Ο εντοπισμός περιοχών που πληρούν τα απαιτούμενα κριτήρια για την επίσπευση της ανάπτυξης νέων έργων ΑΠΕ -σε κάθε μία από τις οποίες θα τεθούν εκ των προτέρων από την πολιτεία οι περιβαλλοντικοί όροι για την υλοποίηση μονάδων ανανεώσιμων πηγών- βρίσκεται σε εξέλιξη από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Στόχος είναι να καθοριστούν «Περιοχές Επιτάχυνσης ΑΠΕ», οι οποίες θα δώσουν τη δυνατότητα να ενισχυθεί όσο το δυνατόν πιο άμεσα η «πράσινη στροφή» του εγχώριου ενεργειακού μίγματος. Κι αυτό γιατί, καθώς στις ζώνες αυτές θα έχει καθοριστεί με κεντρικό τρόπο το πλαίσιο για την προστασία του περιβάλλοντος, οι μονάδες που θα υλοποιηθούν θα μπορούν να παρακάμψουν την περιβαλλοντική αδειοδότηση.
Αξίζει να σημειωθεί ότι από τις «Περιοχές Επιτάχυνσης ΑΠΕ» εξαιρούνται εξαρχής οι περιοχές του Δικτύου «Natura 2000». Ο καθορισμός τους αποτελεί υποχρέωση όλων των κρατών-μελών, μέσω της πρόσφατης κοινοτικής Οδηγίας της Κομισιόν για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Η εν λόγω Οδηγία (RED IIΙ) θεσπίσθηκε τον Νοέμβριο του 2023, δηλαδή «στη σκιά» της ενεργειακής κρίσης, με τις Βρυξέλλες να έχουν βάλει ψηλά στην ατζέντα τους την επίσπευση των «πράσινων» επενδύσεων και, με αυτό τον τρόπο, την όσο το δυνατόν πιο ταχεία απεξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο.
Διεξαγωγή μελέτης
Το πρώτο βήμα που προβλέπεται είναι η διενέργεια μελέτης, η οποία θα εξακριβώσει ποιες περιοχές πληρούν τις απαραίτητες προϋποθέσεις. Τέτοιες προϋποθέσεις είναι η ύπαρξη αξιοποιήσιμου ανανεώσιμου δυναμικού, η έλλειψη χωροταξικών περιορισμών, καθώς και η διαθεσιμότητα ηλεκτρικού «χώρου» για τη σύνδεση των έργων.
Με την ολοκλήρωση της μελέτης, θα πραγματοποιηθεί Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) για τις περιοχές που θα εντοπισθούν. Η ΣΜΠΕ θα εγκριθεί στη συνέχεια με Προεδρικό Διάταγμα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι «Περιοχές Επιτάχυνσης ΑΠΕ» έχουν ενσωματωθεί στην εθνική νομοθεσία, με τον όρο των «Περιοχών Πρώτης Επιλογής για ΑΠΕ» που θεσπίσθηκε με νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ τον Μάρτιο του 2023. Όπως αναφέρεται στα σχετικά άρθρα, με το προεδρικό διάταγµα που θα εγκριθεί η ΣΜΠΕ, θα ορίζονται επίσης οι όροι ανάπτυξης των έργων ΑΠΕ, η κατανοµή των περιοχών εγκατάστασης και η µέγιστη ισχύς των έργων σε κάθε περιοχή εγκατάστασης. Παράλληλα, θα εγκρίνονται οι κατευθύνσεις, όροι και τα µέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος.
Τα πιλοτικά offshore αιολικά
Στο πλαίσιο του ίδιου νομοσχεδίου, είχε προσδιοριστεί η πρώτη «Περιοχή Επιτάχυνσης ΑΠΕ» - «go to area», όπως περιγράφονταν οι συγκεκριμένες ζώνες προηγουμένως από την Κομισιόν. Όπως έχει γράψει το Insider.gr, η πρώτη εν λόγω ζώνη στην Ελλάδα αφορά τη θαλάσσια περιοχή ανοικτά της Αλεξανδρούπολης, όπου δόθηκε η δυνατότητα να εγκατασταθούν πιλοτικά offshore αιολικά συνολικής ισχύος έως 600 MW.
Ο χαρακτηρισμός της συγκεκριμένης περιοχής ως «Περιοχής Επιτάχυνσης ΑΠΕ», για τα συγκεκριμένα πιλοτικά, σημαίνει αδειοδοτική επιτάχυνση των επενδύσεων, καθώς όπως προαναφέρθηκε θα εξαιρεθούν από τη διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης και την Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση. Πάντως, με δεδομένο ότι θα διενεργηθεί Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων πριν από την έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος για τον ακριβή καθορισμό της περιοχής ανάπτυξης των έργων, διασφαλίζεται πως οι επενδύσεις θα υλοποιηθούν χωρίς περιβαλλοντική επιβάρυνση.