Η παγκοσμιοποίηση βρίσκεται σε επίπεδα ρεκόρ!
Αυτό είναι το εντυπωσιακό εύρημα της μελέτης για τον Δείκτη Παγκόσμιας Συνδεσιμότητας 2024 που παρουσίασαν διαδικτυακά ο νέος CEO της DHL Express Europe, Mike Parra και ο Steven A. Altman, καθηγητής του NYU Stern School of Business και συγγραφέας του DHL Global Connectedness Report.
Την περίοδο έντονης μεταβλητότητας που ακολούθησε μετά την πανδημία και στιγματίστηκε από ραγδαίες γεωπολιτικές εξελίξεις, η παγκόσμια συνδεσιμότητα, αντί να περιοριστεί, ανήλθε σε επίπεδα-ρεκόρ το 2022 και παρέμεινε κοντά σε αυτά τα επίπεδα και το 2023. Η ανθεκτικότητα και η ανάπτυξη των διεθνών ροών εμπορίου, κεφαλαίων, πληροφοριών και ανθρώπων, ήρθε να διαψεύσει πανηγυρικά την αντίληψη ότι στον απόηχο των πρόσφατων κρίσεων, η παγκοσμιοποίηση διαγράφει τροχιά συρρίκνωσης.
Η Σιγκαπούρη είναι η πιο συνδεδεμένη χώρα παγκοσμίως, ακολουθούμενη από την Ολλανδία και την Ιρλανδία. Η Σιγκαπούρη καταγράφει τις μεγαλύτερες διεθνείς ροές σε σχέση με την εγχώρια δραστηριότητα, ενώ οι ροές του Ην. Βασιλείου είναι αυτές που διανέμονται ευρύτερα στον πλανήτη. Η Ελλάδα βρίσκεται στη θέση 42 της κατάταξης των 181 χωρών.
Η μελέτη διαπιστώνει επίσης ότι οι δεσμοί ΗΠΑ – Κίνας εξακολουθούν να μειώνονται. Τα μερίδια στις ροές και των δύο χωρών που αφορούν την άλλη, έχουν συρρικνωθεί κατά περίπου 25% από το 2016, ενώ η οπισθοχώρηση από το άμεσο εμπόριο ΗΠΑ-Κίνας επιταχύνθηκε το 2023. Θα πρέπει να σημειωθεί, ωστόσο, ότι οι δύο μεγαλύτερες οικονομίες του πλανήτη εξακολουθούν να συνδέονται με μεγαλύτερες ροές από σχεδόν οποιοδήποτε άλλο ζευγάρι χωρών.
Η Ρωσία και η Ευρώπη έχουν αποσυνδεθεί, διακόπτοντας τους δεσμούς που παλαιότερα θεωρούνταν κρίσιμοι και για τις δύο πλευρές. Η Ρωσία έχει στρέψει το εμπόριό της μακριά από τις φιλικές προς τη Δύση χώρες, ενώ οι ξένες επενδύσεις στη Ρωσία έχουν καταρρεύσει. Είναι ενδεικτικό ότι, μεταξύ των χωρών της G20, η Ρωσία κατέγραψε το 2022 τη μεγαλύτερη ιστορικά ετήσια μείωση στην παγκόσμια συνδεσιμότητα.
Δύο βασικές τάσεις στην παγκόσμια συνδεσιμότητα
Τάση Νο 1: Ανθεκτικότητα
Ένα από τα κεντρικά μηνύματα της μελέτης είναι η ανθεκτικότητα του παγκόσμιου εμπορίου, παρά τη ρητορική περί υποχώρησης της παγκοσμιοποίησης, σύμφωνα με τον Mike Parra, ο οποίος ανέλαβε το «τιμόνι» της ευρωπαϊκής μονάδας, έπειτα από 26 χρόνια στην Αμερική.
Στη βιομηχανία των logistics, το σημαντικότερο μετά την πανδημία είναι η ενίσχυση της ανθεκτικότητας στις αλυσίδες εφοδιασμού που παρουσιάζουν ευελιξία και προσαρμοστικότητα, ούτως ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν στη μεταβλητότητα που χαρακτηρίζει το τρέχον περιβάλλον. Με το παγκόσμιο εμπόριο να δέχεται πιέσεις, οι πελάτες στρέφονται στην DHL για περισσότερη ανθεκτικότητα στις αλυσίδες προμηθειών τους.
Σύμφωνα με τη μελέτη, τάσεις, όπως το, nearshoring ή το omnishoring, καταγράφονται κυρίως στην Βόρεια Αμερική, όπου ολοένα και περισσότερες εταιρείες ελαχιστοποιούν τον κίνδυνο στις αλυσίδες εφοδιασμού, αναζητώντας νέες τοποθεσίες παραγωγής και εισροής πόρων, κάτι που γίνεται αντιληπτό και ως απομάκρυνση από την Κίνα. Στην Ευρώπη, η τάση αυτή παίρνει περισσότερο τη μορφή διαφοροποίησης του εμπορίου: το εμπόριο με την Κίνα δεν έχει μειωθεί τόσο όσο μεταξύ Κίνας-ΗΠΑ, αλλά έχει γίνει πιο περίπλοκο και έτσι δημιουργείται η ανάγκη οι πελάτες να φέρουν την παραγωγή πιο κοντά στην έδρα τους ή τη βάση πελατών τους.
Στην κατεύθυνση αυτή, η DHL εξακολουθεί να ενισχύει το ευρωπαϊκό της δίκτυο, με επενδύσεις στα κέντρα διαλογής των αεροδρομίων (121 εκατ. ευρώ στη Λυών, 100 εκατ. ευρώ στο Ελσίνκι, 80 εκατ. ευρώ στη Βαρκελώνη, νέος κόμβος στην Κοπεγχάγη, ηλεκτρικά αυτοκίνητα στις υπηρεσίες εδάφους) αλλά και στις διαηπειρωτικές/διαπεριφερειακές συνδέσεις με ενίσχυση του στόλου αεροσκαφών.
Τάση Νο 2: Ηλεκτρονικό Εμπόριο
Το ηλεκτρονικό εμπόριο χαρακτηρίζεται ως η δύναμη που εγγυάται τη δημοκρατία στο εμπόριο, ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Parra. Επιτρέπει στους επιχειρηματίες να μετέχουν στο παγκόσμιο εμπόριο ανεξάρτητα από το μέγεθος ή την κλίμακα παραγωγής τους, ενώ ανοίγει την πόρτα στις γυναίκες και στις επιχειρήσεις που ελέγχονται από μειονότητες. Για την DHL, το ηλεκτρονικό εμπόριο θα διασφαλίσει την ανάπτυξη του εμπορίου μακροπρόθεσμα, αφενός δίνοντας πρόσβαση στην παγκόσμια αγορά σε επιχειρηματίες οποιουδήποτε μεγέθους, αφετέρου επιτρέποντας στις επιχειρήσεις να βελτιστοποιούν τις αλυσίδες εφοδιασμού και τα μοντέλα διανομής τους.
«Το ηλεκτρονικό εμπόριο θα αρχίσει να ορίζει πολλές από τις παγκόσμιες ροές εμπορίου και μερικές κυβερνήσεις μπορεί να αντιδράσουν με μέτρα προστατευτισμού για να περιορίσουν τις ροές παραγγελιών από τους πολίτες τους, άλλες με μέτρα διευκόλυνσης για τη στήριξή τους. Εμείς θα στηρίζουμε πάντα το δεύτερη προσέγγιση στις επαφές μας με τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής», είπε ο κ. Marra.
Η DHL στην Ευρώπη και τον κόσμο
Η DHL καλύπτει ολόκληρη την Ευρώπη, με δραστηριότητα σε περισσότερες από 60 χώρες και εξαρτώμενα εδάφη, με 1,4 εκατομμύρια πελάτες και με περισσότερους από 45.000 εργαζόμενους. Το δίκτυό της εξυπηρετείται από 116 αεροσκάφη που εξασφαλίζουν ταχύτητα στην παράδοση μέσω 10 μεγάλων κόμβων.
Με το σκλόγκαν «εμπόριο ίσον δουλειές» και με παγκόσμια δραστηριότητα σε πάνω από 220 χώρες και εξαρτώμενα εδάφη, η DHL βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της παγκοσμιοποιησης και του εμπορίου. Η εκτεταμένη παρουσία της σε παγκόσμιο επίπεδο αναδεικνύεται ακόμη και μέσα από το διοικητικό της συμβούλιο που, σε σύνολο 10 μελών, απαρτίζεται από 9 μέλη διαφορετικών εθνικοτήτων.
Σημειώνεται ότι φέτος, για πρώτη φορά, η Έκθεση Παγκόσμιας Συνδεσιμότητας της DHL χρησιμοποίησε μια μεθοδολογία που μετρά το βάθος της παγκοσμιοποίησης στον κόσμο σε κλίμακα από 0% (τίποτα δεν διασχίζει καθόλου τα εθνικά σύνορα) έως 100% (ένας κόσμος «χωρίς τριβές» όπου τα σύνορα και η απόσταση δεν έχουν σημασία). Αυτή τη στιγμή η παγκοσμιοποίηση φτάνει στο 25%, πράγμα που σημαίνει ότι είμαστε ακόμα πιο κοντά σε έναν κόσμο χωριστών κρατών παρά σε έναν πλήρως παγκοσμιοποιημένο κόσμο. Ερωτηθείς για το πού θα μπορούσε να φτάσει αυτό το ποσοστό, ο κ. Altman απάντησε ότι θα μπορούσε να βελτιωθεί έως το 30-35%.