Οι τελευταίες κατευθυντήριες γραμμές που εγκρίθηκαν από την ΕΕ σχετικά με τον χαρακτηρισμό των επενδυτικών προϊόντων ως ESG θα μπορούσαν να αναγκάσουν περισσότερους από 1.600 επενδυτικούς φορείς να κάνουν rebrand ή να εκχωρήσουν έως και 40 δισεκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με ανάλυση της Morningstar.
Οι απαιτήσεις περιλαμβάνουν τουλάχιστον το 80% των επενδύσεων να πληρούν περιβαλλοντικά ή κοινωνικά κριτήρια ή βιώσιμους επενδυτικούς στόχους και θέτουν εξαιρέσεις όπως αυτές ορίζονται από τους κανονισμούς της ΕΕ για τους ενωσιακούς δείκτες αναφοράς που ευθυγραμμίζονται με την Συμφωνία του Παρισιού (PAB) και τους δείκτες αναφοράς για την κλιματική μετάβαση (CTB). Από την άποψη αυτή, οι εξαιρέσεις PAB είναι ιδιαίτερα σημαντικές, καθώς θα απέκλειαν τις επενδύσεις σε εταιρείες που αντλούν ένα ορισμένο επίπεδο εσόδων από ορυκτά καύσιμα. Επιπλέον, τα αμοιβαία κεφάλαια με τον βασικό όρο «βιώσιμο» στην ονομασία τους θα πρέπει να στραφούν σε μεγάλο βαθμό σε βιώσιμες επενδύσεις και τα κεφάλαια που χρησιμοποιούν όρους που σχετίζονται με «μετάβαση» ή «επίπτωση» θα υπόκεινται σε συγκεκριμένες ποιοτικές απαιτήσεις.
«Αν και είναι αδύνατο να προβλεφθεί ο πλήρης αντίκτυπος αυτών των κατευθυντήριων γραμμών, αναμένουμε ότι οι επιπτώσεις τους θα είναι σημαντικές. Έχουν τη δυνατότητα να αναδιαμορφώσουν πλήρως το τοπίο των κεφαλαίων ESG στην Ευρώπη, με πιθανώς χιλιάδες ταμεία ESG να αλλάζουν ονόματα ή/και να προσαρμόζουν τα χαρτοφυλάκιά τους ώστε να συμμορφώνονται με τους νέους κανόνες. Είναι εύκολο να υποθέσει κανείς ότι η επερχόμενη μεγάλη προσαρμογή σημαίνει ότι πολλά κεφάλαια ESG θα μπορούσαν να είχαν πέσει στην παγίδα του Greenwashing, αλλά η πραγματικότητα είναι ότι δεν υπήρχαν πρότυπα μέχρι τώρα, και είναι ένας πολύπλοκος τομέας. Οι κατευθυντήριες γραμμές έχουν το πλεονέκτημα ότι θέτουν κάποια ελάχιστα πρότυπα για τα προϊόντα ESG και, ελπίζουμε, θα παρέχουν μεγαλύτερη σαφήνεια στους επενδυτές σχετικά με το σε τι επενδύουν», λέει ο Hortense Bioy, Επικεφαλής Έρευνας Αειφόρων Επενδύσεων της Morningstar Sustainalytics.
Η Morningstar έχει εντοπίσει περίπου 4.300 ευρωπαϊκά funds που στην ονομασία τους περιέχουν όρους που σχετίζονται με το ESG ή τη βιωσιμότητα και τα οποία μπορούσαν να εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των νέων κατευθυντήριων γραμμών. Σύμφωνα με την Morningstar, από τα 2.500 αμοιβαία κεφάλαια, περισσότερα από 1.600 εκτίθενται σε τουλάχιστον μία μετοχή που θα μπορούσε να παραβιάζει τους κανόνες αποκλεισμού PAB και CTB. «Αυτό αντιπροσωπεύει έναν σημαντικό αριθμό (τα δύο τρίτα) κεφαλαίων που μπορεί να χρειαστεί να εξετάσουν το ενδεχόμενο εκποίησης από τις μετοχές ή αλλαγής επωνυμίας», αναφέρουν. Μάλιστα, εάν όλα αυτά τα αμοιβαία κεφάλαια διατηρούσαν τα ονόματά τους, αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε αποεπενδύσεις μετοχών αξίας έως και 40 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Οι τομείς που πλήττονται περισσότερο από πιθανές αποεπενδύσεις περιλαμβάνουν την ενέργεια, τις βιομηχανίες (π.χ. σιδηρόδρομοι, άμυνα) και βασικά υλικά. Οι χώρες που θα επηρεαστούν περισσότερο θα είναι οι ΗΠΑ, η Γαλλία και η Κίνα όσον αφορά στην αγοραία αξία, αλλά η Κίνα, οι ΗΠΑ και η Ινδία θα επηρεαστούν περισσότερο ως προς τον αριθμό των εταιρειών.
Η εταιρεία εξηγεί ότι κατά την ερμηνεία των κανόνων αποκλεισμού PAB/CTB και τη λήψη δεδομένων, οι επικεφαλής των επιχειρήσεων θα αποφασίσουν πόσο μακριά θέλουν να φτάσουν στις αλυσίδες αξίας των εταιρειών και θα αξιολογήσουν τις σχετικές επενδυτικές επιπτώσεις. «Λόγω της αυστηρής φύσης των εξαιρέσεων PAB, αναμένουμε από πολλά ταμεία να αφαιρέσουν όρους όπως το ESG και σχετικούς όρους από τα ονόματά τους, ενώ ορισμένα θα επανατοποθετηθούν ως μεταβατικά κεφάλαια, τα οποία υπόκεινται στις λιγότερο περιοριστικές εξαιρέσεις CTB, υπό την προϋπόθεση ότι μπορούν να αποδείξουν σαφή και μετρήσιμη τροχιά μετάβασης», σημειώνει.
Οι αναλυτές εκτιμούν ότι στην καλύτερη περίπτωση, μόνο το 56% των κεφαλαίων με τον όρο «βιώσιμο» θα μπορούσε να διατηρήσει τον όρο εάν το ελάχιστο όριο για μια «σημαντική» κατανομή σε βιώσιμες επενδύσεις οριστεί στο 30%. Εν τω μεταξύ, «το υπόλοιπο 44% των κεφαλαίων θα πρέπει να αυξήσει την κατανομή σε βιώσιμες επενδύσεις, να προσαρμόσει τη μεθοδολογία βιώσιμων επενδύσεών τους ή να κάνει rebrand.