Στενά φαίνεται ότι παρακολουθεί το υπουργείο Υγείας την εξέλιξη των δαπανών των νοσοκομείων, καταδεικνύοντας ότι ο έλεγχός τους αποτελεί ζήτημα μείζονος σημασίας για την Πολιτεία.
Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνεται από το «συναγερμό» που σήμανε τις τελευταίες ημέρες, με αφορμή τις «φουσκωμένες» δαπάνες που εμφάνισαν κατά το μήνα Απρίλιο, με την ηγεσία του υπουργείου να δείχνει ισχυρά αντανακλαστικά. Το θέμα τέθηκε άμεσα στο τραπέζι, στο πλαίσιο τηλεδιάσκεψης με τις διοικήσεις που έλαβε χώρα προ ημερών, με σκοπό να διαπιστωθεί εάν η δαπάνη έχει «ξεφύγει» δικαιολογημένα ή όχι. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, η αύξηση ήταν υπέρμετρη, αγγίζοντας ποσοστά της τάξης του 50-100% σε ορισμένα νοσοκομεία. Οι διοικητές φέρονται να απέδωσαν το «πικ» που σημειώθηκε στο γεγονός ότι τον Απρίλιο συνέπεσαν οι αργίες του Πάσχα και της Πρωτομαγιάς, οδηγώντας σε συσσωρευμένες παραγγελίες από τα φαρμακεία τους.
Πηγές του Insider αναφέρουν ότι ο Υφυπουργός Υγείας, Μάριος Θεμιστοκλέους, έχει ζητήσει από τους διοικητές να αποστείλουν τα στοιχεία για την κατανάλωση των περίπου 65 πιο δαπανηρών φαρμάκων (σε συσκευασίες/ποσότητες), ανά μήνα, για το πρώτο 4μηνο των ετών 2023-2024 καθώς και τον αριθμό των ασθενών στους οποίους χορηγήθηκαν. Παράλληλα, οι διοικήσεις έχουν κληθεί να προχωρήσουν σε απογραφή των αποθεμάτων της συγκεκριμένης ομάδας φαρμάκων. Ένα άλλο ερώτημα που μένει να απαντηθεί είναι εάν η αύξηση των δαπανών του Απριλίου θα εμφανιστεί ως ισόποση μείωση κατά το μήνα Μάιο.
Σε κάθε περίπτωση, το χρονικό περιθώριο της αποστολής είναι μέχρι αύριο, Παρασκευή (24/5), και -αφού αναλυθούν τα στοιχεία- θα ακολουθήσει νέα σύσκεψη των διοικητών με την ηγεσία του υπουργείου Υγείας, παρουσία του προέδρου της Εθνικής Κεντρικής Αρχής Προμηθειών Υγείας (ΕΚΑΠΥ), Άρη Αποστόλου. Υπενθυμίζεται ότι με πρόσφατες νομοθετικές ρυθμίσεις, η ΕΚΑΠΥ θεσμοθετήθηκε κεντρικός διαχειριστής για το σύνολο των νοσοκομειακών φαρμάκων (έναντι του 20% της συνολικής δαπάνης), αναλαμβάνοντας και την έκδοση των rebate (υποχρεωτικές εκπτώσεις) και clawback (υποχρεωτικές επιστροφές).
Σφίγγει η «θηλιά» του clawback
Κύριος λόγος ανησυχίας για την αύξηση της δαπάνης είναι η αντίστοιχη αύξηση του clawback, δηλαδή της επιστροφής της υπέρβασης του προϋπολογισμού για φάρμακα από τη φαρμακοβιομηχανία στο κράτος. Ήδη, οι επιστροφές έχουν φτάσει σε δυσθεώρητα επίπεδα, με τη φαρμακευτική βιομηχανία να θέτει εδώ και καιρό ζήτημα βιωσιμότητας των επιχειρήσεων αλλά και πρόσβασης των ασθενών σε αναγκαία φάρμακα.
Αν και ακόμα είναι πολύ νωρίς για να εξαχθούν συμπεράσματα σχετικά με το πώς θα κινηθεί η φαρμακευτική δαπάνη μέχρι το τέλος του 2024, τα προγνωστικά είναι δυσοίωνα και για το τρέχον έτος, καθώς εκτιμάται πως οι συνολικές επιστροφές (clawback και rebate) για τις εταιρείες θα υπερβούν τα 4 δισ. ευρώ, έναντι των 3,6 δισ. ευρώ το 2023.
Μάλιστα, ιδιαίτερα έντονο είναι το πρόβλημα στη νοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη, καθώς οι επιχειρήσεις συμβάλλουν με ποσοστό 80% στα φάρμακα τα οποία βρίσκονται εκτός κλειστών προϋπολογισμών και με 64% σε εκείνα που έχουν ολοκληρώσει διαπραγματεύσεις (το ποσοστό αυτό μεταφράζεται ως μέση έκπτωση στο πλαίσιο κλειστού προϋπολογισμού).
Το υπουργείο Υγείας έχει δρομολογήσει μία σειρά μέτρων για τη μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης, ορισμένα εκ των οποίων εφαρμόζονται ήδη, και μένει να φανεί η αποτελεσματικότητά τους, έτσι όπως θα αποτυπωθεί στα νούμερα. Μέχρι στιγμής, στοιχεία για την εξέλιξη της δαπάνης κατά τους πρώτους μήνες του έτους δεν έχουν γνωστοποιηθεί, ωστόσο, ο Υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης, έχει δηλώσει την πρόθεσή του να ενημερώσει σχετικά τις εταιρείες. Πάντως, όπως ο ίδιος ανέφερε σε συνέντευξή του στο Insider, στόχος για το τρέχον έτος είναι η μείωση των επιστροφών κατά 300 εκατ. ευρώ, εκτιμώντας ότι η εικόνα από το πρώτο τετράμηνο αφήνει περιθώρια αισιοδοξίας για την επίτευξή του.
Photo: Shutterstock
