Επιφυλακτικοί για την αποτελεσματικότητα των νέων κυβερνητικών μέτρων για την ανάσχεση της ακρίβειας εμφανίζονται οι καταναλωτές, που δοκιμάζονται με ένα επίμονο ράλι τιμών εδώ και περίπου 2,5 χρόνια.
Και μπορεί τα νέα μέτρα να τέθηκαν σε ισχύ από την 1η Μαρτίου στα ράφια των σούπερ μάρκετ όλης της χώρας, ωστόσο οι καταναλωτές δεν είναι πεπεισμένοι ότι μπορούν να φέρουν την… άνοιξη, γνωρίζοντας καλά πως η μάχη κατά της ακρίβειας δεν είναι εύκολο να κερδηθεί.
Σύμφωνα με το υπουργείο Ανάπτυξης, με την εφαρμογή των νέων μέτρων περισσότεροι από 3.000 κωδικοί φέρουν μειώσεις στις αρχικές τιμές τους, ωστόσο μένει να φανεί ποιο θα είναι το πραγματικό όφελος για τα ελληνικά νοικοκυριά.
«Από μια πρώτη δική μας αυτοψία στα σούπερ μάρκετ, αντιληφθήκαμε ότι υπάρχουν και αυξήσεις και μειώσεις τιμών στα ράφια», υποστηρίζει, μιλώντας στο insider.gr, ο πρόεδρος της Ένωσης Εργαζομένων Καταναλωτών, Απόστολος Ραυτόπουλος, εξηγώντας πως μια μέρα πριν την εφαρμογή των νέων μέτρων έγινε μάρτυρας και υψηλότερων αλλά και χαμηλότερων τιμών έναντι της επόμενης ημέρας».
«Είδαμε ένα απορρυπαντικό να κοστίζει 11,52 ευρώ και μια μέρα μετά να έχει μείωση τιμής στα 10,95 ευρώ με την εφαρμογή των μέτρων, αλλά και ένα δεύτερο από 5,75 ευρώ να κοστίζει 5,78 ευρώ την 1η Μαρτίου», εξηγεί, κάνοντας λόγο για ημίμετρα που δεν μπορούν να επιφέρουν ανάσα στους «λαβωμένους» από την ακρίβεια οικογενειακούς προϋπολογισμούς.
Προς επέκταση των μέτρων και σε άλλες κατηγορίες προϊόντων
Μερίδα των καταναλωτών δε εκφράζει τη δυσαρέσκειά της για το γεγονός ότι το πιο δραστικό μέτρο – εκείνο που αφορά στη μείωση των εκπτώσεων των προμηθευτών προς τα σούπερ μάρκετ κατά 30% - εστιάζει σε μη τρόφιμα, την ώρα που οι τιμές των τροφίμων εξακολουθούν να κινούνται στα ύψη και χωρίς να διαφαίνεται στον ορίζοντα άμεση προοπτική αποκλιμάκωσής τους.
Ωστόσο, όπως όλα δείχνουν, τα νέα μέτρα δεν αποκλείεται να επεκταθούν και σε περισσότερες κατηγορίες προϊόντων και δη τροφίμων.
«Θα συνεχίσουμε να προσπαθούμε να μειωθούν οι τιμές στα ράφια και να αποκλιμακωθεί ο πληθωρισμός και σε άλλες κατηγορίες προϊόντων», δήλωσε χθες ο υπουργός Ανάπτυξης, Κώστας Σκρέκας, μιλώντας στο ΣΚΑΙ και κάνοντας λόγο για μειώσεις τιμών που μπορεί να φτάσουν το 15% ή και το 20%.
Τι λέει η αγορά
«Η αποτελεσματικότητα των νέων μέτρων κατά της ακρίβειας θα φανεί τις επόμενες εβδομάδες», σχολιάζει στο insider.gr ο Γενικός Διευθυντής του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ), Λευτέρης Κιοσές, χαρακτηρίζοντας εξαιρετικά πρώιμη την οποιαδήποτε πρόβλεψη για μειώσεις τιμών τη δεδομένη στιγμή.
Ωστόσο, όπως εκτίμησε «δύσκολα οι τιμές της χονδρικής θα περάσουν στη λιανική», μιλώντας για μέτρα ρύθμισης που ήρθαν να προστεθούν σε μια ήδη ρυθμισμένη αγορά.
«Δεδομένου του μεγέθους των αλλαγών που έπρεπε να γίνουν στα ράφια των σούπερ μάρκετ, οι αλυσίδες ήταν σε πολύ μεγάλο βαθμό έτοιμες για τα νέα μέτρα την Παρασκευή», παραδέχεται από την πλευρά του ο γενικός διευθυντής της Ένωσης Σούπερ Μάρκετ Ελλάδας, Απόστολος Πεταλάς, κάνοντας λόγο για έναν πραγματικό «άθλο» των εργαζομένων στα σούπερ μάρκετ.
Ο ίδιος δεν διστάζει να μιλήσει για μια νέα εποχή σε ό,τι αφορά τα απορρυπαντικά και τα είδη καθαριότητας, αναφερόμενος στο μέτρο της μείωσης των εκπτώσεων των προμηθευτών προς τα σούπερ μάρκετ.
«Στην πορεία θα δούμε και πως θα ξεδιπλώσουν τα επιχειρηματικά τους πλάνα οι προμηθευτές», προσθέτει ο κ. Πεταλάς, ωστόσο αποσαφηνίζει πως ο πρώτος λόγος είναι πάντοτε στους καταναλωτές. «Τώρα μένει να δούμε πως θα αντιδράσουν», δηλώνει στο insider.gr.
Τα 4 νέα μέτρα
Το πρώτο μέτρο αφορά στη μεταρρύθμιση που υποχρεώνει τους προμηθευτές να μειώσουν κατά 30% τις προσφορές προς τις εταιρείες λιανεμπορίου, με την υποχρέωση να μειώσουν ισόποσα τις τιμές τιμοκαταλόγου. Το εν λόγω μέτρο απευθύνεται στις εξής κατηγορίες προϊόντων: γενικά καθαριστικά προϊόντα (απορρυπαντικά ρούχων, απορρυπαντικά πιάτων, καθαριστικά επιφανειών παντός είδους, χλωρίνες) και προϊόντα προσωπικής υγιεινής (σαμπουάν και conditioner, αφρόλουτρα, σαπούνια, οδοντόκρεμες, βρεφικές και παιδικές πάνες).
Σύμφωνα δε με το υπουργείο Ανάπτυξης, η εν λόγω μεταρρύθμιση έχει επιφέρει σημαντική μέση μείωση τιμών χονδρικής ως εξής: στις βρεφικές και παιδικές πάνες η μέση μείωση τιμής είναι 18,1%, στα σαμπουάν, τα αφρόλουτρα και τα conditioner 17%, στις οδοντόκρεμες 15,1%, στα απορρυπαντικά ρούχων 15,6%, στα απορρυπαντικά πιάτων 16%, στα καθαριστικά παντός είδους 15,8% και στα σαπούνια 12,7%.
Το δεύτερο μέτρο αφορά στην επιβολή πλαφόν στο περιθώριο μικτού κέρδους των εταιρειών που εισάγουν, παράγουν και διακινούν το βρεφικό γάλα στην Ελλάδα. Αυτό ισούται με το λειτουργικό κόστος της επιχείρησης, στην οικεία κατηγορία προϊόντων, προσαυξημένο κατά 7% επί των καθαρών πωλήσεων.
Όπως επισημαίνει το υπουργείο, η συγκεκριμένη μεταρρύθμιση επιφέρει μειώσεις στις αρχικές τιμές προμήθειας μεσοσταθμικά περίπου στο 15% στα περισσότερα προϊόντα βρεφικού γάλακτος 1ης (0-6 μήνες) και 2ης (6-12 μήνες) βρεφικής ηλικίας. Δεδομένου ότι το βρεφικό γάλα πωλείται χωρίς προωθητικές ενέργειες, οι μειώσεις αυτές (περίπου 15%) θα περάσουν άμεσα στην τιμή στο ράφι.
Το επόμενο μέτρο απαγορεύει στους προμηθευτές των σούπερ μάρκετ που αυξάνουν τις τιμές των προϊόντων τους να υλοποιούν προωθητικές ενέργειες για τρεις μήνες στα προϊόντα αυτά. Πρόκειται για μέτρο που αφορά σχεδόν στο σύνολο των προϊόντων που πωλούνται σε σούπερ μάρκετ, ενώ εξαιρούνται τα νωπά προϊόντα (φρούτα, λαχανικά, κρέατα, ψάρια), εκείνα που λήγουν άμεσα, καθώς και ορισμένα διαρκή καταναλωτικά αγαθά (π.χ. ρούχα).
Σύμφωνα με το υπουργείο, τον Φεβρουάριο του 2024, μετά την εφαρμογή του μέτρου, ανατιμήθηκαν 890 κωδικοί προϊόντων, όταν τον Φεβρουάριο του 2023 ανατιμήθηκαν 3.760 κωδικοί προϊόντων. Η εφαρμογή της ρύθμισης συνεισέφερε στον περιορισμό των ανατιμήσεων κατά 76% από το ένα έτος στο άλλο.
Το τέταρτο και τελευταίο κυβερνητικό μέτρο υποχρεώνει τους προμηθευτές νωπών προϊόντων (φρούτα, λαχανικά, κρέατα) να πωλούν τα προϊόντα τους στο λιανεμπόριο σε «καθαρές» τιμές (net – pricing). Επιτρέπονται παροχές για επιστροφές προϊόντων και φύρα, μόνο στο 3% της τιμής πώλησης προ εκπτώσεων, πιστώσεων και άλλων παροχών.
«Το μέτρο αυτό συμβάλλει στη μεγαλύτερη διαφάνεια στην τιμολόγηση των νωπών προϊόντων. Η εφαρμογή net–pricing εκτιμάται ότι θα φέρει σταδιακά μείωση των τιμών των προϊόντων αυτών στο ράφι», υποστηρίζει το υπουργείο.
