Σαφές χρονοδιάγραμμα για την απομείωση των εκπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου εντός του έτους ζήτησαν και έλαβαν, σύμφωνα με πληροφορίες, οι εκπρόσωποι των Θεσμών (ΕΚΤ, Κομισιόν και ESM), κατά τις συζητήσεις με τα κυβερνητικά στελέχη που ολοκληρώθηκαν πρόσφατα στο πλαίσιο της μεταπρογραμματικής εποπτείας. Στο επίκεντρο βρίσκονται τα «φέσια» των νοσοκομείων, θέμα για το οποίο μάλιστα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρέπεμψε τη χώρα μας για δεύτερη φορά στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
Σύμφωνα με τα τελευταία επίσημα στοιχεία, στα τέλη Φεβρουαρίου οι ληξιπρόθεσμες οφειλές – δηλαδή οι οφειλές που δεν έχουν εξοφληθεί 90 ημέρες μετά την ημερομηνία τιμολόγησης- χωρίς τις επιστροφές φόρων ήταν στα 2,37 δισ. ευρώ παρουσιάζοντας μια μικρή αποκλιμάκωση από τον Ιανουάριο αλλά παραμένοντας στα πολύ υψηλά επίπεδα των τελευταίων δύο ετών.
Όπως έχει γράψει το insider.gr περισσότερες από τις μισές ληξιπρόθεσμες οφειλές και συγκεκριμένα το 57% ή 1,36 δισ. ευρώ είναι από τα νοσοκομεία, τα οποία επίσης μπορεί να μειώθηκαν οριακά κατά 6% από τον Ιανουάριο αλλά παραμένουν κοντά στα υψηλότερα επίπεδα της τελευταίας δεκαετίας που κινήθηκαν κατά τη διάρκεια του 2023. Σημειώνεται ότι οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις είναι μικτές, δηλαδή δεν έχουν αφαιρεθεί τα ποσά της αυτόματης επιστροφής – clawback.
Η εικόνα για το 2023
«Καμπανάκι» έχει χτυπήσει ήδη από τα στοιχεία του 2023, όπου οι συνολικές ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις της γενικής κυβέρνησης στα τέλη του προηγούμενου έτους (συμπεριλαμβάνονται οι επιστροφές φόρων, αλλά όχι οι εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης) αυξήθηκαν κατά 431 εκατ. ευρώ έναντι του τέλους του 2022 (οι οφειλές προς τους προμηθευτές παρουσίασαν αύξηση κατά 531 εκατ. ευρώ και οι οφειλές για επιστροφές φόρων μείωση κατά 100 εκατ. ευρώ).
Το συνολικό ύψος των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων διαμορφώθηκε σε 2,8 δισ. ευρώ (εκ των οποίων 2,2 δισ. ήταν προς προμηθευτές και 0,6 δισ. ευρώ αφορούσαν επιστροφές φόρων). Τις περισσότερες υποχρεώσεις προς προμηθευτές είχαν και πάλι τα νοσοκομεία (59% των οφειλών), χωρίς πάντα να έχουν αφαιρεθεί τα ποσά της αυτόματης επιστροφής ‒ clawback.
Οι παραπομπές στο Ευρωδικαστήριο
Υπό αυτό το σκηνικό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρέπεμψε πριν από μερικές ημέρες τη χώρα μας στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για μη ορθή εφαρμογή των κανόνων βάσει της Οδηγίας για τις καθυστερήσεις πληρωμών υποχρεώνει τις δημόσιες αρχές να εξοφλούν τα τιμολόγιά τους εντός 30 ημερών (ή 60 ημερών για τις αρχές δημόσιας υγείας).
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τονίζει ότι οι καθυστερήσεις πληρωμών έχουν αρνητικές επιπτώσεις στις επιχειρήσεις, μειώνοντας τη ρευστότητα, εμποδίζοντας την ανάπτυξη, παρεμποδίζοντας την ανθεκτικότητα και παρεμποδίζοντας δυνητικά τις προσπάθειες να γίνουν πιο πράσινες και πιο ψηφιακές. Αυτή είναι η δεύτερη φορά που η Κομισιόν παραπέμπει την Ελλάδα στο Ευρωδικαστήριο, είχε προηγηθεί άλλη μια το Νοέμβριο του 2023 σε άλλη υπόθεση, για τις υπερβολικές καθυστερήσεις πληρωμών από τα δημόσια νοσοκομεία (αριθμός παράβασης: INFR(2019)2298).
Η μεταπρογραμματική εποπτεία
Εξάλλου, οι Θεσμοί έχουν χτυπήσει ήδη «καμπανάκια» για τις οφειλές του Δημοσίου με πιο πρόσφατη την έκθεση μεταπρογραμματικής εποπτείας του περασμένου Δεκεμβρίου στην οποία αναφέρεται χαρακτηριστικά πως «τα υψηλά επίπεδα καθυστερημένων οφειλών προκαλεί ανησυχία», καθώς το απόθεμα των οφειλών από τα νοσοκομεία παραμένει υψηλό και υπάρχει ο κίνδυνος οι δράσεις που έχει αναλάβει το υπουργείο Υγείας για την μείωσή του να μην αρκετά βραχυπόθεσμα.
Στην έκθεση αναφέρεται πως «ωστόσο, οι Αρχές έχουν δεσμευτεί σε δράσεις που αναμένεται να μειώσουν την συγκέντρωση νέων ληξιπρόθεσμων οφειλών το 2024. Σε αυτές τις δράσεις περιλαμβάνονται η ενεργοποίηση της Κεντρική Αρχή Προμηθειών Υγείας (ΕΚΑΠΥ), μέσω της οποίας κεντρικοποιούνται οι προμήθειες όλων των δημόσιων νοσοκομείων της χώρας.
Όπως έχει γράψει το insider.gr, πηγές από την ΕΚΑΠΥ υποστηρίζουν πως ο χρόνος εξόφλησης έχει μειωθεί σημαντικά τους τελευταίους μήνες, κάτι που όμως δεν φαίνεται -επί του παρόντος τουλάχιστον- να αποτυπώνεται στα νούμερα. Βάσει του προγραμματισμού το Μάιο θα εξοφληθούν τα τιμολόγια του Ιανουαρίου και του Φεβρουαρίου, όταν με το προηγούμενο καθεστώς το διάστημα μεταξύ της παραλαβής και της εξόφλησης έφτανε τους 10-12 μήνες.
Στο επίκεντρο των διαβουλεύσεων με τους Θεσμούς βρέθηκαν και τα τελευταία στοιχεία για τον Μάρτιο που θα ανακοινωθούν την Τρίτη 30 Απριλίου, και σύμφωνα με πληροφορίες το ζητούμενο είναι τους επόμενους μήνες το ποσό των ληξιπρόθεσμων οφειλών να κινείται όχι μόνο πτωτικά, αλλά έντονα πτωτικά. Σημειώνεται πως η Κομισιόν κοιτά τις «καθαρές» οφειλές, δηλαδή δεν υπολογίζει τις επιστροφές και οφειλές που έχουν «παγώσει» για διάφορους λόγους (ενστάσεις, δικαστικές εμπλοκές κλπ).
