Με το στοίχημα του ΕΣΠΑ 2014 – 2020 να θεωρείται κερδισμένο καθώς η χώρα μας απορρόφησε το 100% των κοινοτικών κονδύλων η ελληνική πλευρά καλείται να δώσει μια διπλή μάχη τα επόμενα χρόνια. Η πρώτη είναι πρακτική και αφορά τη διαχείριση της νέας προγραμματικής περιόδου 2021-2027 για να μην χαθεί ούτε ευρώ από τα κονδύλια των 26,5 δισ. ευρώ που προβλέπεται να εισρεύσουν στη χώρα μας. Η δεύτερη είναι πολιτική και θα δοθεί στις Βρυξέλλες για την πολιτική συνοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης από το 2028 και έπειτα.
Το δεύτερο θέμα μπορεί να φαντάζει μακρινό αλλά είναι εξαιρετικά σημαντικό αν αναλογιστεί κανείς την θετική επίδραση των κοινοτικών κονδυλίων στην ελληνική οικονομία. Όπως τόνισε ο γενικός γραμματέας Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ, Δημήτρης Σκάλκος, κατά την εκδήλωση «ΕΣΠΑ 2014-2020: Ισχυρό Αναπτυξιακό Αποτύπωμα για όλους» που πραγματοποιήθηκε χθες στο Ωδείο Αθηνών οι πόροι της προηγούμενης προγραμματικής περιόδου αντιστοιχούσαν σε 1,6% του ελληνικό ΑΕΠ κάθε χρόνο.
«Μιλάμε για πόρους 23,5 δισ. ευρώ με τους οποίους χρηματοδοτήσαμε φιλόδοξα επιχειρηματικά σχέδια αποκλειστικά μικρομεσαίων επιχειρήσεων, στηρίξαμε την αναβάθμιση σημαντικών υποδομών μεταφορών, στηρίξαμε το σύστημα κοινωνικής προστασίας το οποίο πιέστηκε λόγω της οικονομικής κρίσης. Στηρίξαμε επενδύσεις στην εκπαίδευση, την απασχόληση και την κοινωνική ένταξη», τόνισε ο κ. Σκάλκος προσθέτοντας πως σύμφωνα με το ΙΟΒΕ από τις ενισχύσεις της περιόδου της πανδημίας που κατά 40% προήλθαν από το ΕΣΠΑ, αποφεύχθηκε απώλεια από το ΑΕΠ σε βάθος επταετίας της τάξης των 33,3 δισ. ευρώ. «Καταλαβαίνετε που θα βρισκόταν η χώρα χωρίς τους πόρους του ΕΣΠΑ», υπογράμμισε ο κ. Σκάλκος.
Γρήγορη εκκίνηση για το ΕΣΠΑ 2021- 2027
Πλέον έχουμε περάσει στην περίοδο 2021-2027 με το ΕΣΠΑ να είναι αυξημένο κατά 7% σε σχέση με την προηγούμενη προγραμματική περίοδο με συνολικούς πόρους 26,5 δισ. ευρώ. Το εταιρικό σύμφωνο για το ΕΣΠΑ 2021-2027 της Ελλάδας ήταν το πρώτο που εγκρίθηκε ανάμεσα στα 27 κράτη-μέλη της ΕΕ, στις πρώτες θέσεις εγκρίθηκαν και τα τομεακά και περιφερειακά προγράμματα. «Έχοντας ξεκινήσει έγκαιρά με μια σημαντική “προίκα” ώριμων έργων από την προηγούμενη προγραμματική περίοδο 2021-2020 συνεχίζουμε δυναμικά», σημείωσε ο κ. Σκάλκος.
Τα ποσά είναι και πάλι πολύ σημαντικά για την ελληνική οικονομία, καθώς μέχρι το 2030 με την μόχλευση των ιδιωτικών κεφαλαίων θα εισρεύσουν πόροι άνω των 30 δισ. ευρώ στην ελληνική οικονομία, ενώ μέχρι το 2035 το ποσό αυτό αναμένεται να ανέλθει στα 63 δισ. ευρώ. «Αυτοί οι πόροι συνδυαστικά με το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας μπορούν να καλύψουν πλήρως το επενδυτικό κενό της τάξης των 100 δισ. ευρώ που δημιουργήθηκε κατά την περίοδο της κρίσης», σύμφωνα με τον γ.γ. Δημοσίων Επενδύσεων.
Ήδη μέχρι στιγμής έχει εκταμιευθεί προς τη χώρα μας το 8% των κοινοτικών πόρων του νέου ΕΣΠΑ. Επίδοση που μας κατατάσσει στις πρώτες θέσεις της ΕΕ. Στόχος των αρμόδιων αρχών είναι σε αντίθεση με τις προηγούμενες προγραμματικές περιόδους οι απορροφήσεις και οι πληρωμές να «μοιραστούν» σε όλα τα χρόνια της προγραμματικής περιόδου, δηλαδή μέχρι το 2030 με την καθιερωμένη τριετή επέκταση.
Η πολιτική συνοχής και οι ελληνικές θέσεις
Σε πολιτικό επίπεδο, την άνοιξη του 2025 θα ξεκινήσει ο διάλογος στην Ευρώπη για το νέο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2028-2034 και την Πολιτική Συνοχής μετά το 2027. Η πολιτική συνοχής που καθορίζει την χρηματοδότηση του ΕΣΠΑ είναι ιδιαίτερα σημαντική για τη χώρα μας καθώς αφορά στην ενίσχυση των λιγότερο ανεπτυγμένων περιφερειών στα κράτη-μέλη της ΕΕ, στην πράξη δηλαδή όλες τις περιφέρειες της Ελλάδας, πλην της Αττικής και του Ν. Αιγαίου.
Δεν είναι τυχαίο πως σε αυτό το ζήτημα αναφέρθηκε κατά τον χαιρετισμό του στη χθεσινή εκδήλωση ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης. Παρουσιάζοντας τις ελληνικές θέσεις για την διαπραγμάτευση που θα ξεκινήσει στις Βρυξέλλες την ερχόμενη άνοιξη σημείωσε ότι ε μια εποχή αλλεπάλληλων κρίσεων, η ενίσχυση της ευρωπαϊκής πολιτικής συνοχής είναι ζωτικής σημασίας για την Ευρώπη.
Ο κ. Χατζηδάκης τόνισε ότι η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, η διαχείριση του μεταναστευτικού και η αντιμετώπιση του δημογραφικού είναι οι τρεις άξονες στους οποίους πρέπει να δώσει έμφαση η ευρωπαϊκή πολιτική συνοχής μετά το 2027, παράλληλα με την επέκταση του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για τη χρηματοδότηση της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης.
«Ο διεθνής ανταγωνισμός εντείνεται. Η Ευρώπη δεν μπορεί να αρκεστεί στο ρόλο του τουριστικού θερέτρου. Η λέξη-κλειδί, λοιπόν για την Ελλάδα και την Ευρώπη είναι η ανταγωνιστικότητα. Σε αυτόν τον στόχο μπορεί να συμβάλει και η πολιτική συνοχής της ΕΕ μέσω πόρων για την εκπαίδευση, την κατάρτιση, την επανεκπαίδευση», τόνισε ο κ. Χατζηδάκης.
Τα αποτελέσματα του ΕΣΠΑ 2014-2020
Κατά την κεντρική ομιλία της χθεσινής εκδήλωσης, ο Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Νίκος Παπαθανάσης, υπογράμμισε, το μετρήσιμο αποτέλεσμα από την πλήρη και διαφανή αξιοποίηση των πόρων του ΕΣΠΑ 2014-2020, καθώς και το ισχυρό αποτύπωμα των έργων που υλοποιήθηκαν στην ελληνική οικονομία και την κοινωνία, αναφέροντας συγκεκριμένα παραδείγματα δράσεων που χρηματοδοτήθηκαν.
«Με πόρους του ΕΣΠΑ 2014-2020, ενισχύθηκαν περισσότερες από 483.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις, εκ των οποίων οι 60.700 ήταν νέες ή νεοσύστατες. Δηλαδή, 2 στις 3 ελληνικές επιχειρήσεις έλαβαν χρηματοδοτική ενίσχυση από πόρους του ΕΣΠΑ, για να συνεχίσουν ή να ξεκινήσουν την επιχειρηματική τους δραστηριότητα. Στηρίχθηκε στην πράξη η απασχόληση, με πόρους που, μαζί με τη μόχλευση, ξεπέρασαν τα 14 δισ. ευρώ», τόνισε μεταξύ άλλων ο κ. Παπαθανάσης.
«Την προγραμματική Περίοδο ΕΣΠΑ 2014-2020 πραγματοποιήθηκαν έργα διαχρονικά, έργα και δράσεις που οδηγούν την Ελλάδα σε ένα καλύτερο μέλλον, όλο και πιο κοντά στα ευρωπαϊκά δεδομένα. Στοχευμένα και μεθοδικά, συνεχίζουμε με το ΕΣΠΑ 2021-2027, εντείνοντας τις προσπάθειες για απλοποίηση των διαδικασιών. Αξιοποιούμε κάθε ευρώ, με στόχο μια σύγχρονη και ανταγωνιστική Ελλάδα», κατέληξε ο Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.