Εύσημα προς τη χώρα μας για τη μέχρι τώρα υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων και των επενδύσεων του Ταμείου Ανάκαμψης αλλά και συστάσεις για τη συνέχεια, περιλαμβάνει η μελέτη που συνοδεύει την ενδιάμεση έκθεση του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που παρουσιάστηκε σήμερα.
Η Ελλάδα περιλαμβάνεται μαζί με την Ισπανία και τη Σλοβακία στις χώρες που πηγαίνουν καλά στην υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων αλλά θα πρέπει να ξεπεράσουν ορισμένες δυσκολίες το επόμενο διάστημα.
«Διατηρήστε τη δυναμική στην υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων και διασφαλίστε πως την επάρκεια της δημόσιας διοίκησης ενόψει της επερχόμενης μεγέθυνσης του εθνικού σχεδίου», είναι η σύσταση προς τη χώρα μας.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο η πορεία υλοποίησης των εθνικών σχεδίων ανάκαμψης και ανασυγκρότησης κρίνεται ικανοποιητική αλλά χρειάζεται να επιταχυνθούν ακόμη περισσότερο οι επενδύσεις και οι μεταρρυθμίσεις στο δεύτερο μισό του Ταμείου μέχρι το 2026, δήλωσε ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Βάλντις Ντομπρόβσκις κατά την παρουσίαση της έκθεσης.
To δεύτερο μισό του RRF θα είναι πιο δύσκολο από το πρώτο, ανέφερε ο ευρωπαίος επίτροπος Πάολο Τζεντιλόνι καθώς θα πρέπει να προχωρήσουν με μεγαλύτερη ταχύτητα οι επενδύσεις και οι μεταρρυθμίσεις για να τηρηθούν τα χρονοδιαγράμματα.
Τα οφέλη του Ταμείου Ανάκαμψης για την Ελλάδα
Στην μελέτη γίνεται ειδική αναφορά στα ορόσημα και τους στόχους των Εθνικών Σχεδίων Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και ειδικά στο κατά πόσο η κάθε χώρα θα είχε προχωρήσει στις μεταρρυθμίσεις αν δεν υπήρχε το Ταμείο Ανάκαμψης. Η Ελλάδα βρίσκεται στις χώρες που έχουν ευνοηθεί περισσότερο σε ό,τι αφορά την προώθηση των μεταρρυθμίσεων.
Συγκεκριμένα από την έναρξη του Ταμείου και μέχρι την έγκριση του ελληνικού σχεδίου ανάκαμψης η χώρα μας είχε εκπληρώσει μόλις έναν από τους στόχους, ενώ μέχρι το τέλος Ιουλίου του 2023 εκπλήρωσε συνολικά 43 ορόσημα. Το οποίο όπως αναφέρεται σχετικά στη μελέτη υποδεικνύει πως πολλές από τις μεταρρυθμίσεις και τις επενδύσεις δεν θα είχαν προχωρήσει αν δεν υπήρχε το Ταμείο Ανάκαμψης.
Η υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων έρχεται και με αυξημένα διοικητικά και άλλα κόστη για τα κράτη – μέλη της ΕΕ και για αυτό το λόγο η μελέτη περιλαμβάνει μια ανάλυση κόστους/οφέλους. Και σε αυτή την μέτρηση η χώρα μας βγαίνει από τους κερδισμένους καθώς η αναλογία κόστους/οφέλους με βάση τις πληρωμές μέχρι τα τέλη Ιουλίου 2023 υπολογίζεται στο 1.56, ενώ για το σύνολο των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης το καθαρό όφελος στην ελληνική οικονομία είναι ακόμη υψηλότερο με τον σχετικό δείκτη στο 2,22.
Ένα ακόμη όφελος που έφερε το Ταμείο Ανάκαμψης, αν και δεν ήταν αυτός ο σκοπός του, ήταν η μείωση του κόστους δανεισμού για πολλές χώρες και κατά συνέπεια την βελτίωση των δημοσιονομικών για πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένης και τη Ελλάδα. Λαμβάνοντας ως σημείο αναφορά την ανακοίνωση της αρχικής πρότασης Γαλλίας και Γερμανίας για ένα ταμείο ανάκαμψης τον Μάιο του 2020 η μελέτη αποτυπώνει την άμεση αντίδραση των αγορών και την πτώση των spreads με τα γερμανικά ομόλογα σε ένα διάστημα τριών εβδομάδων, με τη χώρα μας να καταγράφει τη μεγαλύτερη πτώση της τάξης των 96,5 μονάδων βάσης.
Αξίζει να σημειωθεί πως όλα τα παραπάνω σημεία της μελέτης που συνοδεύει την έκθεση της Κομισιόν έχουν υπολογίσει τα στοιχεία πληρωμών και οροσήμων μέχρι τον Αύγουστο του 2023, άρα δεν περιλαμβάνεται η τρίτη δόση του Ταμείου Ανάκαμψης προς τη χώρα μας.
Οι πρώτες επιδράσεις του RRF
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας της Κομισιόν, οι δημόσιες επενδύσεις διατηρήθηκαν σε ικανοποιητικά επίπεδα μετά από την πανδημία στο 3,3% του ΑΕΠ το 2023 από 3% που ήταν το 2019 και το 2024 αναμένεται να φτάσουν το 3,4% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ.
Συνολικά το ταμείο ανάκαμψης μπορεί να αυξήσει στο πραγματικό ευρωπαϊκό ΑΕΠ κατά 1,4% το 2026 σε σχέση με την ανάπτυξη που αναμενόταν αν δεν υπήρχε το χρηματοδοτικό εργαλείο.
Ακόμη υπολογίζεται πως οι μέχρι τώρα πληρωμές του RRF έχουν μειώσει την ανεργία στην ΕΕ κατά 0,8 ποσοστιαία μονάδα περισσότερο σε σχέση με το σενάριο χωρίς το Ταμείο Ανάκαμψης.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, μέχρι την 1η Φεβρουαρίου είχαν καλυφθεί πάνω από 1.150 ορόσημα και στόχοι, ενώ μέχρι τώρα διατεθεί 225 δισ. για την υποστήριξη των ευρωπαϊκών οικονομιών.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Κομισιόν, οι αναθεωρήσεις των εθνικών προγραμμάτων ανάπτυξης και ανασυγκρότησης λόγω του RepowerEU, προκάλεσαν καθυστερήσεις στην πορεία των αιτημάτων το πρώτο μισό του 2023 αλλά πλέον η ροή συνεχίζεται κανονικά.
