Ήταν αναμενόμενο καθώς από καιρό το «τρένο» του Ταμείου Ανάκαμψης (ΤΑ) έδειχνε να έχει «χαθεί» και για αρκετά από τα έργα κατασκευής φραγμάτων και αντιπλημμυρικών υποδομών ανά την Ελλάδα όπως σε Λέσβο, Κορινθία, Αμβρακία, Κρήτη, Ωραιόκαστρο, ύψους σχεδόν 300 εκατ. ευρώ, αλλά και άλλες περιοχές. Στο Ταμείο Ανάκαμψης είχαν ενταχθεί ως ξεχωριστά έργα φράγματα και αντιπλημμυρικά, σε διάφορες περιοχές της χώρας, με τους αντίστοιχους διαγωνισμούς να προκηρύσσονται προ καιρού από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, ενώ οι περισσότεροι είχαν προσωρινούς ή οριστικούς αναδόχους.
Πλην όμως, αρκετά από αυτά τα έργα βρίσκονται και «με τη βούλα» πλέον εκτός Ταμείου Ανάκαμψης είτε λόγω της αδυναμίας του κρατικού μηχανισμού να διασφαλίσει πως θα ολοκληρωθούν μέχρι τα μέσα του 2026, είτε λόγω ανησυχιών για καθυστερήσεις στις απαλλοτριώσεις και τις προσφυγές, είτε γιατί έχει αλλάξει η χρηματοδοτική ατζέντα και οι προτεραιότητες του δημοσίου και λόγω των κονδυλίων που χρειάζονται σε άλλα μέτωπα (π.χ. αποκατάσταση ζημιών από κακοκαιρίες). Όπως επίσης έχουν χαθεί πόροι του ΤΑ και για έργα ύδρευσης, τα ηλεκτρονικά διόδια, σιδηροδρομικά και άλλα projects του τομέα υποδομών.
Απεντάξεις… ανά την Ελλάδα
Ως εκ τούτου, δεν προκαλεί εντύπωση ότι τις τελευταίες ημέρες και μόνο αναρτήθηκαν στη «Διαύγεια» του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών σχετικές αποφάσεις απένταξης (ή αλλιώς ανακλήσεις της Απόφασης Ένταξης και των τροποποιήσεων αυτής) από το Ταμείο Ανάκαμψης έργων όπως τα «Εγγειοβελτιωτικά έργα παραλίμνιων περιοχών Αμβρακίας- Αμφιλοχίας και Βάλτου Α' Φάση Ν. Αιτωλοακαρνανίας» (σχεδόν 79 εκατ. ευρώ), τα «Έργα διευθέτησης ρεμάτων περιοχής Ωραιοκάστρου και κατασκευή απαραίτητων δικτύων ομβρίων» (περίπου 18 εκατ.), το «Έργο Αντιπλημμυρικής Προστασίας του Δήμου Λουτρακίου Περαχώρας Αγ. Θεοδώρων (Β' Φάση)» (προβλεπόμενο προϋπολογισμό 27,5 εκατ. ευρώ), η «Κατασκευή συμπληρωματικών έργων ταμιευτήρα Μπραμιανού, αντιπλημμυρικών έργων Γρα Λυγιάς και φράγματος Μύρτου Π.Ε. Λασιθίου Κρήτης» (σχεδόν 60 εκατ. ευρώ), ή η «Κατασκευή φράγματος Τσικνιά Ν. Λέσβου, εγκαταστάσεων επεξεργασίας νερού και δικτύων» (κάπου στα 116 εκατ. ευρώ).
Κοινή συνισταμένη σε όλες τις αποφάσεις αποτελεί το γεγονός ότι ο «Φορέας Υλοποίησης δεν έχει λάβει δημόσια χρηματοδότηση στο πλαίσιο υλοποίησης του Έργου», έχουν καταργηθεί οι σχετικές δράσεις στο RRF, ενώ για κάποια έργα ήδη έχουν εκκινήσει διαδικασίες για χρηματοδότηση από το Πρόγραμμα «Περιβάλλον και κλιματική αλλαγή» ΕΣΠΑ 2021-2027. Θεωρητικά, αλλά και πρακτικά, πρόκειται για έργα κρίσιμα για ύδρευση – υδροδότηση, άρδευση αλλά και παροχή αντιπλημμυρικής προστασίας στις παραπάνω περιοχές, και πλέον, ως γνωστόν, αναζητήθηκαν νέες χρηματοδοτικές πηγές από ΕΣΠΑ και ΠΔΕ.
Προχωρούν διαγωνισμοί
Υπενθυμίζεται βέβαια ότι είχαν προχωρήσει και άλλοι διαγωνισμοί από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών ή το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (π.χ. το περίφημο πρόγραμμα Υδωρ 2.0) που βρίσκονται σε διάφορα στάδια, κάποιοι έχουν χρηματοδότηση από εγχώριους πόρους ή το RRF, ενώ προχωρούν και μέσω ΣΔΙΤ.
Αφορούν σε projects όπως τα φράγματα Ενιπέα Φαρσάλων (230 εκατ.) και Ταυρωνίτη Κρήτης (267 εκατ. ευρώ) κ.α., ή τις γνωστές υποδομές όπως το αρδευτικό Αλμωπαίου (98,5 εκατ. ευρώ, χωρίς ΦΠΑ), τη μεταφορά νερού από τον ποταμό Νέστο στην πεδιάδα της Ξάνθης, με την αξία της σύμβασης να υπολογίζεται σε 169 εκατ. ευρώ (χωρίς ΦΠΑ), το έργο «Αρδευτικό δίκτυο Υπέρειας Ν. Λάρισας – Ορφανών Ν. Καρδίτσας» (107 εκατ.), η «Λιμνοδεξαμενή Χοχλακίων νομού Λασιθίου και λοιπά συνοδά έργα – Φράγμα Αγ. Ιωάννη Ιεράπετρας Νομού Λασιθίου και βασικά έργα αξιοποίησης αρδευτικού νερού» εκτιμώμενου συνολικού ύψους 118 εκατ. ευρώ κ.α.
Προχωρημένοι ήταν επίσης και διαγωνισμοί ΣΔΙΤ όπως τα δίκτυα Ταυρωπού στην Καρδίτσα, προϋπολογισμού 128,75 εκατ., ή το φράγμα Μιναγιώτικο στην Πύλο, ύψους 140 εκατ. ευρώ κ.α. Όλα αυτά είναι έργα που διεκδικήθηκαν από σχήματα όπως ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Intrakat – ΑΚΤΩΡ, ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις, ΑΒΑΞ, Μυτιληναίος, Χρ. Κωνσταντινίδης, Μεσόγειος κ.λπ. αυτόνομα ή σε κοινοπραξίες.