στα φάρμακα, οι φαρμακοποιοί γίνονται δέκτες «οργισμένων αντιδράσεων» από πολλούς ασφαλισμένους.
Στο πλαίσιο αυτό, τονίζει ότι συμμερίζεται τη «δίκαιη αγανάκτηση των πολιτών» και διευκρινίζει ότι:
• Οι φαρμακοποιοί δεν φέρουν καμία ευθύνη για τον καθορισμό των τιμών των φαρμάκων.
• Οι αυξήσεις στις συμμέτοχες συγκεκριμένων, κυρίως γενοσήμων φαρμάκων, φθάνουν ακόμα και το 80%.
• Η επιβάρυνση αφορά σε πάνω από 1700 γενόσημα φάρμακα
• Οι λιανικές και ασφαλιστικές τιμές των φαρμάκων καθορίζονται από το Υπουργείο Υγείας και οι φαρμακοποιοί δεν έχουν οποιαδήποτε ευθύνη.
«Σύμφωνα με δημοσιεύματα η επιβάρυνση των ασφαλισμένων θα είναι της τάξης των 30 εκ. ευρώ. Αυτό θα είναι και το ποσό που θα ωφεληθούν οι φαρμακευτικές εταιρίες, καταβάλλοντας αντίστοιχα λιγότερο clawback στον ΕΟΠΥΥ. Προφανώς και αυτό είναι κυβερνητική επιλογή, στην οποία και είμαστε κατηγορηματικά αντίθετοι», καταλήγει ο ΦΣΑ.
Ο αντίκτυπος στην αγορά
Πράγματι, σύμφωνα με τους υπολογισμούς της αγοράς (βάσει των τιμών του προηγούμενου δελτίου ), το νέο καθεστώς θα επιφέρει μία επιβάρυνση για τους πολίτες, ύψους σχεδόν30 εκατ. ευρώ και, αντίστοιχα, ελάφρυνση των φαρμακοβιομηχανιών από τις υψηλές επιστροφές, οι οποίες -όπως τονίζουν παράγοντες του κλάδου- έχουν άμεσες επιπτώσεις για τους ασθενείς. «Ήδη η εισαγωγή νέων φαρμάκων καθυστερεί κατά 6 μήνες περισσότερο, σε σχέση με το παρελθόν, και έχει φθάσει στα 2 χρόνια, ενώ κάποια φάρμακα ενδέχεται να μην έρθουν ποτέ στην Ελλάδα, λόγω των τεράστιων επιστροφών», ανέφερε τη Δευτέρα ο πρόεδρος του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ), Ολύμπιος Παπαδημητρίου, ζητώντας σταδιακή αύξηση της δημόσιας χρηματοδότησης για φάρμακα, παράλληλα με την εφαρμογή των διαρθρωτικών μέτρων.
Πάντως, το νέο καθεστώς αυξάνει τον ανταγωνισμό και μεταξύ των γενοσήμων και δεν θεωρείται απίθανο να οδηγήσει σε εθελούσιες μειώσεις τιμών από τις εταιρείες που διακινούν τα ακριβότερα γενόσημα σκευάσματα.