Κρίσιμο αναδεικνύεται το 2024 για τις Περιφέρειες, ώστε να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα «Απόλλων» του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και, με αυτό τον τρόπο, να εξασφαλίσουν σημαντική μείωση στο κόστος ηλεκτροδότησης των κοινωνικά ευάλωτων πολιτών, των κτιρίων των Δήμων, των ΔΕΥΑ και των ΓΟΕΒ – ΤΟΕΒ που βρίσκονται εντός της περιοχής αρμοδιότητάς τους.
Οι ρυθμίσεις για τη θέσπιση του προγράμματος περιλαμβάνονται στο σχέδιο νόμου του ΥΠΕΝ «Ρυθμίσεις για την αντιμετώπιση των πολυεπίπεδων επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στους τομείς: α) της διαχείρισης υδάτων, β) της διαχείρισης και προστασίας των δασών, γ) της αστικής ανθεκτικότητας και πολιτικής, δ) της καταπολέμησης της αυθαίρετης δόμησης, ε) της ενεργειακής ασφάλειας», το οποίο τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση τα μεσάνυχτα του Σαββάτου, 6 Απριλίου.
Σύμφωνα με τις εν λόγω διατάξεις, τα πρώτα δύο βήματα πρέπει να διενεργηθούν εντός του έτους και πιο συγκεκριμένα οι Περιφέρειες θα πρέπει σε 6 μήνες από την ψήφιση του σχεδίου νόμου, να ιδρύσουν την Ενεργειακή Κοινότητα Πολιτών (ΕΚΠ) όπου θα εντάξουν όλους τους ωφελούμενους. Αν δεν τηρηθεί η συγκεκριμένη προθεσμία από μία Περιφέρεια, τότε αυτή θα αποκλειστεί από το πρόγραμμα.
Η χρονική προθεσμία του δεύτερου βήματος εκπνέει στις 31 Δεκεμβρίου 2024, καθώς μέχρι τότε θα πρέπει να προσκομίσουν στον φορέα υλοποίησης του προγράμματος τα στοιχεία σχετικά με τους ωφελούμενους στην Κοινότητα, το πλήθος των κοινωνικά ευάλωτων, τις παροχές από τις οποίες ηλεκτροδοτούνται, καθώς και τις αντίστοιχες ετήσιες καταναλώσεις του 2023.
Μείωση του ενεργειακού κόστους
Υπενθυμίζεται ότι το «Απόλλων» θα αποτελέσει το μεγαλύτερο πρόγραμμα ενεργειακού συμψηφισμού στη χώρα, αποσκοπώντας στην ενίσχυση των ενεργειακά ευάλωτων νοικοκυριών, και συγκεκριμένα των δικαιούχων του Κοινωνικού Τιμολογίου Α (δηλαδή νοικοκυριών με ετήσιο εισόδημα κάτω των 5.400 ευρώ), καλύπτοντας το 90% των ενεργειακών τους καταναλώσεων. Επίσης, στοχεύει στη μείωση του ενεργειακού κόστους για τους ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού, τις ΔΕΥΑ και τους ΓΟΕΒ/ΤΟΕΒ, καλύπτοντας το 50% των καταναλώσεων τους.
Στόχος είναι να ωφεληθούν και οι 127.500 δικαιούχοι του ΚΟΤ Α, οι 9.455 παροχές κατανάλωσης των ΔΕΥΑ και οι 3.570 παροχές κατανάλωσης που εξυπηρετούν ανάγκες των ΓΟΕΒ/ΤΟΕΒ. Επίσης, θα καλυφθεί μεγάλο μέρος της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνουν στα κτίριά τους, στον οδοφωτισμό και στα αντλιοστάσιά τους και των 332 Δήμων της χώρας. Το πρόγραμμα θα δρομολογηθεί σε επίπεδο Περιφερειών, με κάθε Περιφέρεια να αναλαμβάνει να δημιουργήσει μία Ενεργειακή Κοινότητα Πολιτών, όπου θα εντάξει τους αντίστοιχους δικαιούχους.
Η μείωση του ενεργειακού κόστους θα γίνει μέσω έργων ΑΠΕ που έχουν εξασφαλίσει όρους σύνδεσης στο σύστημα και θα συμψηφίζεται η παραγόμενη ενέργειά τους με εικονικό ταυτοχρονισμένο συμψηφισμό με τις απαιτούμενες καταναλώσεις των ωφελούμενων. Η «πρόκριση» των έργων ΑΠΕ θα γίνει ανά Περιφέρεια, μέσω ανταγωνιστικής διαδικασίας. Μετά το τέλος της σύμβασης ενεργειακού συμψηφισμού, τα έργα θα μεταβιβάζονται στις Ενεργειακές Κοινότητες.
Τα υπόλοιπα στάδια
Μετά την αποστολή των στοιχείων από τις Ενεργειακές Κοινότητες κάθε Περιφέρειας, θα ακολουθήσει μελέτη και διαστασιολόγηση απαιτούμενων έργων για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών των ωφελούμενων. Για την υποστήριξη της 3ης Φάσης, ο ΔΕΔΔΗΕ θα προβεί στην εκπόνηση των αναγκαίων ενεργειακών μελετών και τη διαστασιολόγηση των απαιτούμενων έργων ανά Ε.Κ.Π..
Στη συνέχεια, θα προκηρυχθεί η ανταγωνιστική διαδικασία και θα γίνει η επιλογή έργων για κάθε ΕΚΠ. Οι όροι των διαγωνισμών θα έχουν καθοριστεί νωρίτερα με Υπουργική Απόφαση. Με την οριστικοποίηση των σταθμών ΑΠΕ που θα ενταχθούν στο πρόγραμμα, θα συναφθούν οι απαιτούμενες συμβάσεις μεταξύ των ωφελούμενων, των κατόχων των σταθμών, των προμηθευτών και του ΔΑΠΕΕΠ. Έτσι, θα ανοίξει ο δρόμος για την υλοποίηση των έργων.
Η 6η και τελευταία φάση προβλέπει την έναρξη λειτουργίας των σταθμών και την εκκίνηση του εικονικού ταυτοχρονισμένου συμψηφισμού για τα μέλη της ΕΚΠ και τους δικαιούχους του Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου (ΚΟΤ) Α’.
Για την υλοποίηση του «Απόλλων», με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών θα καθοριστούν ο τρόπος χρηματοδότησης του Προγράμματος και αποζημίωσης των επιλέξιμων έργων, ήτοι των μελετών που απαιτείται να εκπονηθούν για τη διαστασιολόγηση των απαιτούμενων έργων και της αποζημίωσης των έργων για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών των ωφελούμενων καθώς και τυχόν περίσσειας παραγόμενης ενέργειας, τυχόν κίνητρα για περαιτέρω μείωση των καταναλώσεών τους μετά τη συμμετοχή στο Πρόγραμμα και ο τρόπος αποζημίωσης των προμηθευτών για την προς συμψηφισμό ενέργεια.